به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، عصیان و شبه کودتای گروه واگنر در روسیه، از تحولاتی بود که نزد مقامات و دولتمردان آنکارا، با دقت فراوان مورد برسی قرار گرفت. این واقعه نشان داد که بقای روسیه و پوتین تا چه اندازه برای اردوغان و تیم او اهمیت دارد.

در همان ساعات نخست، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب حاکم این کشور، در تماس با همتای روسی خود ولادیمیر پوتین، از او حمایت کرد. اردوغان همچنین از کشورهای مختلف جهان خواست، به دنبال سوءاستفاده سیاسی و امنیتی از این رویداد نباشند.

طی سالیان گذشته، روابط آنکارا – مسکو همواره در مسیر رشد و توسعه بوده و گفته می شود بخش مهمی از این رابطه، مرهون تعامل و بده بستان خاصی است که بین اردوغان و پوتین شکل گرفته است.

مخالفین اردوغان، موضوع واگنر را به این شکل ارزیابی کردند که در ترکیه نیز، نهادهای دفاعی و امنیتی خاصی شکل گرفته که ممکن است در آینده، با الگویی شبیه به واگنر، ترکیه را با دردسرهای بزرگی مواجه کنند. آنان در مورد عاقبت و فرجام ارتباط دولت با گروه های مزدبگیر شبه نظامی هشدار داده و این ساختارها را خطرناک تلقی می کنند.

شف واگنر در صفحه نخست روزنامه های ترکیه

اخبار مربوط به عصیان و شبه کودتای گروه واگنر در روسیه، بازتاب گسترده ای در رسانه های ترکیه پیدا کرد. شبکه های تلویزیونی خبری مشهور ترکیه همچون سی.ان.ان.ترک، ان.تی.وی و دیگر کانال ها، برای بررسی ابعاد مهم این موضوع، گفتگوها و بخش های خبری ویژه داشتند. صبح امروز نیز، تقریبا همه روزنامه های چاپ استانبول و آنکارا، عکس و تیتر صفحه نخست را به واگنر اختصاص دادند.

اغلب روزنامه های نزدیک به حزب عدالت و توسعه، تلاش کردند تا عصیان واگنرها را به کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ میلادی ترکیه تشبیه کنند و از این موضوع حرف بزنند که ترکیه، تجارب والایی در مبارزه با کودتا و خائنین دارد و می تواند به روسیه مشورت بدهد.

تعداد معدودی از روزنامه های ترکیه که هنوز هم به عنوان تریبون منتقدین اردوغان شناخته می شوند، آشکارا از وقایع روی داده در روسیه اظهار مسرت کرده و آن را نشانه ای از احتمال سقوط پوتین، قلمداد کردند.

کلیچدار اوغلو: ترکیه هم واگنر دارد

موضوع کودتا در روسیه، توجه مخالفین اردوغان را نیز به سوی خود جلب کرد. کمال کلیچداراوغلو رهبر حزب جمهوری خلق خواستار خاتمه دادن به فعالیت یک گروه نظامی – دفاعی به نام سادات (SADAT) شد که به گفته او، واگنر ترکیه است و می تواند برای آینده این کشور خطرناک باشد.

کمال کلیچدار اوغلو، گفت: «آنچه در روسیه اتفاق افتاد، امیدوارم درس عبرتی برای مقامات ما باشد. چون واگنر روسیه در واقع، همان سادات ترکیه است. بدینوسیله بار دیگر اعلام می کنم که به هیچ ساختار شبه نظامی که با مردم خصومت کند، اجازه کار نخواهیم داد.»

وی در ادامه با یادآوری تحصن خود و معاونینش در برابر ساختمان شرکت دفاعی مزبور گفت: «من بارها به دربار در مورد سادات هشدار داده ام. کافی نبود، دم درشان ایستادم. من گفتم آنها به دنبال سرنگونی دولت جمهوری ترکیه و حمله به زبان، پرچم و قانون اساسی ما هستند».

کلیچدار اوغلو، قبلا هم اعلام کرده که شرکت سادات، در واقع ارتش غیرقانونی هوادار اردوغان است و او از برادران تانریوردی خواسته، با تاسیس این شرکت، یک نیروی احتیاط مسلح را فرماندهی کنند تا اگر روزگاری قدرت سیاسی و اجرایی از دست حزب عدالت و توسعه خارج شد، به شکل غیرقانونی، یک بار دیگر اردوغان را بر کشور مستولی کنند.

گروه سادات چیست؟

فوریه سال ۲۰۱۲ بود که سرتیپ بازنشسته «عدنان تانریوردی»(Adnan Tanrıverdi) به همراه ۲۳ افسر بازنشسته دیگر شرکتی را تاسیس کردند. این شرکت به دنبال آموزش نظامی و امنیتی در داخل و کمکهای مستشاری در خارج از ترکیه بود.

بنیانگذاران برای شرکت مشاوره ای و شبه نظامی خود، نام اختصاری سادات را برگزیدند که در زبان عربی هم به معنی سیدها (آقاها)ست که نگاه بنیانگذاران این شرکت به موضوعات دینی را به خوبی نشان می دهد.

این شرکت درباره خود نوشته است: ما به دنبال همکاری نظامی و دفاعی بین کشورهای اسلامی و همکاری در حوزه صنایع دفاعی و نیز کمک به کسب جایگاهی برای کشورهای اسلامی در بین کشورهای بزرگ نظامی دنیا هستیم که استحقاق آن را دارند.

