به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، زکات عید فطر از واجبات شرعی محسوب می شود که زمان ادای آن را غروب آخرین ماه رمضان گفته اند. زکات فطره بر کسانی واجب است که در شب عید فطر مکلف باشند، فقیر نباشد و نیز نان خور دیگران هم محسوب نشوند. کسانی که دارای این شرایط هستند زکات فطره را باید بپردازند.

در اهمیت زکات فطریه روایات متعددی از سوی اهل بیت وحی علیهم السلام وارد شده است؛ دسته ای از آنها ذیل آیاتی از قرآن قرار دارند که به روایات تفسیری مشهورند. دسته ای دیگر از احادیث، بر وجوب زکات فطریه تأکید دارند و گروهی دیگر از احادیث به اهمیت و نیز نحوۀ پرداخت آن پرداختند.

از جمله مواردی که در روایات ما دربارۀ اهمیت زکات فطریه وجود دارد، وجوب شرعی آن است. امام باقر علیه السلام فرمود «هی الزکاة التی فرضها الله عز و جل علی المؤمنین مع الصلاة بقوله و أقیموا الصلاة و آتوا الزکاة.» یعنی زکات فطر را خداوند بر تمام مؤمنین همراه با نماز (عید فطر) واجب قرار داده است، آنجا که فرمود «و أقیموا الصلاة و آتوا الزکاة»؛ یعنی نماز را بر پا دارید و زکات بدهید. (وسائل الشیعه، ج۹، ص۳۴۰) البته وجوب نماز عید فطر همراه با حضور امام معصوم علیه السلام است و در زمان غیبت، اقامۀ آن استحباب دارد. یا امام صادق علیه السلام فرمود «یلزم الرجل أن یؤدی صدقة الفطر عن نفسه و عن عیاله الذکر منهم و الأنثی الصغیر منهم و الکبیر و الحر و العبد و یعطیها عنهم و إن کانوا أغنیاء؛ یعنی بر مرد لازم است که صدقۀ فطریۀ خود و عیالش، از پسر و دختر کوچک و بزرگ و آزاده و برده را ادا کند و از سوی آنها پرداخت کند، هرچند از اغنیاء باشند.» (مستدرک الوسائل، ج۷، ص۱۴۱)

امام صادق علیه السلام نیز دربارۀ اهمیت پرداخت زکات ذیل آیۀ «قد أفلح من تزکی»، فرمود منظور از «قطعا کسی که خود را تزکیه کرد، رستگار شد» یعنی کسی که زکات فطر را ادا کرد: «أدی زکاة الفطر.» (دعائم الإسلام، ج۱، ص۲۶۶) همچنین روایات گویای آن است که قبولی روزه و یا تکمیل روزه در گروی پرداخت زکات فطره است. آن حضرت در دیگر روایت فرمود «إن من تمام الصوم إعطاء الزکاة یعنی الفطرة کما أن الصلاة علی النبی ص من تمام الصلاة لأنه من صام و لم یؤد الزکاة فلا صوم له إذا ترکها متعمدا و لا صلاة له إذا ترک الصلاة علی النبی إن الله عز و جل قد بدأ بها قبل الصلاة قال قد أفلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی؛ یعنی همانا که از موجبات کمال روزه، زکات یعنی فطره است، همان طور که صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله از موجبات کمال نماز است، زیرا کسی که روزه بگیرد و زکات نپردازد، در صورتی که در این کار متعمد باشد، روزه ای در نامه عملش منظور نمی شود، همچنان که اگر صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله را ترک کند، نمازی برای او محسوب نیست؛ و خدای عز و جل زکات را بر نماز مقدم داشته، و فرموده است: «قد أفلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی؛ کسی در حقیقت رستگار شد که زکات پرداخت کرد و نام خدای را خود یاد کرد و آنگاه نماز به جا آورد.» (من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۱۸۳)

بنابراین یکی از استدلال هایی که در بیان روایت دربارۀ اهمیت پرداخت زکات فطره وجود دارد، ایجاد پیوند بین پرداخت زکات با ادای نماز در آیات قرآن است؛ نماز هم طبق سایر روایات، میزان قبولی اعمال است و یکی از مقدمات اقامۀ این میزان الهی، پرداخت زکات است؛ چرا که انسان را از آلودگی های روح پاک می کند و او را مهیای محضریت خداوند در نماز می کند.

انتهای پیام/