باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - تقریبا هفتاد سال پس از پرتاب اولین ماهواره، اسپوتنیک، مدار زمین اکنون مملو از هزاران ماهواره است و تقریبا روزانه تعداد بیشتری برای پرتاب آماده می شوند.

آخرین داده ها نشان می دهد که در حال حاضر تقریبا ۱۱۷۰۰ ماهواره فعال در مدار زمین وجود دارد که بیشتر آنها در مدار پایین زمین قرار دارند، که از ۲۰۰۰ کیلومتر بالاتر از سطح سیاره تجاوز نمی کند. شصت درصد از این تعداد متعلق به پروژه استارلینک اسپیس ایکس است که بیش از ۷۴۰۰ ماهواره را در کمی بیش از شش سال به فضا پرتاب کرده است.

اما طبق سوابق سازمان ملل، تعداد کل، شامل ماهواره های غیرفعال و رو به زوال، می تواند به ۱۴۹۰۰ عدد برسد.

این افزایش عظیم در درجه اول به دلیل ظهور «ابرصورت های فلکی» (شبکه های ماهواره ای با هدف پوشش سیاره با خدمات اینترنتی) به رهبری شرکت های خصوصی از جمله SpaceX، OneWeb، Kuiper و Thousand Sails چین است که کارشناسان را بر آن داشته تا پیش بینی کنند که تعداد ماهواره های فعال در آینده نزدیک به ۱۰۰۰۰۰ عدد خواهد رسید.

این رشد سریع با هزینه های سنگین زیست محیطی و علمی همراه است. هر ماهواره جدیدی که به مدار اضافه می شود، خطر برخورد هایی را افزایش می دهد که می تواند جریان بی پایانی از زباله ها را آزاد کند، پدیده ای که به عنوان «سندرم کسلر» شناخته می شود و دانشمندان فضایی سال هاست که در مورد آن هشدار می دهند.

از سوی دیگر، نجوم تحت تأثیر آلودگی نوری و رادیویی قرار دارد، زیرا ماهواره ها اثرات مزاحمی بر تصاویر نجومی می گذارند و تشعشعات آنها در مشاهدات رادیویی اختلال ایجاد می کند.

این اثرات محدود به فضا نیستند، بلکه به محیط زمینی نیز گسترش می یابند. پرتاب های مکرر، ده برابر بیشتر از پرواز های تجاری، انتشار کربن را افزایش می دهند، در حالی که احتراق ماهواره ها پس از ورود مجدد، نگرانی های جدیدی را در مورد رسوب مواد معدنی در جو و اثرات ناشناخته آنها بر آب و هوا و میدان مغناطیسی زمین ایجاد می کند.

در مواجهه با این چالش ها، کارشناسان خواستار سیاست های عاقلانه تری هستند. همانطور که آرون پالی، ستاره شناس، توضیح می دهد، هدف توقف کامل پرتاب ها نیست، بلکه کند کردن سرعت گسترش تا زمان اعمال کنترل های بین المللی کافی است.

منبع: لایو ساینس