به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «سیر تطور هویت یابی شیعیان» که در عنوان فرعی آن تأکید شده است که اثر تا پایان مکتب شیعی بغداد را مدنظر دارد به قلم عبدالمجید مبلغی از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد. این کتاب شامل ۵۷۰ صفحه است که در ۵ فصل تهیه شده است.

در فصل نخست به مبحث گفتمان در مطالعه اندیشه شیعه پرداخته شده است، فصل دوم شیعه سیاسی از زمان امام علی (ع) تا واقعه عاشورا را شامل می شود. در فصل سوم شیعه اجتماعی و گفتمان اجتماعی شیعه که شامل از کربلا تا صادقین مورد بحث قرار گرفته است. در چهارمین فصل کتاب به شیعه اعتقادی یعنی از عهد صادقین تا آغاز غیبت صغری پرداخته است و فصل پنجم گفتمان شیعه هویتی یعنی از آغاز غیبت تا تاسیس حوزه نجف را شامل می شود.

نویسنده کتاب که خود از اعضای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است در گفت و گو با مهر تأکید می کند که می خواسته در این کتاب نشان دهد چگونه اطوار و دوره های مختلف شیعه شکل گرفته است و گفتمان های گوناگون شیعه چگونه در هر دوزه ذیل دیالکتیک دانش و قدرت پدیدار شده است.

از نگاه این کارشناس فلسفه تاریخ و الهیات سیاسی فهم و توضیح تاریخ نگارانه هویت یافتن شیعیان تا قرن پنجم هجری قمری موضوع با اهمیتی است که در این کتاب مورد پردازش قرار گرفته است و دوره مذکور از نظر تاریخ پژوهی دارای اهمیت است.

عبدالمجید مبلغی پیشتر در مصاحبه ای درباره اثر اخیرش گفته بود: این دوره به لحاظ تاریخ پژوهی دارای اهمیت است و در ارتباط با تحلیل تاریخی این حوزه چند اثر مهم نگاشته شده است، اما بر این باورم که برخی از آثار در مراجعه به جزییات و لحاظ نگاه دقیق به منطق تحول بر اساس آنچه در تاریخ به دست ما رسیده است موفق نبودند. در برخی از آثار نبود نظریه موثر برای مراجعه به این دوره تاریخی (از ابتدای تاریخ اسلام تا قرن پنجم) محسوس است. از این روی گشودن پیچیدگی نظری این دوره اهمیت دارد.