به گزارش خبرنگار مهر، دومین هفته علم ایران و عراق ۲۸ الی یک بهمن ماه ۱۴۰۳ با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران، معاونین وزارت علوم ایران، وزیر آموزش عالی عراق، مسئولان وزارت آموزش عالی این کشور و جمعی از رؤسای دانشگاه های منتخب دو کشور در عراق برگزار شد.

اولین «هفته علم ایران و عراق» نیز ۱۵ تا ۲۰ مهرماه ۱۴۰۲ در شهر مشهد و به میزبانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شده بود، این همایش در ادامه اولین هفته علم ایران و عراق و با هدف تعمیق روابط حسنه دو کشور و نیز تعاملات ملی بین المللی علم و فناوری با توجه به راهبردهای بزرگ دو کشور مسلمان ایران و عراق برنامه ریزی شده و از اهداف کلان آن می توان به تعامل دانشگاه ها و پژوهشگاه های بزرگ بین دو کشور، ایجاد پل ارتباطی بین دانشگاه های بزرگ دنیا با دانشگاه های دو کشور؛ پژوه های مشترک راهبردی در حوزه علم و فناوری؛ آموزش و تربیت اساتید و متخصصان در حوزه فناوری های نوپدید، تبادل استاد و دانشجو در کلیه سطوح و مقاطع تحصیلی اعم از حوزه های علوم مهندسی، علوم پایه، ریاضیات، علوم انسانی، پزشکی و کشاورزی و نیز ایجاد زمینه های لازم برای تعاملات اساتید در دانشگاه های دو کشور و همچنین ایجاد زیرساخت های لازم برای تبادلات علمی بین اساتید کشورهای اسلامی، سرمایه گذاری مشترک در حوزه توسعه علم و فناوری و ایجاد بازارهای کسب و کار مبتنی بر علم و فناوری با نگاهی به بازارهای بزرگ فناوری جهانی و همکاری و مشارکت در زمینه انتشار آخرین دستاوردهای علم و فناوری در بین دانشمندان دو کشور برگزار شد.

از دستاوردهای این همایش می توان به انعقاد بیش از ۲۰۰ تفاهمنامه همکاری علمی بین دانشگاه های ایرانی و عراقی، بورسیه ۲۰۰ دانشجوی مستعد عراقی، برگزاری دوره های مشترک آموزشی، ایجاد شعب دانشگاهی در کشور عراق اشاره کرد.

امید رضایی فر، رییس مرکز همکاری های علمی بین المللی وزارت علوم در گفتگو با خبرنگار مهر درباره جزئیات دومین «هفته علم ایران و عراق» گفت: در راستای ادامه «هفته علم» که سال گذشته در شهر مشهد مقدس با حضور دانشگاه های ایران و عراق برگزار شد، تقریبا حدود ۴۰ دانشگاه و ۱۵ پژوهشگاه پارک علم فناوری ایران در کربلا به میزبانی طرف عراقی حضور پیدا کردند.

وی ادامه داد: وظیفه اصلی این نشست، پیگیری تفاهمات قبلی و بررسی نیازمندی های جدید و امکانات جدید، مراودات علمی و فناوری از جمله تبادلات دانشجویی، فرصت های مطالعاتی اساتید و انجام پروژه های مشترک پژوهشی بوده است.

امضای بیش از ۲۰۰ تفاهمنامه همکاری علمی

رییس مرکز همکاری های علمی بین المللی وزارت علوم ادامه داد: تقریبا بیشتر از ۲۰۰ تفاهمنامه در این نشست به امضا یا به عنوان متمم تفاهم قبلی به تایید دو طرف رسید و تقریبا طرفین به بررسی مشکلات حوزه های مختلف از جمله حوزه دانشجویی مانند دانشجویان عراقی در ایران، امکان حضور دانشجویان ایرانی در عراق و موارد دیگر پرداختند و تقریبا دو روز کامل به این نشست سنگین و پر استقبال اختصاص دادند.

