به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، به غیر از جنبه پیگیری نظامی اقدام جنایت بار ترور فرماندهان مقاومت یعنی شهیدان سپهبد حاج قاسم سلیمانی و ابو مهدی المهندس، از دیگر جنبه های این موضوع، پیگیری حقوقی چه در عرصه بین المللی برای پیگرد عوامل خارجی و چه در عرصه داخلی در خصوص مجازات عوامل داخلی در عراق در ارتباط با این ترور است.

تقریبا در اکثریت دیدارها و مبالغه نیست که بگوییم در همه دیدارهایی که در سطوح عالی میان مقامات دو کشور برگزار شده، مقامات ایرانی بر مجازات عوامل داخلی عراقی در این حادثه تأکید داشته اند. این در حالی است که خود عراقی ها نیز بر وجود برخی از عوامل مخرب که باعث وقوع آن حادثه تروریستی ناگوار شد، تصریح داشته اند.

اما آنچه که تا بحال از نظر قضایی در فضای عراق رخ داده است، فقط صدور حکم جلب برای برخی از مقامات آمریکایی از جمله دونالد ترامپ است که بیشتر از این که جنبه عملی داشته باشد، جنبه نمادین دارد. البته ناگفته نماند که در همین دولت جدید در عراق مراسم های پر شوری برای گرامیداشت سالگرد شهادت این فرماندهان بزرگوار برگزار شده و دولت السودانی وعده هایی جدی برای پیگیری حقوقی این موضوع داده است. از نظر تحقق این وعده ها در دولت السودانی باید دید که چه اتفاقی خواهد افتاد.

با این حال سوال این است که راهکارهای نتیجه بخش برای پیگرد قانونی و برخورد با عوامل ترور این فرماندهان چیست؟ و این که آیا به راستی موانعی حقوقی بر سر راه تحقق این موضوع که می توان گفت بخشی از روند انتقام سخت محور مقاومت از آمریکاست، وجود دارد یا این که در این راه بیشتر از این که پای موانع حقوقی در میان باشد، عوامل سیاسی دخیل هستند؟

در این یادداشت تلاش خواهیم داشت تا به بررسی مختصر این سؤال بپردازیم.

نوع روابط عراق با آمریکا مانع اصلی بر سر راه این موضوع

در واقع پاسخ به سؤال فوق الذکر را باید در نوع روابط عراق با آمریکا و به طور واضح تر نوع روابط اکثریت سیاسیون شیعی آن جست وجو کرد.

در حقیقت نفوذ آمریکا در عراق -با وضعیت فعلی سیاسیون آن- و نیز در تمام ساختار نظام سیاسی فعلی عراق آنقدر گسترده است که عملا هر اقدامی به مانند اقدامات حقوقی علیه آن کشور را بر اساس پروسه اداری موجود، غیرممکن می کند.

برای مثال با وجود تمامی جنایات آمریکا از زمان تهاجم نظامی در سال ۲۰۰۳ تا به امروز در عراق، یکی از مهم ترین آنها نقض حاکمیت ملی عراق و ترور نایب رئیس یک سازمان نظامی این کشور یعنی الحشد الشعبی بوده است؛ اما می بینیم اکثریت سیاسیون این کشور به راحتی با مقامات و خصوصا سفیر آمریکا دیدار دارند و حتی واشنگتن در ترکیب دولت جدید نیز سهم دارد.

با وجود چنین وضعیتی و با وجود وابستگی شدید بیشتر سیاسیون عراقی به آمریکا و همچنین عدم تمایل برخی دیگر از سیاسیون به ایران یا محور مقاومت، نتیجه بخش بودن پیگیری ها درباره پرونده ترور فرودگاه بغداد را دشوار می سازد. به عنوان مثال شاهد هستیم که کارشکنی آمریکایی ها در زمینه گسترش روابط اقتصادی میان عراق و محور شرق از جمله ایران تا چه حد بالاست.

لذا با توجه به این وضعیت نمی توان انتظار داشت که این کشور از طرق اداری و قانونی اجازه مجازات عوامل خود در عراق را در چنین قضیه حساسی بدهد.

راهکار برای حل این معضل چیست؟

نفوذ قابل توجه آمریکا در عراق، جدی ترین مانع برای پی گیری این پرونده است. در نتیجه برای پیشبرد پرونده برخورد حقوقی با عاملان جنایت فرودگاه، باید از نفوذ آمریکا در این کشور کاست. یکی از راهبردهای این کاهش، تقویت پایگاه اجتماعی و سپس سیاسی و نظامی نیروهای نزدیک به محور مقاومت در عراق است. البته در این راستا باید یک برنامه جامع و بلندمدت را دنبال کرد.

نویسنده: شهاب نورانی فر، کارشناس حوزه عراق

انتهای پیام/