به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد٬ آمارها از درگیری بیش از ۹۴ درصد از پهنه استان خراسان شمالی با معضل خشکسالی در سومین سال پیاپی خبر می دهند و بر اثر این خشکسالی سه ساله بسیاری از چشمه ها و منابع طبیعی آب در روستاهای استان از بین رفته است.

حدود ۹۴ درصد از پهنه این استان ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار هکتاری واقع در شمال شرق کشور درگیر خشکسالی و تحت تاثیر این پدیده است به طوری که بر اساس شاخص اس. پی. آی (ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺎرش اﺳﺘﺎﻧﺪارد شده) در بازه زمانی ۱۰ ساله ۷۰ درصد از مساحت استان درگیر خشکسالی شده است. براساس تحلیل شاخص «استاندارد بارش، تبخیر و تعرق» (SPEI) دوره یکساله تا پایان اسفندماه ۱۴۰۱ حدود ۹۴ درصد از مساحت استان درگیر خشکسالی است.

در این مدت ۶٫۶ درصد از مساحت استان با میزان بارندگی نرمال، ۳۰ درصد از مساحت خشکسالی خفیف، ۴۸٫۲ درصد خشکسالی متوسط، ۱۴٫۳ درصد با خشکسالی شدید و ۰٫۷۴ درصد از وسعت استان با خشکسالی بسیار شدید مواجه است.

۱۰۰ درصد از پهنه شهرستان مانه و سملقان به عنوان قطب کشاورزی و شهرستان گرمه دچار خشکسالی است و این رقم در بجنورد ۹۹٫۶ درصد است. از ابتدای مهر پارسال تا نیمه فروردین ماه امسال ۱۱۸٫۲ میلیمتر باران در استان ثبت شد که این رقم در بلند مدت ۱۵۸٫۹ میلیمتر و در مدت مشابه پارسال ۱۰۲ میلیمتر گزارش شده است.

میانگین بارش استان در این مدت در مقایسه با بلند مدت ۲۵٫۷ درصد کاهش و در مقایسه با سال گذشته حدود ۱۶ درصد افزایش دارد و بارش یک ساله کامل در استان بیش از ۲۵۰ میلیمتر است که بر این اساس در سال آبی جاری ۴۷٫۱ درصد از بارش های استان تامین شده است.

علاوه بر کاهش بارندگی با افزایش درجه حرارت نیز مواجه هستیم که دمای هوا در این مدت به طور میانگین ۸٫۱ درجه سانتیگراد ثبت شد که این رقم در سال قبل ۷٫۴ درجه و در بلند مدت ۶٫۹ درجه سانتیگراد گزارش شده است.

تغییر اقلیم و برداشت آب از سفره ها و آبخوان های زیرزمینی باعث شده که هشت دشت از مجموع ۱۱ دشت استان در وضعیت نامناسبی از نظر ذخائر آبی قرار گیرد و به همین دلیل هرگونه توسعه بهره برداری و برداشت جدید در آنها به منظور تعادل بخشی به منابع آبی ممنوع شده است.

بخش کشاورزی بیشترین مصرف آب در خراسان شمالی را به خود اختصاص داده است و به طوری که سالانه ۹۰۰ میلیون مترمکعب آب استان در این بخش به مصرف می رسد. خشکسالی و کاهش بارندگی ها در استان تغییر الگوی کشت را ضروری کرده است و بسته های تشویقی به همراه طرح های تغییر الگوی کشت در این استان اجرایی می شود تا کشاورزی این خطه به بهره وری مناسب برسد.

در صورت عدم اصلاح الگوی مصرف و صرفه جویی آب در بخش کشاورزی با راه های علمی و فنی٬ باید در سال های آینده منتظر عواقب جبران ناپذیر خشکسالی های طولانی مدت سال های اخیر باشیم.

مدیرعامل شرکت آبفای خراسان شمالی در این باره اظهار داشت: بر اثر خشکسالی های اخیر ۸۰ درصد از منابع آبی در روستاهای استان دچار آسیب شده است.

وی افزود: در سد بارزوی شیروان ۱۳ میلیون متر مکعب آب وجود دارد که با توجه به شرایط پایداری سد فقط امکان استفاده از ۱ میلیون متر مکعب آن فراهم بوده و به این دلیل با مشکل شدیدی مواجه هستیم. از ظرفیت سد اسفراین هم حدود ۷ درصد قابل استفاده است و در بجنورد نیز با وضعیت مشابهی روبه رو هستیم.

مدیرعامل شرکت آبفای خراسان شمالی گفت: از ۸۳۷ روستای استان، ۷۱۲ روستا زیرپوشش خدمات شرکت آبفا هستند و پروژه ایجاد چند مجتمع آبرسانی بزرگ برای حل مشکلات آبی این روستاها توسط دستگاه های مختلف در حال اجراست.

رضا نعیمی تصریح کرد: بزرگ ترین پروژه مجتنع آبرسانی با قرارگاه امام حسن و رقمی معادل ۵۵۰ میلیارد تومان در حال اجراست. در این طرح ۱۶۷ روستا از آب پایدار بهره مند می شوند.

وی افزود: برای تامین آب این شبکه آبرسانی در شیروان عملیات انتقال آب از ۵ حلقه چاه جدید، در اسفراین ۶ حلقه در بجنورد عملیات انتقال آب از ۱۰ حلقه چاه در مناطق مختلف با هزینه و اعتبارات سنگین در حال اجراست.

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی نیز با اشاره به میزان بارش های اخیر در استان، اظهارکرد: از مهر سال گذشته تا کنون حدود ۱۵۰ میلی متر در استان بارش داشتیم که این رقم در سال گذشته ۱۶۰ میلی متر بوده است.

وی گفت: براساس آمار بلندمدت ۳۰ ساله بارش باران ۲۱۷ میلی متر در استان است که پدیده خشکسالی و تغییر اقلیم برای سال سوم گریبان منطقه را گرفته و اثر آن تصاعدی و ذخایر و تغذیه سال های گذشته هم استفاده شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی افزود: کاهش ۳۰ درصدی بارش باعث کاهش ۸۰ درصدی آورد رودخانه های استان شده و جریان پایه رودخانه ها بسیار کم شده است.

وی ادامه داد: برخی از رودخانه های استان در فصل بهار هم دچار کاهش آبی شده اند.

سید عقیل مرتضوی با بیان اینکه در سومین سال خشکسالی سخت استان هستیم، گفت: در سه سال گذشته ورودی سدهای استان کم شده و فقط ۲۲ درصد سدهای استان معادل ۵۰ میلیون متر مکعب دارای آب است این در حالی است که سدهای استان بیش از ۲۲۰ میلیون متر مکعب گنجایش ذخیره آب را دارند و اولویت ما تامین آب شرب مردم استان است و البته پیشران اقتصادی استان کشاورزی است و باید این موضوع هم لحاظ شود.

وی تصریح کرد: خروجی آب در شیرین دره، بارزو و بیدواز برای کشاورزان با مدیریت انجام شده و از کشاورزان خواستیم کمک کنند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی در تشریح وضعیت سه سد بزرگ استان گفت: در شیرین دره ۲۵ میلیون متر مکعب، بارزو ۱۱ میلیون متر مکعب و در اسفراین کمتر از ۴ میلیون متر مکعب ذخیره آب داریم و می توان گفت که بارش های اخیر منجر به بروز سیلاب در سدها نشده است.

انتهای پیام/۳۱۱/.