شهر باستانی ماداکتو در شهرستان دره شهر با قدمتی ۱۴۰۰ ساله به اواخر دوران ساسانی و قرون اولیه اسلامی مربوط می شود؛ بزرگترین زمین لغزش جهان در این شهر به وقوع پیوسته و جزو نخستین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور است.

به گزارش خبرگزاری فارس از ایلام، شهر تاریخی ماداکتو یا سیمره با قدمت ۱۴۰۰ سال از قدیمی ترین شهرهای تاریخی ایران و غرب کشور بوده که در مجاورت کنونی شهرستان دره شهر در استان ایلام قرار دارد.

شهر تاریخی ماداکتو از اولین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران است که در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ به شماره ۶ به ثبت ملی رسیده است؛ در حقیقت نام پیشین دره شهر، سمیره و نام پیشین سمیره، ماداکتو بوده است.

پس از ویرانی ماداکتو و افول آن در زمان هخامنشیان، این شهر با نام سمیره در دوران ساسانیان مجدد به اوج و شکوفایی رسید؛ سیمره شهری باستانی در حاشیه شرقی شهرستان کنونی دره شهر، غرب رودخانه سراب و در دامنه کبیرکوه واقع شده است.

وجود ۵ هزار خانه در زمان آبادانی در شهر تاریخی ماداکتو

این شهر با نام های متعددی چون ماداکتو، مهرجان کده، مهرجان قذق و مهرگان کده شناخته می شود؛ در ویرانه های به جای مانده از این شهر در زمان ساسانیان، آثار شهرسازی که در آن دوره معمول بوده است به چشم می خورد.

برخی بر این باورند که سمیره( ماداکتو) را خسرو پرویز پادشاه ساسانی ساخته است؛ گفته می شود اسکندر مقدونی هنگامی که از شوش حرکت کرده است از سمیره نیز گذر کرده و احتمال داده می شود که این شهر باستانی در هنگام آبادانی بالغ بر۵۰۰۰ خانه داشته که به دلیل وقوع زلزله ای مهیب در سال ۳۲۵ هجری شمسی ویران و خالی از سکنه شده است؛ البته بقایای این شهر هنوز پابرجا است.

«دره شهر» یکی از شهرهای باستانی ایلام

یکی از شهروندان دره شهری در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ایلام، گفت: دره سیمره( دره شهر) از دیرباز به لحاظ ویژگی های طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و موقعیت خاص خود همواره مورد توجه گروه های انسانی است و در حال حاضر نیز دره شهر دارای استعداد کشاورزی فراوان، منابع آب، مراتع سبز و جنگل های انبوه است و یکی از شهرهای باستانی و مهم استان ایلام محسوب می شود.

وی افزود: ماداکتو؛ شهر باستانی که بزرگ ترین محوطه تاریخی استان ایلام است؛ قدمت این شهر باستانی حدودا به ۱۴۰۰ سال پیش به اوایل قرون اسلامی و اواخر دوران ساسانی مربوط می شود؛ مساحت این شهر باستانی بالغ بر ۲۰۰ هکتار است.

بازدید هرساله ۵۰۰ توریست از جاذبه های تاریخی دره شهر

مجتبی فرهادی رئیس میراث فرهنگی شهرستان دره شهر در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ایلام، گفت: شهرستان دره شهر یکی از شهرهای تاریخی و باستانی استان ایلام و ایران است که جاذبه های تاریخی فراوان دارد؛ از جمله این آثار تاریخی می توان به شهر باستانی ماداکتو اشاره کرد که قدمت ۱۴۰۰ ساله دارد؛ هرساله ۵۰۰ توریست از جاذبه های تاریخی این شهرستان بازدید می کنند.

وی افزود: اداره میراث فرهنگی در راستای حفظ و احیای این آثار ارزشمند فعالیت هایی نظیر مرمت و بازسازی آثار انجام می دهند؛ همچنین مطالعه و بررسی آثاری که هنوز ثبت ملی نشده است را همواره در دستور کار خود دارند.

بزرگترین و شناخته شده ترین اثر استان ایلام

جمال شیخی مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی سیمره در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ایلام، گفت: شهر تاریخی سیمره، بزرگترین و شناخته شده ترین اثر استان ایلام، در کنار شهر امروزی دره شهر واقع شده است؛ عرصه باقی مانده این شهر تاریخی بیش از ۶۰ هکتار است و به نظر می رسد که در زمان آبادانی این شهر دست کم ۱۲۰ هکتار وسعت داشته است.

وی افزود: این شهر تاریخی جزو نخستین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور است که به شماره ۶ در سال ۱۳۱۰ به ثبت رسیده؛ بر خلاف تصور عامه مردم که شهر تاریخی ماداکتو را که ( یکی از پایتخت های عیلامیان) می دانند، تا به امروز هیچ گونه یافته های فرهنگی یا بقایای معماری مربوط به دوران عیلامی یا قبل تر از آن در محدوده این شهر به دست نیامده است.

مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی سیمره، گفت: قدمت ماداکتو بر اساس فعالیت و مطالعات میدانی صورت گرفته و منابع مکتوب موجود، مربوط به اواخر دوران ساسانی و قرون اولیه اسلامی است و ظاهرا بر اثر زلزله از بین رفته و متروک شده است؛ شهر تاریخی سیمره در دره سیمره واقع شده که یکی از بزرگترین زمین لغزه های تاریخ جهان در این منطقه به وقوع پیوسته است.

پایگاه پژوهشی دره شهر یک پایگاه ملی است

شیخی افزود: یافته های حاصل از کاوش های شهر سیمره شامل بناهای شاخصی مانند بازار، معابر، خانه اربابی، کاروانسرا و بنایی موسوم به مسجد است؛ علاوه بر بقایای معماری، یافته های ارزشمندی از قبیل گچبری های نفیس و ظروف سفالی و … از جمله یافته های فرهنگی شهر تاریخی سیمره است.

وی ادامه داد: با از سرگیری فعالیت های باستان شناختی در این شهر، امکان تاریخگذاری دقیق تر و به دست آمدن اطلاعات کامل تری در خصوص چگونگی استقرار و متروک شدن آن فراهم خواهد شد؛ سیاحان، جغرافیدانان و تاریخ نگاران متعددی از جمله( مقدسی، ابن خردادبه، اصطخری، مستوفی، ابن حوقل، جزری، یاقوت حموی و ابن اثیر) در قرون اولیه اسلامی در کتب و نوشته های خود به شهر تاریخی سیمره( دره شهر) پرداخته اند.

شیخی در ادامه گفت: پایگاه پژوهشی دره شهر یک پایگاه ملی است و اعتبارات آن به صورت ملی و از طریق دفتر امور پایگاه های میراث فرهنگی کشور تامین می شود.

با سفر به دره شهر نه تنها می توانید از جاذبه های تاریخی دیدن کنید، بلکه در جشن های مردم این منطقه نیز شرکت کنید؛ از خصوصیات دره شهر ایلام و مردم لر نشین آن، آهنگ ها و ترانه های موسیقی لری در انواع بزمی، رزمی، حماسی و… است که اگر در جشن های نوروزی و یا مراسم های عروسی این منطقه شرکت کنید می توانید آن ها را بشنوید.

گزارش: فاطمه فتاحی

انتهای پیام/ ۹۷۰۸/و