عاشورا و امروز؛ الهام ها و امدادها
به گزارش مشرق، مهدی جمشیدی در کانال خود در ایتا متنی را با عنوان «عاشورا و امروز؛ الهام ها و امدادها» منتشر کرد:
مکتب، دارای «شخصیت» است و باید آن را همانند یک انسان تصور کرد و براین اساس، به آن صفات «زندگی» و «مردگی» را نسبت داد. در دو حالت، مرگ یک مکتب اتفاق می افتد؛ یکی در حالتی که مکتب، «توان کارکردی» خود را از دست می دهد، یعنی در تحقق فلسفۀ وجودی خود، دچار ناتوانی می شود. هر مکتبی آماده است به سؤالاتی پاسخ دهد و خلأهایی را پر کند، اما اگر در مقام عمل نتوانست این کارکردها را ایفا کند، مردم از او رویگردان می شوند و به این ترتیب، مکتب در زندگی مردم می میرد.
حالت دوم این است که مکتب، «توان رقابت کارکردی» خود را از دست بدهد؛ به این معنی که مکتب همچنان کارکردهایی که وعده داده است را ایفا می کند، اما مردم توانسته اند رقیبی برای آن پیدا کنند که بهتر از مکتب کنونی می تواند احتیاجات شان را برطرف کند.
خصوصیت احیاکنندگی محرم و صفر، عرضی است؛ چون محرم و صفر، پاره ای از زمان هستند و زمان هم در ذات خودش فضیلتی ندارد و همیشه چیزی بیرون از زمان به آن - در مقایسه با زمان های دیگر - اعتبار و ارزش می دهد.
در نتیجه، خصوصیت زنده کنندگی محرم و صفر را باید به اتفاق هایی که در این ماه ها افتاده اند، نسبت داد و آن عبارت است از قیام امام حسین(ع) که قیامی اصلاحی بود. اگر مکتب در ذهن و زندگی مردم، دچار اختلال و نابسمانی شود، نیازمند «برخاستن» و «شوریدن» یک مصلح است که پرچم اصلاح را بلند کند؛ چنان که امام حسین هم می فرمایند: من هدفی از قیام ندارم به جز اصلاح امت جدم. اصلاح امت جدم یعنی اصلاح دینداری و سبک زندگی مردمی که پیرو رسول اکرم(ص) بودند.
تعظیم امام حسین، تعظیم قیام امام حسین است و تعظیم این قیام، تعظیم پرچم اصلاحی ای است که ایشان برافراشته اند. این تعظیم، «دلالت عملی» دارد و این طور نیست که یک امر «باطنی محض» یا «تشریفاتی» باشد. ما با تعظیم قیام امام حسین، به «حرکت اصلاحی» در درون جامعۀ اسلامی، اعتبار می بخشیم و تکریم و بزرگداشت ماه قیام امام حسین، خودبه خود حرکت هایی از جنس امام حسین را بازتولید و بازسازی می کند.
این که محرم و صفر، اسلام را «زنده» نگه داشته اند، به این معنی است که در برابر هر نوع مفسده ای که در جامعۀ اسلامی به وجود آمده است، این نوع «حرکت های اصلاحی»، ورق را به نفع اسلام و حقایق آن برگردانده و از مرگ اسلام، جلوگیری کرده است.
انقلاب اسلامی، ریشه در عالم معنایی عاشورا داشت؛ از اساس شکل گیری که از هیئت های مؤتلفه و نیروهای مذهبی برآمد و بعد هم که به تدریج از طریق همین شبکه های اجتماعی در دل مناسبات و مراسم محرم و صفر تداوم یافت و تا سال آخر که عظیم ترین تظاهرات انقلابی در مراسم عاشورا و تاسوعا برگزار شد.
اینها بیانگر آن است که حرکت انقلابی سال پنجاه وهفت، وابستگی جدی به عالم معنایی عاشورا داشت و این حقیقت در آن، نقش «مولد» و «محرک» را ایفا کرد. پس از انقلاب، در هشت سال دفاع مقدس نیز عظیم ترین انگیزه ای که توانست مردم را در خط مقدم نگه دارد و از توده های مردم، بسیج اجتماعی بیافریند حماسۀ عاشورا بود؛ چنان که پرتکرارترین واژه در وصیت نامه های شهدا، نام مبارک امام حسین(ع) است. آنچه فتنۀ سال هشتادوهشت را نیز برانداخت، چیزی نبود جز راهپیمایی نهم دی که آن راهپیمایی هم ریشه در عاشورا داشت.
