آقا حسین خوانساری حکیم و فقیه بزرگ زمان خود بود

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، مجموعه تاریخی و فرهنگی تخت فولاد مدفن دانشمندان و بزرگانی است که در جامعه اسلامی و انقلابی ایران تاثیرگذار بودند.
برخی از علما، عرفا و دانشمندان خفته در تخت فولاد هنوز به درستی نزد مردم شناخته شده نیستند، به همین دلیل خبرگزاری تسنیم در سلسله گزارش هایی به معرفی این افراد اثرگذار پرداخته است. در این گزارش آقا حسین خوانساری، فقیه و مجتهد را معرفی خواهیم کرد.
آقا حسین خوانساری در سال ۱۰۱۶ قمری در خوانسار به دنیا آمد و پس از دوران کودکی، تحصیلات خود را نزد بزرگان از علما انجام داد. آقاحسین از شاگردان معروف میرفندرسکی است. وی حکیم، متکلم، محدث و فقیه بزرگ زمان خود بود. در دوران پادشاهی شاه سلیمان صفوی اعتبار بسیار و بر شخص شاه نفوذ فراوان داشت و این ارجمندی او دستمایه های وافر برای ترویج دانشهای عقلی و حمایت از حکمت و حکیمان گشت. وی پس از میر سید محمد معصوم، شیخ الاسلام اصفهان شد.
صاحب حدائق المقربین در مورد آقا حسین می نویسد: «استاد فضلای عصر خود بود و علمای این عصر و عصر قبل از این عصر، اکثر به واسطه یا با واسطه شاگرد او بودند، بلکه به شاگردی او تفاخر می نمودند».
نام جد آقا حسین، حسین بوده و پدر آقا حسین نام جد خود را برای فرزندش اختیار کرده، همان طور که آقا حسین هم نام پدرش جمال الدین محمد را برای اولین فرزند خود برگزیده است. درباره جد آقا حسین و شرح حال او و اینکه آیا اهل علم بوده یا نه، اطلاعی در دست نیست.
پدر آقا حسین خوانساری، جمال الدین محمد نام دارد که غالبا نام او با نام فرزندش آقا حسین در کتاب های رجال و تراجم یاد شده است و اینکه آقا حسین را «ذوالجمالین» می خواندند، برای این بود که پدر و پسرش هر دو جمال الدین نام داشتند. جمال الدین محمد از فضلا و علما بوده، اما متأسفانه شرح حال او هم در دست نیست.
شاگردان آقا حسین خوانساری
برخی از اساتید آقا حسین خوانساری: خلیفه سلطان، صاحب کتاب حاشیه معالم؛ ملا حیدر خوانساری، صاحب کتاب زبدة التصانیف؛ میرزا رفیع الدین نائینی، صاحب حاشیه اصول کافی؛ میرفندرسکی، صاحب رساله صناعیه؛ ملا محمدتقی مجلسی، صاحب کتاب روضة المتقین. وی شیخ اجازه آقا حسین هم بوده است.
از حوزه درس او عالمان فراوانی بهره برده اند به طوری که او را «استاد کل» نامیده اند و نیز افراد متعددی از او اجازه روایت دارند.
شاگردان مشهور و صاحب تألیف محقق خوانساری
شاگردان مشهور و صاحب تألیف محقق خوانساری عبارتند از: ملا اولیاء، صاحب حاشیه شفا؛ شیخ جعفر قاضی صاحب حاشیه شرح لمعه؛ میرزا محمد شیروانی صاحب حاشیه معالم؛ میرزا عبدالحسین خاتون آبادی، صاحب کتاب وقایع السنین؛ میرزا عبدالله افندی، صاحب ریاض العلماء؛ ملا عبدالله مجلسی، برادر علامه مجلسی؛ سید علی امامی، صاحب هشت بهشت؛ میرزا علی رضا تجلی، صاحب حاشیه بر حاشیه ملا عبدالله یزدی در منطق؛ علامه مجلسی؛ ملا محمد سراب تنکابنی؛ میر محمد صالح خاتون آبادی، صاحب حدائق المقربین؛ ملا مسیحا کاشانی، صاحب کتاب تحفه سلیمانیه؛ سید نعمت الله جزائری؛ آقا جمال خوانساری؛ آقا رضی خوانساری.
