به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، چند سالی است که در برخی سایت های تبلیغاتی در ایران، افراد سودجو، تصاویر غلط و اغراق آمیزی در مورد دانشگاه های ترکیه ارائه داده و دانشجویان ایرانی را به تحصیل در دانشگاه های این کشور، ترغیب و تشویق می کنند. این در حالی است که برخلاف ادعای رسانه ها، دانشگاه های ترکیه، در لیست مراکز دانشگاهی جهان و منطقه، بر رده های پایین و ضعیف قرار گرفته اند.

سقوط مداوم جایگاه دانشگاه های ترکیه در رده بندی جهانی

مرور لیست رتبه بندی شانگهای، نشان دهنده این است که در ۱۰ سال گذشته، رتبه دانشگاه های ترکیه در جهان، به طور مداوم در حال افول بوده است.

بررسی ها نشان دهنده این است که از میان دانشگاه های ترکیه، تنها دانشگاه استانبول از ترکیه وارد ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان شد و در مجموع، ۸ دانشگاه ترکیه در بین ۱۰۰۰ دانشگاه برتر جهان جای گرفته اند.

بررسی لیست جهانی، نشان دهنده این است که دانشگاه بیلی کنت آنکارا که به عنوان یکی از مهمترین دانشگاه های ترکیه شناخته شده و افرادی همچون هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت و بسیاری از مقامات دولت در آنجا تحصیل کرده اند، در لیست رتبه بندی ۸۰۱ تا ۹۰۰ جهان جای گرفته است.

یورونیوز ترکی با انتشار یک گزارش مفصل، به این اشاره کرده که دانشگاه حاجت تپه استانبول، به عنوان یکی از مهمترین دانشگاه های ترکیه در رتبه بندی ۷۰۱ تا ۸۰۰ جهان است، دانشگاه علوم بهداشتی در ۶۰۱ تا ۷۰۰ و دانشگاه فنی استانبول در ردیف ۷۰۱ تا ۸۰۰ است.

مهاجرت پزشکان ترکیه به اروپا

در سالیان گذشته و به ویژه پس از پایان دوران شیوع گسترده ویروس کرونا، موج بی سابقه مهاجرت کادر بهداشت و درمان ترکیه به کشورهای اروپایی، توجه محافل علمی را به سوی خود جلب کرده است. به همین خاطر، آمار تعداد پزشک در ترکیه به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده است.

تعداد سرانه پزشکان فعال در اتحادیه اروپا (EU) به طور پیوسته در دهه های اخیر افزایش یافته است. کشوری که بیشترین تراکم پزشکان را دارد یونان است که زادگاه پزشکی در اروپا نامیده می شود. در بیانیه اداره آمار اروپا (یورواستات) در لوکزامبورگ، به این اشاره شده که در یونان به ازای هر یکصد هزار نفر از جمعیت این کشور، حدود ۶۲۹ پزشک وجود دارد.

پرتغال با ۵۶۲ پزشک رتبه دوم را دارد و اتریش با ۵۴۱ پزشک در جایگاه بعدی است. در قبرس هر صد هزار نفر از مردم این کشور ۴۹۱ پزشک دارند و در آلمان هر یکصد هزار شهروند ۴۵۳ پزشک دارند. اما در ترکیه به ازای هر ۱۰۰ هزار شهروند، تنها ۲۰۰ پزشک فعالیت می کند و به این ترتیب، در رده بندی نهایی، ترکیه توانست در بین ۴۴ کشور رتبه سی و چهارم خود را پیدا کند.

کشورهای اتحادیه اروپا دارای بیشترین تعداد پزشک هستند و آلمان با ۳۷۷ هزار پزشک در رده نخست جای گرفته است. اما مساله اینجاست که بخش مهمی از این پزشکان مهاجر هستند و رده نخست پزشکان مهاجر در آلمان، همان افرادی هستند که در دانشگاه های دولتی علوم پزشکی ترکیه تحصیل کرده اند. اما حالا در آلمان کار می کنند. بر اساس داده های پورتال پزشکی Medimagazin، ترکیه از نظر سرانه پزشک در بین ۴۴ کشور در رتبه ضعیف زیر ۴۰ قرار دارد و ادامه روند کنونی مهاجرت پزشکان، آینده بهداشت و درمان این کشور را در هاله ای از ابهام فرو برده است.