این بدان معنی است که وقایع تاریخی پی درپی، همه از «آبشخور عاشورا» تغذیه می کنند و این عاشوراست که در بزنگاه های تاریخی به سراغ جامعه می آید و آن را از ورطۀ سقوط، نجات می دهند.
یکی از نتایجی که از این بحث می توان گرفت این است که «هیئت های سکولار»، خصوصیت حیات بخشی ندارند؛ چون به نوعی سوگواری «شخصی شده» و «باطنی شده» متمایل هستند که هیچ مخالفی ندارد و تغییری را در جامعه رقم نمی زند و کاری با آنچه در بستر جامعه رخ می دهد ندارد.
این در حالی است که قیام امام حسین به این دلیل «حیات بخش» بود که در برابر عوامل مرگ آفرین اسلام ایستاد و آنها را برانداخت. اگر هیئت ها، این خصوصیت را نداشته باشند، منجر به احیای اسلام نخواهند شد، بلکه حتی باید گفت هیئت های سکولار، تحریف گر عاشورا نیز هستند؛ زیرا هستۀ مرکزی قیام عاشورا را می گیرند و صورتی تحریف شده و تقلبی از آن ارائه می دهند که کارکرد و ثمری ندارد.
اگر «هیئت های سکولار» در برابر جوهر و هویت عاشورا ایستاده اند، «هیئت های غیرانقلابی» نیز چنین حکمی دارند؛ این دو، لبه های یک قیچی هستند که یکی «سیاست» را می راند و دیگری «سیاست بازی» را فرامی خواند.
سکولارها، حسین را از «حکومت» تهی می کنند و غیرانقلابی ها، از «انقلاب». یکی از حسین، «عارف عزلت نشین» می سازد و دیگری «سیاست مدار اقتضایی».
*بازنشر مطالب شبکه های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه ها منتشر می شود.
مکتب، دارای «شخصیت» است و باید آن را همانند یک انسان تصور کرد و براین اساس، به آن صفات «زندگی» و «مردگی» را نسبت داد. در دو حالت، مرگ یک مکتب اتفاق می افتد؛ یکی در حالتی که مکتب، «توان کارکردی» خود را از دست می دهد، یعنی در تحقق فلسفۀ وجودی خود، دچار ناتوانی می شود. هر مکتبی آماده است به سؤالاتی پاسخ دهد و خلأهایی را پر کند، اما اگر در مقام عمل نتوانست این کارکردها را ایفا کند، مردم از او رویگردان می شوند و به این ترتیب، مکتب در زندگی مردم می میرد.
حالت دوم این است که مکتب، «توان رقابت کارکردی» خود را از دست بدهد؛ به این معنی که مکتب همچنان کارکردهایی که وعده داده است را ایفا می کند، اما مردم توانسته اند رقیبی برای آن پیدا کنند که بهتر از مکتب کنونی می تواند احتیاجات شان را برطرف کند.
خصوصیت احیاکنندگی محرم و صفر، عرضی است؛ چون محرم و صفر، پاره ای از زمان هستند و زمان هم در ذات خودش فضیلتی ندارد و همیشه چیزی بیرون از زمان به آن - در مقایسه با زمان های دیگر - اعتبار و ارزش می دهد.
در نتیجه، خصوصیت زنده کنندگی محرم و صفر را باید به اتفاق هایی که در این ماه ها افتاده اند، نسبت داد و آن عبارت است از قیام امام حسین(ع) که قیامی اصلاحی بود. اگر مکتب در ذهن و زندگی مردم، دچار اختلال و نابسمانی شود، نیازمند «برخاستن» و «شوریدن» یک مصلح است که پرچم اصلاح را بلند کند؛ چنان که امام حسین هم می فرمایند: من هدفی از قیام ندارم به جز اصلاح امت جدم. اصلاح امت جدم یعنی اصلاح دینداری و سبک زندگی مردمی که پیرو رسول اکرم(ص) بودند.
