رابط مغز و رایانه سیستمی که مبتنی بر رایانه است و سیگنال های مغزی را با روش های متنوعی اندازه گیری می کند.

گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، رابط مغز و رایانه سیستمی که مبتنی بر رایانه است و سیگنال های مغزی را با روش های متنوعی اندازه گیری می کند.

البته کار رابط ها به همین جا ختم نمی شود. بلکه آنها سیگنال ها را تجزیه و تحلیل می کنند و در نهایت با مشخص کردن ویژگی های مغزی عملکرد انسان را بهبود می دهند.

این رابط ها می تواند به جایگزینی عملکردهای از دست رفته مانند صحبت کردن یا حرکت منجر شود. همچنین امکان کنترل بدن را به ویژه برای افراد دچار معلولیت در اندام های حرکتی فراهم کند.

تقویت عملکرد یک راننده خواب آلود هنگام رانندگی از جمله مثال های به کارگیری این فناوری است. برای کامل کردن فعالیت های طبیعی بدن مانند ایجاد یک دست سوم به کار گرفته شود. از عمده کاربردهای آن می توان به کاربرد در حوزه های مراقبت های بهداشتی، ارتباط و کنترل، سرگرمی و بازی و کنترل خانه هوشمند اشاره کرد.

در زیر ۷ سیستم رابط مغز و رایانه که با حمایت مرکز فناوری های همگرا معاونت علمی و فناوری ایران ساخت شده است را معرفی می کنیم:

۱.دستگاه پلی سومنوگرافی

این دستگاه همچون یک تست چند پارامتری عمل می کند و عملکرد تعدادی از ارگان ها و سیستم های بدن انسان را در خواب ضبط می کند. مطالعات خواب، تشخیص اختلال های خواب، تشخیص اختلال های تشنج وتبسته به خواب و تحقیقات بررسی علل بروز سردردهای میگرنی و عصبی برخی از کاربردها و قابلیت های این دستگاه است.

فناوری به کار رفته در این طرح، از تلفیق فناوری اطلاعات و علوم شناختی است. این دستگاه به عنوان یک وسیله تشخیصی با خوانش و پردازش سیگنال های زیستی و عصبی مختلف عمل می کند. در نتیجه فناوری های مورد استفاده زیرمجموعه فناوری های همگرا قرار می گیرند.

متخصصان کشور در شرکت طراحی نگار اندیشگان این دستگاه را تولید داخل کرده اند. این شرکت بیش از ۲۲ سال در زمینه ساخت دستگاه های ثبت نوار مغزی و عصب و عضله سابقه فعالیت دارد.

۲- الکتروانسفالوگراف اینتراکرانیال

آنطور که آمار نشان می دهد ۲ تا ۴ درصد بیماری های رایج در زمینه مغز و اعصاب در کشورها به بیماری صرع اختصاص دارد. بنابراین محققان کشور دستگاهی با نام الکتروانسفالوگراف اینتراکرانیال را ساختند. این محصول امکان دریافت و ثبت سیگنال را از قسمت های داخلی جمجمه فراهم می کند.

استفاده از داده های حاصل از نظارت داخل جمجمه به جراحان مغز کمک می کند تا با حفظ عملکردهای اساسی مغز مانند گفتار و حرکت، بافت مغزی را که باعث تشنج می شود، پیدا و درمان کنند. این رویکرد در درمان صرع مقاوم به دارو موفق ترین روش است.

۳- دستگاه الکتروانسفالوگراف پوشیدنی

الکتروانسفالوگرام بیانگر فعالیت الکتریکی یک زیر گروه از نورون ها است که توسط الکترودهای سطحی قابل ثبت است. نوسانات ولتاژ ایجاد شده توسط جریان های یونی در مغز تغییرات سطح تحریک قشر مغز را آشکار می کند و به درک بهتر عملکردهای مغز کمک می کند. دستگاه الکتروانسفالوگراف پوشیدنی سبک و کم حجم است.

در حوزه تحقیقات و پژوهش های مغز و اعصاب و روانشناسی باید بتوان دائما بر فعالیت های مغزی نظارت داشت که این مسئله ایجاب می کند شخص در حال انجام فعالیت های روزمره مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین قابلیت پوشیدنی و سبک و کم حجم بودن این دستگاه این نیاز را برآورده می کند.

۴- دستگاه طیف سنجی مادون قرمز نزدیک

طیف سنجی مادون قرمز نزدیک، طیف سنجی جذب وابسته به طول موج است و می تواند غلظت هموگلوبین ها را اندازه گیری کند. نقشه برداری فعالیت مغزی و اندازه گیری تغییرات غلظت اکسیژن حین حرکت، استفاده در تحقیقات برای شناخت بهتر عملکرد مغز و تشخیص بیماری های مغز و اعصاب مانند صرع، اختلالات خواب، خستگی و سکته مغزی برخی از کاربردهای این دستگاه ایران ساخت است.

۵- هدست پوشیدنی EEG چهار و شش کاناله

شرکت دانش بنیان پیشرو موج آراد تولیدکننده گجت های هوشمند در حوزه سامت است که محصولات خود را با نام تجاری رستینو عرضه می کند.

نخستین محصول این شرکت هدست هوشمند RECOTHO است که هم جنبه درمانی دارد و هم جزو اسباب بازی های هوشمند به شمار می آید. این هدست با علم نوروساینس، به روش نوروفیدبک و بر پایه اینترنت اشیا و هوش مصنوعی ساخته شده است. این محصول قادر است قدرت تمرکز افراد را در سنین مختلف بالا ببرد و برای سنین پایین به عنوان اسباب بازی هوشمند مورداستفاده قرار گیرد.

۶- سامانه واقعیت مجازی بهبود و درمان ترس و وسواس

طبق آماره ارائه شده ۷ تا ۸ درصد کودکان در ایران دچار بیش فعالی هستند که تعداد کودکان محدوده سنی بین ۶ تا ۱۴ سال حدود ۱۲ میلیون نفر است و این کودکان نیازمند توانبخشی و درمان هستند. سامانه واقعیت مجازی بهبود و درمان ترس و وسواس به دنبال بهبود و درمان اختلالات روان شناختی در افراد دچار به این عارضه ها است. اصلی ترین بخش دانشی این محصول، شناخت نواحی مختلف مغز، برقراری ارتباط بین کارکردهای شناختی و نواحی مختلف و بهره گیری برای ارتقای مهارت های شناختی و اجرایی بیمار است.

این محصول یک روش نوین در ارتقای کارکردها در حوزه سلامت روان است. این محصول با کمک فناوری واقعیت مجازی و با استفاده از غرق شدگی در فضای تعریف شده و کنترل شده، کارکردهای مدنظر روانپزشک را ایجاد می کند.

۷- نرم افزار ارزیابی و مطالعه عمق و نحوه خواب با استفاده از هدست های EEG

این سیستم با ثبت سیگنال های مغز هنگام خوابیدن قادر به پیگیری الگوی خواب افراد است. کاربرد این دستگاه در شناسایی اختلالات خواب افراد و کمک به تشخیص بیماری های این حوزه خلاصه می شود. مهمترین بخش این محصول الگوریتم طبقه بندی مراحل خواب است که با دقت مناسبی مراحل خواب را تفکیک می کند.

انتهای پیام/