وی افزود: وزیرعلوم ایران هم به دعوت وزیر علوم طرف عراقی در محل وزارت علوم عراق در بغداد حضور یافت و همچنین در نشست ها به اتفاق حضور داشتند و برنامه های اجرایی را ذیل تفاهمات قبلی که بین وزرا امضا شده بود به تایید رساندند و پیشنهادات جدیدی هم در حوزه های فرصت های مطالعاتی برای اساتید و بورسیه های دانشجویان مستعد عراقی هم مطرح شد.

بورسیه ۲۰۰ دانشجوی مستعد عراقی به پیشنهاد وزیر علوم

وی درباره اینکه بورسیه های دانشجویان بیشتر در چه زمینه هایی بود افزود: این بورسیه ها بیشتر به صورت آزاد برای دانشجویان و اعضای هیئت علمی در شرف ارتقا از کارشناسی ارشد به دکتری و تحصیلات تکمیلی بوده و در همه رشته های مورد تقاضا بود، علاوه بر این موارد با توجه به ظرفیت حضور دانشجویان عراقی در ایران، آن را با پیشنهاد وزیر علوم ایران به ۲۰۰ بورسیه ارتقا دادیم که این پتانسیل با حضور دانشجویان مستعد عراقی می تواند فضای مناسب تحقیقاتی و یک دیپلماسی علمی و فناوری و آینده دار را رقم بزند.

استفاده از ظرفیت های مهارت آموزی برای دانشجویان عراقی در عراق و ایران

وی افزود: ضمن اینکه وزیرعلوم کشورمان پیشنهاد دیگری در حوزه فعال سازی ظرفیت های مهارت آموزی برای دانشجویان عراقی در عراق و ایران ارائه داد که ظرفیت ویژه دانشگاه های «ملی مهارت» و مجموعه های «علمی کاربردی» مورد استفاده قرار گیرد و مورد استقبال طرف عراقی نیز قرار گرفت.

رئیس مرکز همکاری های علمی بین المللی افزود: توافق مهم دیگری که صورت گرفت، بحث «ارائه خدمات مشاوره ای و نرم افزاری» برای ایجاد «پارک علم فناوری مشترک» با آورده تامین مالی و پشتیبانی سخت افزاری طرفین بود که بتواند به عنوان یک محور مشترک دیپلماسی علم و فناوری در آینده برای توسعه روابط علمی و دیپلماسی علم و فناوری مورد استفاده قرار گیرد تا مقدمه ای باشد برای اینکه بتوانیم در این زمینه با کشورهای دیگر نیز همکاری داشته باشیم.

وی درباره اینکه دراین سفر چند دانشگاه تفاهم نامه همکاری علمی امضاء کردند، افزود: تمام دانشگاه ها و پژوهشگاه ها و مجموعه های علمی و فناوری که حضور داشتند با توجه به مذاکرات قبلی، تفاهمنامه هایی را به تعداد مختلف از پنج تا ۱۰ تا ۱۵ مورد به امضا رساندند که رویهم رفته تعدادشان بالغ بر ۲۰۰ مورد بود.

برگزاری دوره های ترکیبی با حضور متناوب در دانشگاه های مورد تفاهم بین ایران و عراق

رضایی فر درباره برگزاری دوره های مشترک بین دانشگاه های ایران وعراق گفت: در این زمینه یک مدلی را پیشنهاد دادیم و مورد استقبال طرف عراقی هم قرار گرفت که علاوه بر مدل فعلی که جذب دانشجویان را به صورت کاملا حضوری داریم، «دوره های ترکیبی با حضور متناوب در دانشگاه های مورد تفاهم بین ایران و عراق» آغاز شود البته نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد، ولی امکاناتش با توجه به مجموعه ظرفیت های که ما در ایران داریم قابل برنامه ریزی است و از طریق معاونت آموزشی وزارت علوم در حال پیگیری است.

افتتاح شعب دانشگاهی با یک مدل مناسب در عراق

وی ادامه داد: ضمنا در خصوص ایجاد شعب دانشگاهی هم ما ظرفیت هایی را قبلا در عراق به صورت تجربه شده داشتیم و به صورت خاص در جلسه اخیر این موضوع پیگیری شد و امیدواریم با توجه به قول مساعد طرف عراقی به زودی شاهد افتتاح شعب دانشگاهی با یک مدل مناسب در عراق باشیم.