یکی از شاگردان تانریوردی در دوره تدریس وی در آکادمی جنگ زمینی، خلوصی آکار وزیر دفاع دوره های گذشته دولت اردوغان بود که شاید همین موضوع در رشد این شرکت نیز موثر بوده باشد.

تانریوردی از جمله نظامیان اسلامگرایی بود که در کودتای رخ داده علیه نجم الدین اربکان در سال ۱۹۹۷ بازنشسته شد. او بعد از بازنشستگی از طریق انجمن مرکز تحقیقات استراتژیک (ASSAM) با نیروهای مسلح ترکیه ارتباط خود را حفظ کرد و اندیشه های خود را نشر می داد.

تانریوردی پس از آن به بررسی شرکتهای امنیتی خصوصی آمریکایی و عملکرد آنها پرداخت و پس از مدتی سادات را راه اندازی کرد.

او با اردوغان در سال ۱۹۹۴ آشنا شد و از آن زمان به بعد دوستی آنها عمیق تر شد تا اینکه در سال ۲۰۱۶ به عنوان مشاور ریاست جمهوری پست گرفت و به خصوص در حوزه نظامی و دفاعی یکی از مهمترین مشاوران وی شد. اما به دلیل اظهاراتی که در خصوص مسائل دینی داشت و تبعاتی که برایش به همراه داشت در سال ۲۰۲۰ از دایره مشاورین ریاست جمهوری کنار گذاشته شد.

درباره نقش تانریوردی در اثنای کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ گفته می شود که تعداد زیادی از نزدیکان فکری و طرفداران اردوغان در آن شب از سوی این شرکت مسلح شدند که البته سرنوشت آن سلاح ها مشخص نشد.

تانریوردی در برنامه ای تلویزیونی در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که در داخل ترکیه هیچگونه فعالیتی از جمله مشاوره و آموزش نظامی و امنیتی ندارد و اکنون تنها در یک کشور فعالیت داریم که به دلیل امنیتی و سری بودن نمی توانم نام آن را ذکر کنم.

بر اساس ادعاهای مرکز تحقیقات اطلاعات فرانسه، سادات در حال حاضر در ۲۲ کشور اسلامی فعالیت مستشاری نظامی دارد که مهمترین آنها لیبی بوده و در مقابل نیروهای خلیفه حفتر اقدامات خود را دنبال کرده است. گفته می شود که به دلیل نقش پررنگ نظامیان ترکیه و مستشاری شرکت سادات، وضعیت در لیبی به سود نیروهای دولت وفاق ملی این کشور تغییر کرد. حتی گفته می شود که نیروهای ارتش آزاد سوریه که تحت نظر سادات آموزش می بینند نیز در جنگ داخلی لیبی به نفع دولت وفاق ملی از سوی همین شرکت منتقل شده اند.

نقش سادات در سوریه

تانریوردی نقش این شرکت مستشاری در سوریه را همواره تکذیب کرده است اما در سال ۲۰۱۴ اتفاقی رخ داد که این تکذیب ها را زیر سوال بود. در آن سال از سوی نشریه جمهوریت گزارش و عکس هایی منتشر شد که در آن مشخص شد، سازمان اطلاعات میت ترکیه با استفاده از کامیونهای غیرنظامی تحت عنوان کمک های بشر دوستانه، تسلیحات به سوریه ارسال می کند که این امر با هماهنگی سادات انجام می گیرد. جان دوندار سردبیر جمهوریت به موجب انتشار این گزارش تحت تعقیب قرار گرفت و الان در آلمان پناهنده است.

چند سال بعد، سدات پکر از سران مافیای ترکیه که به خارج از این کشور فرار کرده(امارات)، در سلسله فیلم هایی که از خود منتشر کرد دست به افشاگری علیه مقامات دولت و اقدامات مختلف آنها زد که یکی از آنها دست داشتن شرکت سادات در انتقال سلاح برای جنگجویان سوری بود.

پکر در این خصوص گفت: تصور می کردم که این ها (تسلیحات) برای ترکمن های سوریه می رود، اما متوجه شدم که سادات این تسلیحات را برای جنگجویان النصره ارسال می کند.

سادات در بیانیه ای ادعای سدات پکر را رد کرده و از او خواست که برای اظهاراتش سند ارائه کند.

ارتباط اردوغان با سادات

با بالا گرفتن انتقادات از سادات که از طرف رهبران مخالفان اردوغان انجام می گرفت، اردوغان اعلام کرد که ارتباطی چه از نزدیک و چه از دور با مدیران سادات ندارد.

این تکذیب در حالی بود که عکس هایی از جلسه اردوغان با وزرایش منتشر شد که در آن عدنان تانریوردی نیز حضور داشت.

در همین راستا تحلیلگران دفاعی ترکیه معتقدند، اردوغان، حتی قبل از کودتای سال ۲۰۱۶ میلادی، به فکر این بوده که یک ارتش سری و خصوصی برای خود تاسیس کند و آن را برای روز مبادا نگه دارد.

در پایان باید گفت، اتفاقات روز گذشته روسیه و اظهارات اپوزیسیون ترکیه درباره اشتراک وضعیت ترکیه و روسیه در استفاده از گروههای مزدور نظامی و سرنوشت یکسان آنها، بار دیگر شرکت سادات را به یک خبر مهم در صدر اخبار ترکیه و تحلیل های رسانه ای در این کشور تبدیل کرد.

انتهای پیام/