به گزارش خبرگزاری تسنیم از پلدختر، استان لرستان سال هاست با کاهش شدید بارش نزولات آسمانی و خشک سالی های پی درپی دست وپنجه نرم می کند؛ به طوری که رودخانه های کشکان، چولهول و مادیان رود در پلدختر که خسارت بارترین سیل قرن را در سال ۱۳۹۸ رقم زدند، اکنون خشک شده است.

رودخانه چولهول به طول حدود ۴۰کیلومتر با عبور از کوه ها و زمین های کشاورزی و با ایجاد تلاقی در دل سنگ صخره آبشار افرینه را تشکیل و می دهد و در دهستان افرینه به رودخانه کشکان می ریزد.

حوضه آبریز چولهول از قلعه نصیر شروع می شود که در افرینه به عنوان آخرین نقطه اتصال به رودخانه کشکان در سیل سال ۱۳۹۸ طغیان و خساراتی را به کشاورزان این مناطق وارد کرد.

خسارات کشاورزان بعد از گذشت سه سال از سیل نه تنها هنوز جبران نشده که تبعات خشک سالی گریبان کشاورزان و باغداران را گرفته است. معیشت حدود ۳۵۰۰کشاورز این منطقه در صورت خشک شدن ۲۵۰هکتار باغ حاشیه نشین رودخانه چولهول در تنگنا قرار می گیرد.

بارش های کم و خشک سالی طی امسال و سال های گذشته، مدیریت نامناسب منابع آب، برداشت غیرمجاز، عدم نظارت بر کشت محصولات آبدوست و عدم اجرایی شدن احداث سد چولهول سبب شده است که این رودخانه در آستانه خشک شدن قرار بگیرد.

کاهش ۹۰درصدی آب رودخانه چولهول

کشت برنج، یونجه و شبدر در بالادست رودخانه چولهول انجام می شود و برخی کشاورزان به صورت غیرقانونی در حال برداشت آب برای این محصولات هستند، به طوری که در تیرماه آب این رودخانه در روستای کلنک کوب و پل یاور از جریان ایستاد تا آبشار زیبای افرینه هم خشک شود.

مطالعه احداث سد چولهول که یکی از مطالبات مردم پلدختر است از سال ۱۳۹۲ شروع و به خاطر کمبود اعتبار و سیاست وزارت نیرو همان سال متوقف شد، اما به گفته امور آب سال ۱۳۹۷ مجدد از سرگرفته شد.

مطالعات فاز یک سد چولهول در سال ۱۳۹۷ انجام شده و با پیگیری ها قرار است که سال آینده بودجه بگیرد. کنترل سیلاب، تأمین آب شرب پلدختر و بخش های تابع، تأمین آب کشاورزی، صنعت و نیز گردشگری از مزایای مهم ساخت سد چولهول است.

محمد گودرزی رئیس امور آب پلدختر با اشاره به اینکه رودخانه کشکان از شهر پلدختر به پایین آبدهی ندارد، اظهار داشت: کشت محصولات آبدوست با وجود ممنوع بودن در منطقه ویسیان و بالادست پلدختر نسبت به سال های گذشته افزایش پیدا کرده و با توجه به خشک سالی و کاهش بارندگی رودخانه کشکان در پلدختر خشک شده است.

وی با اشاره به کاهش ۸۰تا ۹۰درصدی آب رودخانه چولهول نسبت به سال های گذشته افزود: این رودخانه علی رغم تمام برداشت ها و تبخیر زیاد در حال حاضر ۱۰۰لیتر بر ثانیه خروجی دارد، ولی احتمال خشک شدن آن طی روزهای آینده وجود دارد.

برداشت ۱۶۰موتور تلمبه از رودخانه چولهول

رئیس امور آب پلدختر عنوان کرد: مردم به دلیل بیکاری به ناچار به کشاورزی روی آورده اند و همین امر سبب برداشت بی رویه از رودخانه ها و خشک شدن آن ها شده است.

وی بیان کرد: هیچ گونه باغی سال های گذشته در منطقه چولهول وجود نداشت، اما در حال حاضر باغات این منطقه با باغات منطقه زیودار و بن لار به عنوان قطب انجیر سیاه ایران برابری می کند.

گودرزی گفت: کشت محصولات آبدوست در منطقه چولهول با توجه به بررسی ها انجام می شود که این مقدار حدود دو تا سه هکتار برآورد شده است و در حال معرفی کشاورزان متخلف به مراجع قضایی هستیم.

رئیس امور آب پلدختر با بیان اینکه ۸۰۰موتور تلمبه غیرمجاز در سطح پلدختر وجود داشت که تاکنون بالای ۳۵۰موتور از آن ها پروانه برداشت کرده است، تصریح کرد: ۱۶۰موتور تلمبه از آب رودخانه چولهول در حال حاضر برداشت انجام می دهد که بیشتر این موتورها سبک و از نوع مارگو، دیزلی و لیستر است که دارای برداشت زیادی نیست.

گودرزی با اشاره به آخرین وضعیت احداث سد چولهول اظهار داشت: سیاست وزارت نیرو در سال های گذشته مطالعات سدها را تعطیل کرد که با پیگیری های انجام شده توسط مسئولان شهرستان پلدختر مطالعات سدهای چولهول و بن لار فعال شده است و هر دو سد تخصیص گرفت.

