اعمال شب و روز اول ماه محرم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماه محرم دیگری فرا رسید؛ گرچه امسال شرایط برگزاری مراسم های عزاداری با سال های گذشته متفاوت و با محدودیت همراه است، اما به هر حال محرم با همان حال و هوای خاص خودش فرا رسیده است و کسی نیست که نسبت به آن بی تفاوت باشد بلکه با شور و شوق فراوان از مدت ها قبل به دنبال تهیۀ مقدمات و برپایی مجالس اند و فضای شهر بوی محرم گرفته است. در همین راستا و با توجه به آغاز ماه عزای سیدالشهداء علیه السلام، اعمال و آداب مربوط به شب و روز اول این ماه بر اساس کتاب مفاتیح الجنان منتشر شده است.
شب اول:
سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» برای این شب، چند نماز ذکر فرموده:
اول:
صد رکعت که در هر رکعت سوره های «حمد» و سوره «توحید» خوانده می شود.
دوم:
دو رکعت که در رکعت اول سوره های «حمد» و «انعام» و در رکعت دوم سوره های «حمد» و «یس» خوانده می شود.
سوم:
دو رکعت که در هر رکعت سوره «حمد» و ۱۱ «توحید» خوانده می شود.
از رسول خدا صلی الله علیه وآله روایت شده: هرکه این دو رکعت نماز را در این شب به جا آورد و فردایش را که اول سال است روزه بدارد، مانند کسی است که همه طول سال را همواره کار خیر کرده و در آن سال محفوظ باشد و اگر بمیرد به بهشت می رود.
سید ابن طاووس برای هلال این ماه دعای مبسوطی ذکر کرده است.
روز اول:
بدان که روز اول محرم، اول سال قمری است و در آن دو عمل وارد شده:
اول:
روزه گرفتن؛ در روایت ریان بن شبیب از حضرت رضا علیه السلام روایت شده: هرکه در این روز، روزه بدارد و خدا را بخواند خدا دعای او را مستجاب کند، چنان که دعای زکریا را اجابت فرمود.
دوم:
از امام رضا علیه السلام روایت شده: رسول خدا صلی الله علیه وآله روز اول محرم دو رکعت نماز به جا می آورد و چون فارغ می شد، دست ها را به آسمان برمی داشت و این دعا را «سه مرتبه» می خواند:
اللٰهم أنت الإلٰه القدیم، وهٰذه سنة جدیدة، فأسألک فیها العصمة من الشیطان والقوة علیٰ هٰذه النفس الأمارة بالسوء و الاشتغال بما یقربنی إلیک یا کریم، یا ذا الجلال والإکرام، یا عماد من لا عماد له، یا ذخیرة من لا ذخیرة له، یا حرز من لاحرز له، یا غیاث من لاغیاث له، یا سند من لاسند له، یا کنز من لاکنز له ، یا حسن البلاء، یا عظیم الرجاء، یا عز الضعفاء، یا منقذ الغرقیٰ، یا منجی الهلکیٰ، یا منعم یا مجمل یا مفضل یا محسن؛
خدایا، تویی معبود ازلی و این است سال نو، در این سال از تو درخواست می کنم حفظ شدنم را از شیطان و قدرت و غلبه و بر نفس فرمانده به گناه و مشغول بودن به آنچه مرا به تو نزدیک می کند، ای صاحب بزرگی و بزرگواری، ای تکیه گاه کسی که تکیه گاهی ندارد، ای اندوخته کسی که اندوخته ای ندارد، ای پناهگاه کسی که پناهگاهی ندارد، ای فریادرس کسی که فریادرسی ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانه ای ندارد، ای گنجینه کسی که گنجی ندارد، ای نیکو آزمایش، ای بزرگ امید، ای عزت ناتوان، ای نجات بخش غرق شدگان، ای رهاننده ی هلاک شدگان، ای نعمت دهنده، ای زیباکار، ای فزون بخش، ای نیکوکار؛
أنت الذی سجد لک سواد اللیل، ونور النهار، وضوء القمر، وشعاع الشمس، ودوی الماء، وحفیف الشجر، یا اللٰه لاشریک لک. اللٰهم اجعلنا خیرا مما یظنون، واغفر لنا ما لایعلمون، ولا تؤاخذنا بما یقولون، حسبی اللٰه لاإلٰه إلا هو علیه توکلت، وهو رب العرش العظیم، آمنا به کل من عند ربنا وما یذکر إلا أولوا الألباب، ربنا لاتزغ قلوبنا بعد إذ هدیتنا وهب لنا من لدنک رحمة إنک أنت الوهاب.
تویی که برایت سجده کرد، سیاهی شب و روشنی روز و تابش ماه و شعاع خورشید و خروش آب و صدای برگ درختان، ای خدا شریکی برای تو نیست. خدایا ما را بهتر از آنچه گمان می کنند قرار ده و از ما آنچه را نمی دانند بیامرز و به آنچه از ما می گویند سرزنشمان مکن، خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همه چیزها از جانب پروردگار ماست و یادآور نشوند مگر صاحبان خرد، پروردگارا دل های ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشنده ای.
