ایران؛ هدف جنگ های ترکیبی غرب برای بی ثبات سازی
درد مشترک ناشی از افزایش قیمت بنزین باعث شروع اغتشاشات بود، اما حس مشترک انسانی درباره کشته ها به گونه ای طراحی شده که ظرفیت احساسی بالایی ایجاد کند و تضمین کننده اقدامات خشن علیه نظام و نیروهای امنیتی در روزهای آتی باشد.
گروه سیاسی خبرگزاری فارس با وجود آنکه در متون تولید شده اروپایی و آمریکایی به صراحت و یا تلویح، تأکید می شود «ایران» یکی از اهداف اصلی «نبرد ترکیبی» است و در حالیکه تجربه اغتشاشات دیماه ۹۶ و آبانماه ۹۸ به وضوح نشان داد نقشه چندوجهی دشمن به صورت جدی از سوی آنان پیگیری می شود، اما تکرار واژه جنگ ترکیبی توسط مسئولان و نخبگان دانشگاهی، هنوز به ایجاد و طراحی سازوکار مقابل های روشنی منجر نشده است.
همانگونه که گزارش مؤسسه رند به کشورهای اروپایی در مورد تبیین روش های دشمنان برای عموم مردم توصیه کرده[۱]، مقابله با جنگ ترکیبی، علاوه بر نبرد اطلاعاتی و مدیریت فضای مجازی، نیازمند ایجاد درک عمومی از تهدیدات و تقویت همگرایی ملی در میان آحاد مردم است.
در تبیین شیوه های طراحی اطلاعاتی آمریکایی ها می توان به کتاب جنگ جهانی اطلاعاتی دوم، نوشته ایگور پانارین از افسران اطلاعاتی بازنشسته اشاره کرد. پانارین روش اجرایی شده را شامل مراحل زیر می داند:
شناسایی نقاط ضعف و آسیب پذیری های کشور هدف؛ تلاش برای تعمیق شکا فها و آسیب پذیری ها از طریق اثرگذاری نرم بر جامعه هدف، ایجاد توانایی برای مانور اجتماعی و هدایت توده ها از طریق اقدام هدفمند در فضای مجازی، دستکاری اطلاعاتی، چینش اخبار درست با اخبار دستکاری شده، برای رساندن توده ها به برداشت های نادرست.
همانگونه که غربی ها تأکید دارند؛ در نمونه ایران، سرویس های اطلاعاتی توانسته اند در سلسله اقدامات ترکیبی، رسانه ها، شبکه های اجتماعی، تحلیل گران و سازمان های بین المللی را علیه ایران همگرا کرده و در این چارچوب، فضا را برای اقدام هدفمند در فضای مجازی از طریق ترولینگ[۲] منافقین از تیرانا، مرکز اعتدال عربستان و … آماده نماید. یعنی در الگوی جنگ ترکیبی آمریکایی ها، تاکتیک Swarming نقش مهمی خواهد داشت.[۳]
بر خلاف روش های سنتی خطی، تکنیک هجمه به صورت ترکیبی است. البته هدف از هجمه اولیه، ایجاد سردرگمی و اختلال در تصور از صحنه ی نبرد و نهایتا ایجاد خطای محاسباتی است تا مراحل بعدی با مانع کمتری روبرو شود. خطای محاسباتی، باعث سهل الوصول شدن هدف اصلی نبرد ترکیبی است.
ملزومات حیاتی اجرای الگوی آمریکایی ها در ایران، درجه اول ایجاد حس مشترک علیه حاکمیت است. در این بخش تمرکز رسانه ها بر ابعاد انسانی مانند کشته شدن انسان ها و تأکید بر دروغ بزرگ ۱۵۰۰ کشته، دستور مقامات عالی نظام برای مقابله خشن با تظاهر کنندگان و … ارتباط مستقیمی با میزان قوت و فراگیری «حس مشترک» دارد.
درد مشترک ناشی از افزایش قیمت بنزین باعث شروع اغتشاشات بود اما حس مشترک انسانی درباره کشته ها به گونه ای طراحی شده که ظرفیت احساسی بالایی ایجاد کند و تضمین کننده اقدامات خشن علیه نظام و نیروهای امنیتی در روزهای آتی باشد.
نیاز دوم طرح اطلاعاتی آمریکایی ها، تضمین ساز و کار ارتباطی در فضای مجازی و به ویژه شبکه های اجتماعی است. نقش ابزار ارتباطی در دو بعد بسیار مهم از منظر الگوی Swarming قابل ارزیابی است.
نخست کمک به ایفای نقش هدایت گری توسط نیروهای Swarm که در این زمینه ترول های منافقین ساکن آلبانی، سلطنت طلبان، کومله و دمکرات و … نقش مهمی دارند. در این مرحله «ترولینگ ترکیبی» نقش مهمی بر عهده خواهد داشت.
در مرحله بعدی کاربران عادی و میلیونی در فضای مجازی قرار دارند که بدون آنکه اهمیت دهند و یا حتی متوجه شوند منشأ پیام کیست و چه هدفی از ایجاد احساسات غلیظ و تند علیه حکومت دارند؛ به بازنشر آن و گسترش احساس تنفر کمک می کنند.