تخصیص ۲۵ میلیون مترمکعبی سد چولهول

وی با اشاره به تخصیص ۲۵ میلیون مترمکعبی سد چولهول و ۱۰میلیون متر مکعبی سد بن لار برای کشاورزی، صنعت و آب شرب شهر پلدختر در درازمدت افزود: تخصیص اولین لازمه مطالعات سد است که با گرفتن تخصیص سد مطالعات سد چولهول آغاز شده است.

رئیس امور آب پلدختر عنوان کرد: سد چولهول جزو پروژه های استانی و اعتبارات آب منطقه ای استانی اندک بود که با پیگیری های انجام شده این پروژه به شرکت آب نیرو ایران محول شده که اعتبارات ملی دارد و حوزه تخصصی آن سدسازی است.

وی بیان کرد: شرکت آب نیرو مرحله شناخت و مطالعه مرحله یک سد چولهول را انجام داده و فاز اول این پروژه که شامل ژئوفیزیک، ژئوتکنیک و کارهای صحرایی بوده در حال انجام است.

رئیس امور آب پلدختر با بیان اینکه سد چولهول هم زمان با مطالعات احداث سد با پیگیری نماینده پلدختر در جدول ۲۳ که شامل فاز بودجه است قرار گرفته و آماده دریافت بودجه برای سال آینده است، خاطرنشان کرد: احتمال دارد عملیات اجرایی این سد به محض اتمام مرحله ژئوفیزیک و تخصیص اعتبار سال آینده شروع شود.

گودرزی در رابطه با راه حل انتقال آب زال برای باغات چولهول در صورت خشک شدن کشکان اظهار داشت: انتقال آب رودخانه زال به چولهول کار سنگین و سختی است و انجام آن بسیار پرهزینه است، چون این رودخانه با چولهول حدود ۱۵کیلومتر فاصله دارد.

طرح انتقال آب زال برای باغات چولهول

وی افزود: اطلاعات فنی انتقال آب رودخانه زال به چولهول توسط کمیته فنی تهیه و در اختیار مسئولان قرار گرفته است که تصمیم گیر نهایی مسئولان بالادست هستند.

رئیس امور آب پلدختر با اشاره به برنامه ریزی برای آبیاری باغات عنوان کرد: تمام ایستگاه های پمپاژ رودخانه کشکان برای مقطعی خاموش شده تا آب به پایین دست برسد و هیچ باغی تا این لحظه در مسیر رودخانه کشکان خشک نشده است .

وی بیان کرد: دبی رودخانه کشکان و مادیان رود صفر شده ولی رودخانه چولهول کمی آبدهی دارد؛ افزایش ۱۰درجه ای دما، تبخیر آب رودخانه ها و برداشت بی رویه در خشک شدن این رودخانه ها تأثیرگذار است.

شمس الدین جمشیدی مدیر جهاد کشاورزی پلدختر با اشاره به برنامه زمان بندی امور آب برای خاموش کردن پمپاژهای کشاورزی اظهار داشت: جهاد کشاورزی به عنوان نماینده باغداران در کنار امور آب به دنبال نظم دهی به برنامه خاموشی هاست تا آب به باغات پایین دست هم برسد.

وی افزود: اگر مردم دست به دست هم دهند و همراهی کنند می توانیم باغات پلدختر را نجات دهیم و از این مرحله عبور کنیم تا کشاورزان دچار خسارت نشوند.

زندگی وابسته به رودخانه ها در معرض تهدید

مدیر جهاد کشاورزی پلدختر با بیان اینکه معیشت ۱۷تا ۲۰هزار نفر در پلدختر به رودخانه های کشکان، مادیان رود و چولهول وابسته است، عنوان کرد: حدود ۲۵۰هکتار باغ در منطقه چولهول وجود دارد که معیشت ۳۵۰۰نفر از مردم این منطقه به رودخانه چولهول وابسته است و در صورت خشک شدن این رودخانه در معرض خطر قرار می گیرد.

حمید خادم سرپرست فرمانداری پلدختر در گفت وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به اینکه استاندار لرستان به طور جد پیگیری موضوع خشک سالی است و به دستور او آب سد ایوشان سه روز در هفته باز می شود، اظهار داشت: تمام پمپاژهای کشاورزی با زمان بندی انجام شده یک روز در هفته به طور هماهنگ خاموش می شود تا آب به باغات روستاهای پایین دست هم برسد.

وی با اشاره به کشت محصولات آبدوست در بالادست پلدختر افزود: طبق مشاهدات عینی ما کشت برنج در منطقه ویسیان افزایش پیدا کرده است که همین مسئله سبب شده که آب به پایین دست نرسد.

مزایای انتقال آب رودخانه زال

سرپرست فرمانداری پلدختر با بیان اینکه پیگیری ها و نامه نگاری های زیادی برای انتقال آب زال به چولهول انجام شده است، عنوان کرد: معاون عمرانی استانداری لرستان به زودی برای بازدید و بررسی انتقال آب زال به پلدختر سفر می کند تا از نزدیک در جریان مشکلات قرار بگیرد.

وی با تأکید بر اینکه انتقال آب زال به چولهول به اندازه احداث یک سد برای ما مهم است، بیان کرد: باغداران حاشیه نشین کشکان در صورت انتقال آب زال علاوه بر نجات باغات چولهول از خطر خشک سالی هم می توانند از آن استفاده کنند.

خادم با اشاره به نقش تأثیرگذار رسانه ها در مدیریت درست منابع آب توسط مردم گفت: رسانه ها باید فرهنگ سازی و مردم و باغداران هم همراهی کنند تا از این شرایط خشک سالی عبور کنیم.

گزارش از فیروزه حاتمی

انتهای پیام/ ۶۴۶/ی