به گزارش مشرق، احمد قادری، پژوهشگر مؤسسه امام هادی (ع)، با اشاره به اینکه اساسا چرخۀ طبیعت انسانی، توأم با موفقیت ها و شکست هاست، افزود: تنها انسان عاقل و بافکر است که با پند گرفتن از عدم موفقیت ها و تلاش برای عدم تکرار آنها، کمربند همت را محکم و عزم و ارادۀ خود را برای حرکت مفید در مسیر آینده، جزم می کند. امام هادی علیه السلام در روایتی می فرماید «اذکر حسرات التفریط، تلذ بقدیم الحزم. به یادآور افسوس های کوتاهی کردن در کار خیر را، تا احتیاط و دوراندیشی به کارگیری».

وی افزود: اشاره امام هادی علیه السلام نیز در این روایت که دقت های روان شناسی در آن موج می زند، به دوراندیشی و آینده نگری است که این دو، مانع گرفتار شدن در حسرت ها خواهد شد. حسرت خوردن تنها برای گذشته، کافی نیست و لازم است با دوراندیشی و تدبیر، گذشته را جبران کرد. امام علیه السلام به جای حسرت بر عدم موفقیت های گذشته، انسان را به دوراندیشی دعوت می فرماید. به کار بستن تجربیات انسان، باعث دوراندیشی بیشتر و بالا رفتن میزان موفقیت آن کار می شود.

قادری با اشاره به روایتی از امیرالمؤمنین (ع) دربارۀ عواقب کوتاهی در امور و ثمرات دوراندیشی گفت: حضرت در روایتی فرمود «ثمره التفریط الندامه، وثمره الحزم السلامه؛ یعنی میوۀ درخت تفریط، پشیمانی و میوۀ درخت دوراندیشی، سلامتی است.» امام علیه السلام در این کلام نورانی که در صد و هشتاد و یکمین حکمت کتاب ارزشمند نهج البلاغه آمده است، از دو ثمره سخن می گویند: ثمرۀ «تفریط» و ثمرۀ «حزم»؛ یعنی همان دو گزاره ای که امام هادی (ع) نسبت به آن هشدار دارند. «تفریط» به معنای کوتاهی کردن و «حزم» به معنای دوراندیشی؛ به عبارت دیگر، کوتاهی کردن در امورات خیر، مانع تدبیر امور و آینده نگری می شود. بنابراین می توانیم بگوییم که در کلام ایشان، آینده نگری همچون درختی بارور و مثمر است که میوۀ آن سلامت است و در نقطۀ مقابل آن، تفریط را به درختی بی خاصیت تشبیه فرموده که میوۀ آن، ندامت و پشیمانی است.

وی افزود: در نتیجه لازم است که انسان، با با زخوانی فرصت های از دست رفته و با تکیه بر دانش تجربی خود، به جای حسرت و اندوه برای عدم موفقیت های قبلی، با دوراندیشی و تقویت نقطۀ قوت، به آینده ای بهتر بیاندیشد و با توکل بر خدا و توسل به اهل بیت علیهم السلام، زندگی بهتری نسبت به قبل، برای خود رقم بزند، آینده ای که آبادانی آخرت انسان را به همراه داشته باشد، همچنان که امام مجتبی علیه السلام فرمود «استعد لسفرک و حصل زادک قبل حلول اجلک؛ یعنی آینده نگر باش و دید خود را وسعت بده و برای سفر آخرت خود، قبل از آنکه خورشید عمرت غروب کند، آماده باش و ره توشۀ خویش را قبل از شروع به سفر آخرت، مهیا کن.»