«کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان» نوشته سیاوش سبزی منتشر شد.

سیاوش سبزی درباره این کتاب به ایسنا گفت: «کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان» دو بخش دارد؛ بخش اول با نام «کسی کاش نیس» شامل ۱۴ قطعه شعر است که در فاصله بین سال های ۹۵ تا ۹۸ خلق شده اند و قسمت دوم با نام «فرمگرایی، سطح سوم زبان» که شامل شرح و تفصیل بیانیه «فرمگرایی، سطح سوم زبان» که در زمستان ۹۸ در شماره چهارم مجله وزن دنیا چاپ و منتشر شده است.

او افزود: شعر امروز نیاز شدیدی به تئوری ادبی دارد؛ از آن نوع تئوری که صرفا منشا غربی نداشته باشد و حاصل تلاش فکری و ذهنی شاعر و تئوری پرداز حال حاضر شعر فارسی باشد.

سبزی همچنین بیان کرد: شعر امروز از شعر نیمایی، شاملوئی و موج های پس از آن ها عبور کرده است و حالا دیگر شعر دهه شصت و هفتاد به تاریخ پیوسته اند درحالی که رفتار و گفتار شاعران دهه های هشتاد و نود نشان می دهد که اعتماد به نفس لازم برای بیرون آمدن از زیر سایه گذشتگان ونسل های پیشین و موج های از رمق افتاده گذشته را ندارند. آن ها به حاشیه نشینی در کنار نام های باقی مانده از نسل های قبل خو کرده اند.

او در ادامه با بیان این که در چند دهه گذشته شعر و شاعران فارسی از اصول زیباشناسی مشخصی پیروی می کنند، گفت: تمام اصول زیباشناسی شعر و شاعران امروز، در کتاب های استادان شفیعی کدکنی و رضا براهنی خلاصه می شود، تفاوتی اگر هست در ظواهر شعر رخ می دهد نه در زیر بنا و اساس شعر.

سبزی خاطرنشان کرد: شعر ما در حوزه تولید و نقد و نظر درگیر مسائل و مفاهیمی است که برای ادبیات و شعر غیرذاتی محسوب می شوند؛ مفاهیمی مثل دموکراسی، درک حضور دیگری، مدنیت و سایر مفاهیمی که مستقل از ادبیات، قابلیت بحث و جدل را دارند و در اصل مربوط به حوزه های علمی و معرفتی دیگری غیراز ادبیات هستند. درعوض مسائل ذاتی ادبیات که جنبه زیباشناختی دارد از دید شاعران و منتقدانی که چندان هم منتقد نیستند، پوشیده مانده است.

او سپس گفت: در کتاب «کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان»به تفصیل درباره بیانیه فرمگرایی شرح داده شده و اصول فرمگرایی هم توضیح داده شده است. در فرمگرایی، اساس خلق اثر بر ارائه چهره واقعی از زبان، استوار است و فرمگرا هم هر تغییر واقعی شعر را مبتنی بر تغییر واقعی زبان می داند. اصول زیباشناسانه فرمگرایی در کتاب های استاد شفیعی کدکنی یافت نمی شود. تصویری که ما ارائه داده ایم در صور خیالی که استاد توضیح داده اند قابل جستجو نیست. فرمگرایی، تئوری و اجرای زبانی براهنی را ناقص و ظاهری می داند و در اجرا و در تئوری با آن برخورد کرده است.

سبزی افزود: رویکرد فرمگرایانه که معنا را معیار تندرستی اثر می داند، در شعر امروز فارسی اجتناب ناپذیر است. رویکردی که مبنا را بر ذات زبان قرار داده و معیار درستی برخورد با زبان را معنامندی زیباشناسانه می داند همراه با رعایت وجه ارتباطی اثر با مخاطبی که از هر جهت خود را برکشیده و آماده پذیرش و درک واقعی اثر است. وقتی برمبنای زبان که ذات اثر ادبی است به آثار ادبی نگاه کنیم بسیاری از مواد بکار رفته در ادبیات را تزیینی و غیرضروری خواهیم دانست.

او خاطرنشان کرد: فرمگرایی، تخیل را از روند تصویر سازی حذف می کند و این را مدیون نگاه ذاتی به زبان در اثر ادبی می داند. حذف تخیل از فرایند تصویرسازی، موضوعی است که نه تنها در ادبیات فارسی بلکه در ادبیات جهان نیز بی سابقه است. فرمگرایی زبان را به سه سطح تقسیم کرده است، سطح اول: زبان معیار ، سطح دوم: زبان شعر و سطح سوم زبان فرمگرایی است. با این تقسیم بندی، فرمگرا از شاعران و فرمگرایی از شعر جدا می شود.

«کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان» با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و قیمت ۲۵ هزار تومان در انتشارات دانش و فن عرضه شده است.

انتهای پیام