وی درباره برگزاری دوره آموزش مجازی گفت: برای آموزش مجازی به صورت کلی محدودیت هایی از نظر فضای پذیرش وجود دارد ولی درقالب مجموعه های ترکیبی مقرر شد که آموزش به صورت مجازی در همکاریهای لحاظ شود و در صورت ایجاد بازخورد مثبت، استمرار پیدا کند.

رضایی فر با تاکید بر اینکه افزایش و دغدغه کیفیت یکی از محورهای اصلی نگرانی های طرفین ایرانی و عراقی بود، گفت: امیدواریم بتوانیم دانشجویان عراقی را در سطحی پذیرش کنیم که مشابه دانشجویان ایرانی و با یک کیفیت مناسب از دانشگاه های ما فارغ التحصیل شوند، فعلا برنامه های صد در صد مجازی در دستور کار نیست ولی به صورت ترکیبی مد نظر هست.

حضور ۶۰ هزار دانشجوی عراقی در ایران

وی درباره اینکه چه تعداد دانشجوی عراقی در ایران مشغول تحصیل هستند گفت: در حال حاضر ۶۰ هزار دانشجوی عراقی در کشور داریم قبلا این رکورد عدد بیشتری داشته ولی در حال حاضر عدد ۶۰ هزار، عددی است که می توانیم به آن استناد کنیم.

رضایی فر درباره اینکه بیشتر مشکلات دانشجویان عراقی در ایران در چه زمینه ای است افزود: بیشتر مشکلات این دانشجویان در افزایش کیفیت تحصیلی شان و موردی است که بر می گردد به توانمندی تحصیلی و استعداد تحصیلی این دانشجویان و مشکلات زبان فارسی برای تطبیق علمی و اجتماعی با مجموعه دانشجویان دیگر در داخل کشور که طرف عراقی خیلی بر این موضوع تاکید داشتند که علاقه دارند دانشجویان عراقی با فرهنگ و زبان ایرانی و فارسی مسیر تحصیل شان را به اتمام برسانند.

اجرای ۱۳۰ طرح مشترک پژوهشی بین اساتید ایرانی و عراقی

وی درباره ضمانت اجرایی تفاهم نامه های صورت گرفته ادامه داد: خروجی هایی که از این مجموعه تفاهمنامه ها می بینیم، می تواند بیانگر این باشد که این تفاهنامه ها عملگرا بودند یا نه، مثلا ما الان شاهد این هستیم که ۱۳۰ طرح پژوهشی مشترک بین اساتید دو کشور در مرحله نوشتن پیشنهاد است و ما هم به عنوان یکی از محورهای این جلسه در حال تعیین حمایت مشترک برای آن هستیم.

وی درباره اینکه زیرساخت های دانشگاه های ما چقدر برای پذیرش دانشجویان خارجی آماده است گفت: با توجه به اینکه وضعیت تاریخی آموزش عالی ما تجربه ۴ و نیم میلیون دانشجو را داشته و الان کمتر از دو میلیون دانشجو داریم من فکر می کنم حداقل نصف این فاصله را می توانیم از دانشگاه ها انتظار داشته باشیم یعنی شاید بیشتر از چند صد هزار دانشجوی خارجی را بتوانیم پذیرش کنیم ولی باید دانشگاه ها بتوانند مجموعه های مالی و به نوعی تامین فضای ارتباطی از جمله زبان و مسائل مختلف را به نحو مقتضی حل و فصل کنند.

براساس این گزارش هم زمان با برگزاری هفتۀ دوم «علم ایران و عراق» در راستای تقویت و گسترش روابط دوستانه و بهبود همکاری در زمینۀ آموزش عالی، تحقیقات علمی و توسعۀ فناوری دو کشور، تفاهم نامه های همکاری میان برخی از دانشگاه های ایرانی و عراقی منعقد شد که برخی از آنها به شرح زیر است :

جدول برخی از تفاهمنامه های انجام شده دانشگاه و پژوهشگاه های ایرانی با دانشگاه های عراقی