تعظیم امام حسین، تعظیم قیام امام حسین است و تعظیم این قیام، تعظیم پرچم اصلاحی ای است که ایشان برافراشته اند. این تعظیم، «دلالت عملی» دارد و این طور نیست که یک امر «باطنی محض» یا «تشریفاتی» باشد. ما با تعظیم قیام امام حسین، به «حرکت اصلاحی» در درون جامعۀ اسلامی، اعتبار می بخشیم و تکریم و بزرگداشت ماه قیام امام حسین، خودبه خود حرکت هایی از جنس امام حسین را بازتولید و بازسازی می کند.
این که محرم و صفر، اسلام را «زنده» نگه داشته اند، به این معنی است که در برابر هر نوع مفسده ای که در جامعۀ اسلامی به وجود آمده است، این نوع «حرکت های اصلاحی»، ورق را به نفع اسلام و حقایق آن برگردانده و از مرگ اسلام، جلوگیری کرده است.
انقلاب اسلامی، ریشه در عالم معنایی عاشورا داشت؛ از اساس شکل گیری که از هیئت های مؤتلفه و نیروهای مذهبی برآمد و بعد هم که به تدریج از طریق همین شبکه های اجتماعی در دل مناسبات و مراسم محرم و صفر تداوم یافت و تا سال آخر که عظیم ترین تظاهرات انقلابی در مراسم عاشورا و تاسوعا برگزار شد.
اینها بیانگر آن است که حرکت انقلابی سال پنجاه وهفت، وابستگی جدی به عالم معنایی عاشورا داشت و این حقیقت در آن، نقش «مولد» و «محرک» را ایفا کرد. پس از انقلاب، در هشت سال دفاع مقدس نیز عظیم ترین انگیزه ای که توانست مردم را در خط مقدم نگه دارد و از توده های مردم، بسیج اجتماعی بیافریند حماسۀ عاشورا بود؛ چنان که پرتکرارترین واژه در وصیت نامه های شهدا، نام مبارک امام حسین(ع) است. آنچه فتنۀ سال هشتادوهشت را نیز برانداخت، چیزی نبود جز راهپیمایی نهم دی که آن راهپیمایی هم ریشه در عاشورا داشت.
این بدان معنی است که وقایع تاریخی پی درپی، همه از «آبشخور عاشورا» تغذیه می کنند و این عاشوراست که در بزنگاه های تاریخی به سراغ جامعه می آید و آن را از ورطۀ سقوط، نجات می دهند.
یکی از نتایجی که از این بحث می توان گرفت این است که «هیئت های سکولار»، خصوصیت حیات بخشی ندارند؛ چون به نوعی سوگواری «شخصی شده» و «باطنی شده» متمایل هستند که هیچ مخالفی ندارد و تغییری را در جامعه رقم نمی زند و کاری با آنچه در بستر جامعه رخ می دهد ندارد.
این در حالی است که قیام امام حسین به این دلیل «حیات بخش» بود که در برابر عوامل مرگ آفرین اسلام ایستاد و آنها را برانداخت. اگر هیئت ها، این خصوصیت را نداشته باشند، منجر به احیای اسلام نخواهند شد، بلکه حتی باید گفت هیئت های سکولار، تحریف گر عاشورا نیز هستند؛ زیرا هستۀ مرکزی قیام عاشورا را می گیرند و صورتی تحریف شده و تقلبی از آن ارائه می دهند که کارکرد و ثمری ندارد.
اگر «هیئت های سکولار» در برابر جوهر و هویت عاشورا ایستاده اند، «هیئت های غیرانقلابی» نیز چنین حکمی دارند؛ این دو، لبه های یک قیچی هستند که یکی «سیاست» را می راند و دیگری «سیاست بازی» را فرامی خواند.
سکولارها، حسین را از «حکومت» تهی می کنند و غیرانقلابی ها، از «انقلاب». یکی از حسین، «عارف عزلت نشین» می سازد و دیگری «سیاست مدار اقتضایی».
*بازنشر مطالب شبکه های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه ها منتشر می شود.
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «عاشورا و امروز؛ الهام ها و امدادها» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.