حزب حاکم ترکیه و سیاست احداث دانشگاه

آمارهای رسمی دولت ترکیه، نشان دهنده این است که قبل از آن که قدرت به دست حزب عدالت و توسعه بیفتد، تعداد کل دانشگاه های این کشور ۷۶ مورد بود که ۵۳ دانشگاه دولتی و ۲۳ دانشگاه نیز متعلق به بخش خصوصی بود. اما از سال ۲۰۰۳ بدین سو یعنی در یک بازه زمانی بیست ساله، تعداد دانشگاه های ترکیه تقریبا ۲ بر ابر شده است.

دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه ظرف دو دهه، ۷۵ دانشگاه دولتی تاسیس کرده و به ۵۷ دانشگاه بخش خصوصی نیز مجوز داده که البته بخش قابل توجهی از دانشگاه های خصوصی جدیدالاحداث نیز، نزدیک به دولت و حزب حاکم هستند.

رویه کلی در تعیین روسای دانشگاه ها در ترکیه، این بود که هیات علمی دانشگاه و شورای آموزش عالی، افراد مناسبی را به رئیس جمهور معرفی می کردند تا از میان آنها، کسی را به عنوان رئیس معرفی کند. اما در سالیان گذشته، اردوغان این سنت را کنار نهاده و بدون توجه به توصیه هیات های علمی، افرادی را نصب می کند که غالبا گرایش حزبی و سیاسی مشهودی داشت و حامی دولت و رئیس جمهور هستند.

در مورد رویه تاسیس دانشگاه و کیفیت آموزش و همچنین چند و چون عزل و نصب رئیس دانشگاه و معرفی اعضای هیات علمی، انتقادات زیادی علیه دولت اردوغان مطرح شده اند. اما توجه به این نکته نیز لازم است که تعداد کل خوابگاه های دانشجویی دولتی، قبل از به قدرت رسیدن اردوغان ۱۹۰ مورد بود و حالا ۳ برابر شده و به عدد ۵۸۷ رسیده است.

روزنامه خبرسول ترکیه در یک گزارش تفصیلی، نشان داده که اغلب دانشگاه های تاسیس شده در دوران اقتدار حزب عدالت و توسعه، گذشته از مشکل فقدان هیات علمی توانمند و کارآمد، در حوزه امکانات زیرساختی نیز مشکل جدی دارند.

به گفته گزارشگر این روزنامه اغلب این دانشگاه ها با اهداف و مطامع حزبی و انتخاباتی و به شکل شتاب زده تاسیس شده اند و معماری و ساخت این دانشگاه ها و تاسیسات زیرساختی آنها، مشکل جدی دارد.

اتاق فکر حزب عدالت و توسعه، همواره از این ایده دفاع کرده که کل ۸۱ استان ترکیه دارای دانشگاه باشند و هیچ دانشجویی ناچار نشود برای تحصیل، به کلانشهرها برود. اما با این حال، اغلب دانشجویان، هنوز هم تحصیل در شهرهای بزرگ را ترجیح می دهند و بخش عمده ای از دانشگاه های استان های کوچک و دورافتاده، با مشکل کمبود دانشجوی متقاضی روبرو هستند!

عدم انطباق خروجی دانشگاه های ترکیه با نیازهای بازار، صنعت و دستگاه های اجرایی، یکی دیگر از مشکلات مهمی است که باعث شده ظرف سالیان گذشته، معضل بیکاری در میان فارغ التحصیلان دانشگاهی، به یک معضل جدی تبدیل شود.

انتهای پیام/