به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نعمت ها در تقسیم بندی کلی به مادی و معنوی تقسیم بندی می شوند و در اصل، نعمت به حالت خوب و بهره ها و برخورداری ها و آنچه مایه خوبی و خوشی انسان است، اطلاق می شود.

نعمت ها غالبا به صورت تدریجی بر انسان وارد می شوند و وظیفه انسان هوشیار این است که به استقبال آن برود و استقبال از آن راهی جز شکرگزاری ندارد. هرگاه با آغاز روی آوردن نعمت به شکر قلبی و زبانی و عملی بپردازد، ادامه خواهد یافت و تا پایان آن نصیب انسان می شود و به تعبیر دیگر به گفته برخی اندیشمندان نعمت ها مانند گروه های پرندگانند که وقتی تعدادی از آنها بر شاخه درختی نشستند، بقیه به صورت تدریجی به دنبال آنها می آیند و شاخه ها را پر می کنند، اما اگر گروه اول صدای ناهنجار و حرکت ناموزونی بشنوند یا ببینند فرار می کنند و بقیه هم به دنبال آنها می روند و صحنه از وجودشان خالی می شود.

لفظ تنفیر (حذر داشتن) را به ملاحظه شباهت نعمت، به گروه پرنده استعاره آورده است، پرندگان به هم پیوسته که اگر اول آن گروه فرود آید، آخر آن نیز فرود خواهد آمد.

همچنین بسیاری از نعمت ها به صورت تدریجی به زوال می رسند; هرگاه انسان در آغاز زوالش هوشیار باشد و به شکر قلبی و زبانی و عملی بپردازد مانع بازگشت و زوال تدریجی آن می شود. این سخن در اصل برگرفته از سخن خداوند در قرآن است که فرمود «و إذ تأذن ربکم لئن شکرتم لازیدنکم ولئن کفرتم إن عذابی لشدید; به خاطر بیاورید زمانی که پروردگارتان اعلام داشت اگر شکرگزاری کنید (نعمت خویش را) بر شما خواهم افزود و اگر ناسپاسی مجازاتم شدید است.»

امیرالمؤمنین در روایتی فرمود «زمانی که سرآغاز نعمت به شما رسد با کم سپاسی دنباله آن را نبرید؛ إذا وصلت إلیکم أطراف النعم، فلا تنفروا أقصاها بقلة الشکر.» همچنین امام صادق(ع) در دیگر روایتی درباره اثرات شکرگذاری و ناشکری فرمود «خداوند متعال به گروهی از مردم نعمت داد، اما آنها شکرش را به جا نیاوردند در نتیجه آن متاع مایه وبالشان شد و گروهی از مردم را به مصائبی گرفتار کرد لکن آنها صبر کردند و (شکرگزار بودند) در نتیجه مصیبت ها به نعمت ها تبدیل شد؛ إن الله عز وجل أنعم علی قوم بالمواهب فلم یشکروا فصارت علیهم وبالا وابتلی قوما بالمصائب فصبروا فصارت علیهم نعمة» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج۲، ص۹۲)

منابع:

پیام امام امیرالمؤمنین علیه السلام (شرح آیت الله مکارم شیرازی بر نهج البلاغه)

انتهای پیام/