درباره روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه | دستیابی به توسعه پایدار با نوآوری و پژوهش

تهران- ایرنا- روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه فرصتی در اختیار جهانیان می گذارد تا بار دیگر علوم مختلف را برای ساختن جهانی بهتر بررسی کنند. در سایه نوآوری، پژوهش های علمی و توجه به استعدادهای بشری، یافتن راه حل برای چالش های گوناگون، دست یافتنی به نظر می رسد. دانش بهترین سرمایه انسان برای حمایت از توسعه فراگیر و منصفانه است.

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ سازمان جهانی یونسکو به عنوان معتبرترین سازمان آموزشی و فرهنگی در جهان که در حوزه های علم، فرهنگ و آموزش فعالیت می کند، نخستین بار در ۱۹۹۹ میلادی در نشست بوداپست مجارستان ۱۰ نوامبر را به عنوان روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه نامگذاری کرد. این نام گذاری هرچند ارزش نهادن به علم و فناوری علمی و بانیان علم خوانده شده است؛ در عین حال تلاش در راستای ایجاد پیوند میان فناوری های علمی، بهبود کیفیت زندگی عمومی و کاهش و مهار تهدیدهای اقلیمی ناشی از تولید و فناوری های تکنولوژیک نیز به شمار می رود. از مهمترین اهداف یونسکو از نام گذاری روز علم، بهره مندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فن آوری و نوآوری، ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تاثیر علم، فن آوری و نوآوری بر زندگی روزمره مردم، صلح و توسعه و معرفی برخی موقعیت های جدید بود که موجب ارتقا کیفیت عمومی زندگی می شود.

در این زمینه آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب نیز چندی قبل در دیدار با نخبگان کشور با اشاره به سرعت پیشرفت علمی ایران، درباره جایگاه علمی کشور در سخنانی خاطرنشان کردند: جایگاه علمی ایران پایین نیامده است، اما متوجه باشیم که قرار بود جایگاه علمی ایران بالاتر برود. سرعت پیشرفت علمی ایران به هیچ وجه نباید کاهش یابد، بلکه باید بیشتر شود، زیرا دچار عقب ماندگی های علمی فراوان هستیم.

در واقع روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه فرصتی را برای موسسات علمی، دولت ها، اجتماعات مدنی و دانشمندان فراهم می کند تا درباره صلح و توسعه که از اساسی ترین مفاهیم اجتماعی است به بحث و تبادل نظر بپردازند. در نگرش نوینی که یونسکو به آن اهتمام می ورزد، صلح تنها به مفهوم نبود جنگ میان دولت ها نیست، بلکه می تواند به معنای شرایط یک مدیریت ملی سازنده، حل و فصل اختلافات و ایجاد هماهنگی در روابط میان بخش های مختلف نهادی یک جامعه باشد. بدیهی است، جوامعی که از روش علمی سود می جویند، می توانند منظری مشترک برای نگاه به جهان بیابند و تلاش و تاکید خود را به جای اختلاف ها بر اشتراک ها متمرکز کنند تا از این میان، شاید صلح سرانجام سر برآورد.

بسیاری از کشورها از نام گذاری دهم نوامبر به عنوان روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه از طرف یونسکو استقبال کرده اند و این نام گذاری در تقویم رسمی بسیاری از کشورها ثبت شده است. از این رو، دهم نوامبر به عنوان روز جهانی علم از سوی سازمان یونسکو، کشورها و سازمان های فعال در این زمینه به نیکویی گرامی داشته می شود. صلح جهانی مورد نظر یونسکو، صلحی است که در اذهان بشر ساخته می شود چرا که جنگ پیش از آنکه اتفاق بیفتد، در ذهن مردم شکل می گیرد. در حوزه علم نیز تحقق صلح به دانشمندانی نیاز دارد که خود به صلح می اندیشند و به اعتقاد دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو این امکان پذیر نیست مگر آنکه دانشمندان، اخلاق و خرد را همراه دانش خود کنند.

روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه ، هرچند عنوان کلی است ؛ اما این عنوان کلی دربردارنده اهداف و برنامه های دیگری است که کشورها و نهادهای علمی باید تلاش کنند تا به آن دست یابند، این اهداف عبارتند از:
√ بهره مندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فناوری و نوآوری.

√ معرفی پیشکسوتان و شخصیت های علمی برجسته کشور.

√ ایجاد زمینه مناسب برای آشنایی دانش آموزان با مهارت ها و مشاغل علمی.
√ ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تأثیر علم، فناوری و نوآوری بر زندگی روزمره مردم.
√ ایجاد تمهیدات لازم برای بازدیدهای عمومی از موزه های علمی کشور.
√ بازدید عمومی از مراکز و مؤسسات مؤثر در ایجاد تعامل بین علم، صلح و توسعه.
√ معرفی برخی موقعیت های نو که موجب ارتقاء کیفیت عمومی زندگی می شود.

سازمان جهانی یونسکو انتظار دارد، کشورها در یک برنامه بلندمدت ۱۰ ساله به مهم ترین اهداف تعریف شده دست یابند. برای تحقق چنین امری، سازمان یونسکو همه ساله، روی یکی از اهداف تعریف شده تأکید می کند و با نام گذاری آن سال به نحوی کشورها را تشویق می کند که برنامه های آموزشی را در راستای تحقق آن سوق دهند. از این رو، هرساله شعاری برای این روز انتخاب می کند که جنبه ترویجی علم را در راستای صلح و توسعه، بهتر و بیشتر به جهانیان بشناساند شعار روز جهانی علم ۲۰۱۹ علم برای همه: هیچ کس را جا نمی گذارد عنوان شده است.

https://www.irna.ir/news/83547322/