به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا، در سنوات گذشته در تمام دنیا بیماری زیان بار تورم وجود داشته اما امروز در بسیاری از کشورها این مشکل حل شده است. متأسفانه در حالی که در کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان هم شاهد تورم های تک رقمی و حتی زیر یک درصد هستیم تورم در ایران همچنان به عنوان یک مشکل حاد وجود داشته این در حالی است که راه حل های درمان این بیماری در کشور ما قابل اجرا است. در این رابطه با محمد امین حاجی لنگری، اقتصاددان و استاد دانشگاه امام حسین (علیه السلام) گفت و گو کردیم:

وی با ابراز اینکه تورم در ایران چند بعدی است و یک جانبه نمی توان آن را تحلیل کرد گفت: مثلا یکی از عوامل تورم انتظار تورمی است که وجود دارد همه ساله مردم انتظار دارند کالا و خدماتشان درصدی بالا برود و وقتی یک یا تعدادی از قیمتها بالا می رود بقیه قیمتها نیز خود را با آن تنظیم می کنند و بالا می برند؛ زیرا شما در این جامعه زندگی می کنید وبرای اسمترار امر معاش باید با تناسب به آن کالای خود را گرانتر بفروشید بنابراین با افزایش چند کالا به نوبت همه محصولات گران می شوند وقتی این تکرار می شود تورم به وجود می آید.

این کارشناس اقتصادی با انتقاد از این فرهنگ مردم که عادت شده سال به سال انتظار افزایش قیمت کالا و خدمات خود را دارند گفت: قربانی این مساله پول ملی است که در بلند مدت باعث کاهش ارزش پول ملی می شود.

این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که برخی از کارشناسان علت گرانی وتورمها را افزایش نرخ ارز و گرانی نهاده های تولید می دانند گفت: کسی منکر نقش افزایش نرخ ارز در گرانی کالاها و به ویژه کالاهایی که مواد اولیه آن از خارج وارد می شود نیست اما مسأله این است که اولا آیا مگر همه مواد اولیه خود را از خارج وارد کردید که انتظار تطابق قیمت کالای خود با فزایش نرخ ارز را دارید و اگر به فرض محال اینگونه نیز باشد آیا قیمت کارگر شما نیز تغیر کرده است و در ثانی تکلیف ارز دولتی که به شما اختصاص داده شده است چه شده که اکنون به بهانه گرانی قیمت ارز کالاهای خود را گران می کنید.

لنگری با انتقاد از عدم شفافیت دولت در زمینه اختصاص ارز دولتی به تولیدکنندگان گفت: آیا تکلیف اشخاصی که به بهانه ثبت سفارش واردات ارز دریافت کردند اما به جای واردات کالای اساسی ارز را در بازار آزاد فروختند مشخص شد که همین افراد اکنون محصولات خود را با نرخ دلار روز می خواهند بفروشند.

* عدم نقش حجم نقدینگی در تورم کشور / نقدینگی نیاز رونق کسب و کارها

این استاد دانشگاه با رد اینکه نقدینگی به وجود آورنده تورم است گفت: بالعکس اگر به تناسب افزایش قیمت کالاها نقدینگی وارد بازار نشود رکود تورمی به وجود می آید؛ یعنی حجم پول از میزان تورم موجود در جامعه جا می ماند؛ زیرا میزان حجم پول در جامعه متغیری است که باید به تناسب تورم در جامعه افزایش پیدا کند تا رکود تورمی به وجود نیاید.

این کارشناس اقتصادی با ابراز اینکه اگر میزان حجم پول به تناسب تورم اصلاح نشود امکان یک سری مبادلات سرمایه گذاری از بین خواهد رفت گفت: چنین شرایطی باعث خواهد شد که کسب و کارهای جدیدی که محصول مبادلات سرمایه گذاری است ایجاد نشود و رکود تورمی به وجود آید.

*تعطیلی بودجه عمرانی ایجاد کننده رکود تورمی است

وی با رد این ادعا که میزان حجم پول به وجود آورنده تورم است گفت: برخی کارشناسان به دولت پیشنهاد کاهش میزان حجم پول می کنند اما دولت که در بودجه جاری خود صرفه جویی نمی کنند بلکه بودجه های عمرانی خود را کاهش می دهد و پروژه های عمرانی را تعطیل می کند که نتیجه آن کاهش توان تولیدی کشور که این منتج به کمبود کالا و در نیجه چنین شرایطی هم به تورم دامن می زند و هم رکود را به وجود می آورد.