کسانی که از آقا حسین خوانساری اجازه روایت گرفتند
کسانی که از آقا حسین اجازه روایت گرفته اند عبارتند از: امیر ذوالفقار. میرزا محمد باقر، فرزند میر علیرضا پیش نماز حسینی عاملی اصفهانی مجاز از علامه مجلسی و شیخ حر عاملی نیز اجازه روایت دارد؛ شیخ حر عاملی صاحب کتاب وسائل الشیعه. این اجازه به خط مرحوم آیت الله حاج میرزا زین العابدین موسوی، پدر صاحب روضات الجنات است.
مولانا محمد قاسم الجیلی (گیلانی). مولانا لطف الله شیرازی. این اجازه به تاریخ ۱۰۹۷ قمری است؛ خواجه محمد. تاریخ اجازه به سال ۱۰۶۴ قمری است؛ سید نعمت الله جزائری؛ محمد حسین مازندرانی.
محقق خوانساری رحمه الله سرانجام در سال ۱۰۹۸ قمری یا ۱۰۹۹ قمری به دیار حق شتافت. پس از فوت پیکر مطهر او را به تخت فولاد که در آن زمان به صحرای بابارکن الدین شهرت داشت منتقل و در زمین های خارج از تکیه بابارکن الدین دفن کردند.
شاه سلیمان صفوی که ارادت خاصی به آقا حسین خوانساری داشت در همین سال دستور داد بقعه ای عالی بر فراز قبر وی بنا کنند. این بقعه در مدت تداوم سلسله صفویه کانون توجه مردم اصفهان بود، اما در دوره افاغنه با حملات پی درپی آنان آسیب های جدی به این بنا و سایر بناهای این دوره وارد آمد.
انتهای پیام/۱۶۴
برخی از علما، عرفا و دانشمندان خفته در تخت فولاد هنوز به درستی نزد مردم شناخته شده نیستند، به همین دلیل خبرگزاری تسنیم در سلسله گزارش هایی به معرفی این افراد اثرگذار پرداخته است. در این گزارش آقا حسین خوانساری، فقیه و مجتهد را معرفی خواهیم کرد.
آقا حسین خوانساری در سال ۱۰۱۶ قمری در خوانسار به دنیا آمد و پس از دوران کودکی، تحصیلات خود را نزد بزرگان از علما انجام داد. آقاحسین از شاگردان معروف میرفندرسکی است. وی حکیم، متکلم، محدث و فقیه بزرگ زمان خود بود. در دوران پادشاهی شاه سلیمان صفوی اعتبار بسیار و بر شخص شاه نفوذ فراوان داشت و این ارجمندی او دستمایه های وافر برای ترویج دانشهای عقلی و حمایت از حکمت و حکیمان گشت. وی پس از میر سید محمد معصوم، شیخ الاسلام اصفهان شد.
صاحب حدائق المقربین در مورد آقا حسین می نویسد: «استاد فضلای عصر خود بود و علمای این عصر و عصر قبل از این عصر، اکثر به واسطه یا با واسطه شاگرد او بودند، بلکه به شاگردی او تفاخر می نمودند».
نام جد آقا حسین، حسین بوده و پدر آقا حسین نام جد خود را برای فرزندش اختیار کرده، همان طور که آقا حسین هم نام پدرش جمال الدین محمد را برای اولین فرزند خود برگزیده است. درباره جد آقا حسین و شرح حال او و اینکه آیا اهل علم بوده یا نه، اطلاعی در دست نیست.
