واکاوی مبانی فتوای <a href="/fa/dashboard/ ir/رهبر معظم انقلاب" class="text info">رهبر معظم انقلاب</a> پیرامون «صحت وقف پول»

واکاوی مبانی فتوای رهبر معظم انقلاب پیرامون «صحت وقف پول»

مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ - ۱۱:۴۱

رئیس پژوهشکده وقف گفت:ایشان نفرمودندکه می توان پول را وقف کرد، بلکه مبنای کار را بیان کرده اند و مالیت پول رابررسی کرده اند.

وقف،پول،ماليت،معظم،رهبر،تومان،انقلاب،اسلامي،ارزش،فتوا،قشقايي ...

به گزارش خبرگزاری مهر، حسین قشقایی رئیس مرکز پژوهشی وقف درباره پاسخ رهبر معظم انقلاب اسلامی پیرامون استفتاء «صحت وقف پول» با تاکید بر اینکه این فتوا برای «وقف» راهگشا است، اظهار کرد: پیش تر مردم تصور می کردند که مال غیر منقول باید وقف شود؛ با این تفسیر در حال حاضر بسیاری از مردم که توان مالی بالایی ندارند، قادر نخواهند بود که با هر میزان سرمایه اقدام به وقف کنند.
وی افزود: نکته مهم در خصوص فتوای اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی آن است که ایشان در همان ابتدا نفرمودند که می توان پول را وقف کرد، بلکه مبنای دیدگاه خود را بیان کرده اند و مالیت پول را موضوع فتوا قرار داده اند؛ ایشان می فرمایند می توان پذیرفت که مالیت پول، قابلیت دوام خواهد داشت؛ بنابراین طبیعتا آن کسانی که بخواهند روشی را در پیش بگیرند که پول وقف شود باید نظر به مالیت پول داشته باشند و سازمان اوقاف نیز با نظر داشت این مبنا الگوی متناسب با آن را طراحی کند.
رئیس پژوهشکده وقف با بیان اینکه مالیت پول به این معناست که ارقام مورد توجه نبوده و ارزش داد و ستدی و ارزش معاملاتی آن مورد توجه است، گفت: در جایی که یک واقف ۱۰۰ میلیون تومان را وقف می کند، نباید گفت ۱۰۰ میلیون تومان وقف شده است بلکه باید گفت، میزانی از مالیت که در آن زمان مشخص با ۱۰۰ میلیون نشانه گذاری شده و وقف شده است؛ با این تفسیر در اثر افزایش تورم و کاهش ارزش پول، مالیت پول کاهش پیدا نخواهد کرد؛ یعنی اگر یک نفر ۱۰۰ میلیون تومان وقف کند، پنج سال دیگر نمی توان گفت، شما ۱۰۰ میلیون تومان وقف کرده اید بلکه باید گفته شود که شما در سال ۱۴۰۰ یک میزانی از مالیت وقف کرده اید که در آن زمان با ۱۰۰ میلیون تومان نمایش داده شد و باید دید همان میزان مالیت بعد از پنج سال با چه رقمی نمایش داده می شود.
قشقایی ادامه داد: باید طوری مالیت پول را حفظ کرد که آن میزان قدرت خریدی که با این مبلغ در اردیبهشت ۱۴۰۰ وجود داشته در اردیبهشت ۱۴۰۵ نیز وجود داشته باشد؛ فتوای معظم له در خصوص صحت وقف پول بر این اساس بوده است؛ بنابراین اگر این مالیت در قالب پول به صورت راکد نگه داشته شود، موجب تضییع آن و کاستن ارزش موقوفه می شود.
وی تصریح کرد: در خصوص اینکه وقف یک نهاد امضایی است، باید گفت یعنی قبل از اسلام نیز کلیت آن بوده و اسلام آن را با اصلاحات و ضابطه مندی پذیرفته تا در شریعت اسلام نیز وجود داشته باشد؛ چون اینگونه است، شارع مقدس در مقام تشریع این ادله را بیان نکرده است که اگر این گونه بود از اطلاق ادله وقف می توانیم، استفاده کنیم؛ اطلاقشان شامل وقف پول هم می شود؛ در نتیجه رهبر معظم انقلاب اسلامی برای درستی وقف پول استناد به اطلاق ادله را روا نمی دانند.
رئیس مرکز پژوهشی وقف تاکید کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در وقف «تحبیس الاصل و تسبیل المنفعه»، نظرشان بر این است که تحبیس الاصل جنبه طریقیت دارد نه موضوعیت و رکن اساسی که در وقف داریم تسبیل منفعت است.
قشقایی خاطرنشان کرد: آن کسانی که وقف را اجرا می کردند، دنبال چیزی بودند که در طول زمان جریان داشته باشد، بنابراین یک ملک یا مال غیرمنقول را وقف می کردند تا منافعش جریان داشته باشد و این یعنی وجود عین پایدار و اصل پایدار برای رسیدن به هدف اصلی از وقف، جنبه طریقیت دارد؛ هدف اصلی از وقف تسبیل المنفعه یعنی منافع جریان دار موضوع و غرض اصلی بوده است، لذا رهبر معظم انقلاب اسلامی همین را مبنا قرار دادند که عین باید باقی بماند و منافع جریان داشته باشد.
وی در پایان یادآور شد: به هر حال نکات کلیدی و ارزشمندی در فتوا وجود دارد که باید پایه نخستین برای وضع مقررات قابل اجرا در جامعه داخلی و خارجی باشد.