* کنترل بازار ارز راهکار مهار تورم افسار گسیخته

لنگری با تصریح بر نقش اثرگذار ارز در تلاطمهای بازار کشور گفت: امروز اگر بخواهیم جلوی تورم افسار گسیخته را بگیریم باید قیمت ارز را متعادل کنیم و برای اینکه بتوانیم قیمت ارز را متعادل کنیم بایستی تناسب عرضه و تقاضا را در بازار ارز متعادل کنیم.

این استاد دانشگاه با تصریح بر اینکه برای تعادل در بازار عرضه و تقاضای ارز بایستی به سمت روتق تولید برویم گفت: مثلا نهاده های دامی تکنولوژی خاصی نیاز ندارد که ما وابسته واردات آن باشیم.

وی افزود: در بخش تقاضا بایستی به سمت جایگرینی نیازهای وارداتی با تولید داخلی باشیم مثلا سپاه می تواند با حمایت از گروه های دانش بنیان به سمت تولید داروهای خارجی که در نمونه داخلی آن وجود ندارد برود.

* افزایش افسار گسیخته اخیر هدیه FATF به اقتصاد ایران

وی در مورد علت گرانی افسار گسیخته اخیر نرخ ارز گفت: برخی از دولتمردان ناآگاه به بهانه پیوستن به FATF برخی کانالهایی که کشور برای دور زدن تحریمها از آن بهره می برد را شفاف سازی کردند و دشمن نیز با شناسایی این کانالها آنها را مسدود کرد و اکنون ورود ارز به کشور سخت شده است.

* شفافیت خوب است اما برای سوء استفاده دشمن

لنگری با انتقاد از این منطق تیم اقتصادی دولت گفت: ظاهرا شفافیت خوب است فقط برای سوء استفاده دشمن زیرا در اینجا و برای دشمن شفافیت پیاده سازی می شود اما در خیرات ارز هیچ شفافیتی وجود ندارد و آن را بین افرادی که متقاضی واردات هستند پخش می کنیم اما برخی از آنها کالا را وارد نمی کنند و قابل شناسایی نیستند.

این استاد دانشگاه با ابراز اینکه نتیجه این شفافیت بر FATF این شد که اکنون نفت می فروشیم اما نمی توانیم از درآمد آن بهره برداری کنیم گفت: زیرا وارد حسابهایی می شود که امکان استفاده و برداشت از آن وجود ندارد. در حالی که قبلا کانالهایی وجود داشت که می توانستیم با بهره مندی از آنها درآمد نفتی را برگردانیم.

حاجی لنگری با اشاره به ضرورت نقشه یابی تولید و مصرف کشور به وسیله تیم اقتصادی دولت گفت: متأسفانه چنین اقدامی صورت نمی گیرد و نیازهای مردم دسته بندی نمی شود و دولت نقشه جامع اطلاعاتی نسبت به کسب و کارها و کمبودهای در این زمینه ندارد تا بخواهد در مواردی که کمبودی وجود دارد وارد عمل شود.

وی با انتقاد از عدم نقشه مدون کسب و کارها به وسیله دولت گفت: منظور از دخالت دولت در کسب وکارها دولتی سازی اقتصاد مردمی نیست بلکه منظور این است که دولت نقشه جامع کسب و کارها را داشته باشد و بر این اساس اگر در موضوعی احساس کمبود کرد آن را ایجاد کند و در مزایده به مردم واگذار کند اما متاسفانه هیچگاه در برنامه ریزی به این سمت حرکت نکردیم و بخش تولید به حال خود رها شده است و دولت در این زمینه مدیریت متمرکز ندارد.

این استاد دانشگاه با ابراز اینکه وقتی دولت از وضعیت و نقشه کسب و کارش اطلاع ندارد مثل این است که در جنگ نظامی نقشه عملیات جنگی ندارد و بدون هدف به خط می زند گفت: به همین سبب است که اگر یک کارخانه تعطیل شود تبعات آن و اینکه چه اختلالی در نظام اقتصادی کشور به وجود می آورد برای دولت مبهم است.

* مدیریت اقتصادی بازی کردن با نرخ ارز نیست

حاجی لنگری با تصریح بر اینکه معنای مدیریت اقتصادی بازی کردن با با متغیرهای پولی و نرخ از نیست گفت: الفبای مدیریت اقتصادی سوار شدن بر کسب و کارهای کشور است که با یک مدیریت یکپارچه بتوانیم مجموعه آن را طوری تنظیم کنیم که درست کار کنند نه اینکه با بازی کردن با نرخها از مدیریت اقتصادی خود خوشنود باشیم چرا که ربطی به اصلاح نظام اقتصادی ندارند.

انتهای پیام/