پدر آقا حسین خوانساری، جمال الدین محمد نام دارد که غالبا نام او با نام فرزندش آقا حسین در کتاب های رجال و تراجم یاد شده است و اینکه آقا حسین را «ذوالجمالین» می خواندند، برای این بود که پدر و پسرش هر دو جمال الدین نام داشتند. جمال الدین محمد از فضلا و علما بوده، اما متأسفانه شرح حال او هم در دست نیست.
شاگردان آقا حسین خوانساری
برخی از اساتید آقا حسین خوانساری: خلیفه سلطان، صاحب کتاب حاشیه معالم؛ ملا حیدر خوانساری، صاحب کتاب زبدة التصانیف؛ میرزا رفیع الدین نائینی، صاحب حاشیه اصول کافی؛ میرفندرسکی، صاحب رساله صناعیه؛ ملا محمدتقی مجلسی، صاحب کتاب روضة المتقین. وی شیخ اجازه آقا حسین هم بوده است.
از حوزه درس او عالمان فراوانی بهره برده اند به طوری که او را «استاد کل» نامیده اند و نیز افراد متعددی از او اجازه روایت دارند.
شاگردان مشهور و صاحب تألیف محقق خوانساری
شاگردان مشهور و صاحب تألیف محقق خوانساری عبارتند از: ملا اولیاء، صاحب حاشیه شفا؛ شیخ جعفر قاضی صاحب حاشیه شرح لمعه؛ میرزا محمد شیروانی صاحب حاشیه معالم؛ میرزا عبدالحسین خاتون آبادی، صاحب کتاب وقایع السنین؛ میرزا عبدالله افندی، صاحب ریاض العلماء؛ ملا عبدالله مجلسی، برادر علامه مجلسی؛ سید علی امامی، صاحب هشت بهشت؛ میرزا علی رضا تجلی، صاحب حاشیه بر حاشیه ملا عبدالله یزدی در منطق؛ علامه مجلسی؛ ملا محمد سراب تنکابنی؛ میر محمد صالح خاتون آبادی، صاحب حدائق المقربین؛ ملا مسیحا کاشانی، صاحب کتاب تحفه سلیمانیه؛ سید نعمت الله جزائری؛ آقا جمال خوانساری؛ آقا رضی خوانساری.
کسانی که از آقا حسین خوانساری اجازه روایت گرفتند
کسانی که از آقا حسین اجازه روایت گرفته اند عبارتند از: امیر ذوالفقار. میرزا محمد باقر، فرزند میر علیرضا پیش نماز حسینی عاملی اصفهانی مجاز از علامه مجلسی و شیخ حر عاملی نیز اجازه روایت دارد؛ شیخ حر عاملی صاحب کتاب وسائل الشیعه. این اجازه به خط مرحوم آیت الله حاج میرزا زین العابدین موسوی، پدر صاحب روضات الجنات است.
مولانا محمد قاسم الجیلی (گیلانی). مولانا لطف الله شیرازی. این اجازه به تاریخ ۱۰۹۷ قمری است؛ خواجه محمد. تاریخ اجازه به سال ۱۰۶۴ قمری است؛ سید نعمت الله جزائری؛ محمد حسین مازندرانی.
محقق خوانساری رحمه الله سرانجام در سال ۱۰۹۸ قمری یا ۱۰۹۹ قمری به دیار حق شتافت. پس از فوت پیکر مطهر او را به تخت فولاد که در آن زمان به صحرای بابارکن الدین شهرت داشت منتقل و در زمین های خارج از تکیه بابارکن الدین دفن کردند.
شاه سلیمان صفوی که ارادت خاصی به آقا حسین خوانساری داشت در همین سال دستور داد بقعه ای عالی بر فراز قبر وی بنا کنند. این بقعه در مدت تداوم سلسله صفویه کانون توجه مردم اصفهان بود، اما در دوره افاغنه با حملات پی درپی آنان آسیب های جدی به این بنا و سایر بناهای این دوره وارد آمد.
انتهای پیام/۱۶۴
پرسش و پاسخ در
آقا حسین خوانساری حکیم و فقیه بزرگ زمان خود بود
گفتگو با هوش مصنوعی