شیخ طوسی فرموده که روزۀ دهه اول محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تربت بخورد و سید روایت کرده که روزه تمام این ماه فضیلت دارد و روزه آن، روزه دار را از هر گناهی حفظ می کند.
انتهای پیام/
شب اول:
سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» برای این شب، چند نماز ذکر فرموده:
اول:
صد رکعت که در هر رکعت سوره های «حمد» و سوره «توحید» خوانده می شود.
دوم:
دو رکعت که در رکعت اول سوره های «حمد» و «انعام» و در رکعت دوم سوره های «حمد» و «یس» خوانده می شود.
سوم:
دو رکعت که در هر رکعت سوره «حمد» و ۱۱ «توحید» خوانده می شود.
از رسول خدا صلی الله علیه وآله روایت شده: هرکه این دو رکعت نماز را در این شب به جا آورد و فردایش را که اول سال است روزه بدارد، مانند کسی است که همه طول سال را همواره کار خیر کرده و در آن سال محفوظ باشد و اگر بمیرد به بهشت می رود.
سید ابن طاووس برای هلال این ماه دعای مبسوطی ذکر کرده است.
روز اول:
بدان که روز اول محرم، اول سال قمری است و در آن دو عمل وارد شده:
اول:
روزه گرفتن؛ در روایت ریان بن شبیب از حضرت رضا علیه السلام روایت شده: هرکه در این روز، روزه بدارد و خدا را بخواند خدا دعای او را مستجاب کند، چنان که دعای زکریا را اجابت فرمود.
دوم:
از امام رضا علیه السلام روایت شده: رسول خدا صلی الله علیه وآله روز اول محرم دو رکعت نماز به جا می آورد و چون فارغ می شد، دست ها را به آسمان برمی داشت و این دعا را «سه مرتبه» می خواند:
اللٰهم أنت الإلٰه القدیم، وهٰذه سنة جدیدة، فأسألک فیها العصمة من الشیطان والقوة علیٰ هٰذه النفس الأمارة بالسوء و الاشتغال بما یقربنی إلیک یا کریم، یا ذا الجلال والإکرام، یا عماد من لا عماد له، یا ذخیرة من لا ذخیرة له، یا حرز من لاحرز له، یا غیاث من لاغیاث له، یا سند من لاسند له، یا کنز من لاکنز له ، یا حسن البلاء، یا عظیم الرجاء، یا عز الضعفاء، یا منقذ الغرقیٰ، یا منجی الهلکیٰ، یا منعم یا مجمل یا مفضل یا محسن؛
خدایا، تویی معبود ازلی و این است سال نو، در این سال از تو درخواست می کنم حفظ شدنم را از شیطان و قدرت و غلبه و بر نفس فرمانده به گناه و مشغول بودن به آنچه مرا به تو نزدیک می کند، ای صاحب بزرگی و بزرگواری، ای تکیه گاه کسی که تکیه گاهی ندارد، ای اندوخته کسی که اندوخته ای ندارد، ای پناهگاه کسی که پناهگاهی ندارد، ای فریادرس کسی که فریادرسی ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانه ای ندارد، ای گنجینه کسی که گنجی ندارد، ای نیکو آزمایش، ای بزرگ امید، ای عزت ناتوان، ای نجات بخش غرق شدگان، ای رهاننده ی هلاک شدگان، ای نعمت دهنده، ای زیباکار، ای فزون بخش، ای نیکوکار؛
أنت الذی سجد لک سواد اللیل، ونور النهار، وضوء القمر، وشعاع الشمس، ودوی الماء، وحفیف الشجر، یا اللٰه لاشریک لک. اللٰهم اجعلنا خیرا مما یظنون، واغفر لنا ما لایعلمون، ولا تؤاخذنا بما یقولون، حسبی اللٰه لاإلٰه إلا هو علیه توکلت، وهو رب العرش العظیم، آمنا به کل من عند ربنا وما یذکر إلا أولوا الألباب، ربنا لاتزغ قلوبنا بعد إذ هدیتنا وهب لنا من لدنک رحمة إنک أنت الوهاب.
تویی که برایت سجده کرد، سیاهی شب و روشنی روز و تابش ماه و شعاع خورشید و خروش آب و صدای برگ درختان، ای خدا شریکی برای تو نیست. خدایا ما را بهتر از آنچه گمان می کنند قرار ده و از ما آنچه را نمی دانند بیامرز و به آنچه از ما می گویند سرزنشمان مکن، خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همه چیزها از جانب پروردگار ماست و یادآور نشوند مگر صاحبان خرد، پروردگارا دل های ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشنده ای.
شیخ طوسی فرموده که روزۀ دهه اول محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تربت بخورد و سید روایت کرده که روزه تمام این ماه فضیلت دارد و روزه آن، روزه دار را از هر گناهی حفظ می کند.
انتهای پیام/
پرسش و پاسخ در
اعمال شب و روز اول ماه محرم
گفتگو با هوش مصنوعی