البته ترول ها غیر از درج یکطرفه اخبار و اطلاعات، در مناظرات و مباحثات مجازی جمعی نیز شرکت کرده و بر مخاطبین تاثیرگذاری می نمایند. در تکنیک اخیر، مخاطبین، عنصر انسانی را در پس هویت مجازی به صورت زنده تر درک می کنند و به همین دلیل تاثیرگذاری بیشتر می شود.
برخی گروهک های تروریستی مانند منافقین با استفاده از ظرفیت حضور ۱۴۰۰ نفر تمام وقت در فضای مجازی توانسته اند این نقش را بیشتر از سایر گروه های ضدانقلاب بازی کنند. اینکه عناصر ضدانقلاب در بستر تلگرام، واتساپ و اینستاگرام به صراحت از لزوم استفاده از اراذل و اوباش در اقدامات مسلحانه تأکید می کنند و یا سعی در سازماندهی زنان و نوجوانان زیر ۱۷ سال در اقدامات خشن و ایذائی دارند؛ به این معناست که نظام درگیر مخمصه بد و بدتر گردد؛ چرا که در صورت رواداری و تساهل نسبت به آشوب و خرابکاری، عملا به شکست اقتدار امنیتی و ثبات کشور تن داده و در صورت برخورد مقتدرانه نیز؛ بار روانی دستگیری و بازداشت زنان و نوجوانان را باید به جان بخرد و به صورت گسترده تحت فشارهای رسانه ای قرار گیرد.
اما هدف اصلی غرب از این سلسله اقدامات پیچیده و چندبعدی چیست؟ آیا براندازی جمهوری اسلامی ایران و جایگزینی آن با یک حکومت مقتدر همگرا با غرب مدنظر آمریکایی هاست؟ جواب این پرسش را خود غربی ها به صورت مکرر پاسخ داده اند، خیر!
هدف از اقدامات ترکیبی، بی ثبات سازی، کاهش قدرت ملی، ایجاد امکان تجزیه کشور و عدم امکان تسلط دولت قدرتمند مرکزی در سال های آینده می باشد. در ویدیوی آموزشی ناتو تأکید می شود هدف از سلسله اقدامات ترکیبی پروپاگاندا، فریب، خرابکاری و تاکتیک های غیرنظامی و … بی ثبات سازی در کشور هدف است. پروفسور ژولیان لیندلی متخصص همکار ناتو نیز فلسفه نبرد ترکیبی را بی ثبات و مقطوع کردن حاکمیت مستقر بیان می کند.
نکته جالب توجه اینکه حتی خود کشورهای غربی و به خصوص آمریکا که از طریق تاکتیک های «جنگ ترکیبی»، و تکنیک موسوم به Active Measures و Swarming در حال ایجاد ناامنی در ایران، عراق و لبنان هستند؛ اذعان دارند که خود آنها نیز در مقابل اینگونه اقدامات بسیار آسیب پذیر هستند! تأکیدات مکرر غربی ها درباره اقدامات روسیه در فضای مجازی برای ایجاد آشوب های اجتماعی در همین چارچوب است[۴].
اروپایی ها و آمریکایی ها، در مورد راهکارهای مقابله با فعالیت های روسیه در فضای مجازی تأکید دارند که باید به صورت جدی وارد مدیریت فضای مجازی شد. اذعان فرانسوی ها به از کار انداختن ۷۵۰ هزار آیدی ناشناس، دستکاری در فیسبوک، توئیتر و اینستاگرام برای حذف اخبار جعلی و … از جمله اقداماتی است که به صراحت توسط مقامات فرانسوی به آن اذعان شده است.
البته این کشورها نیز اصرار دارند که نمی توان صرفا با اقدامات امنیتی و سلبی با تحرکات دشمن مقابله کرد. در گزارش مشترک وزارتخانه های امور خارجه و دفاع فرانسه تأکید شده که جامعه مدنی و نخبگان غیر دولتی موظف اند هم راستا با رسانه های جریان اصلی برای حفظ ثبات و امنیت کشور؛ به شیوهای مسئولیت پذیر وظایف خود را شناخته و به آن عمل کنند[۵].
بنابراین لازم است نخبگان دولتی و غیردولتی، جمعیت های مرجع، سلبریتی ها و همچنین شهروندان ضمن تقویت آگاهی عمومی و آشنایی با شیوه فعالیت دشمنان در فضای مجازی، سعی در تولید محتوایی داشته باشند که ایجاد همگرایی، اعتماد عمومی و وفاق ملی در آن رعایت شده باشد.
واقعیت های صحنه نشان می دهد اگر در روزهای آتی، حافظان امنیت، تمرکز لازم را نداشته باشند و اقتدار امنیتی نظام با اقداماتی به ظاهر مشروع مانند برگزاری مراسم گسترده عزاداری و چهلم کشته شدگان خدشه دار شود؛ به سرعت شاهد گسترش اقدامات خشن و تروریستی خواهیم بود. با وجود این واقعیت مهم اما تصمیم سازان و تصمیم گیران کشور باید به یاد داشته باشند که راهکار اصلی برون رفت از این پروژه؛ ایجاد آگاهی و بصیرت عمومی در مورد نقشه های ترکیبی دشمنان بر آسیب پذیری های واقعی ناشی از فشار اقتصادی بر مردم عادی است.
مسأله ای که متاسفانه در کشمکش های اخیر مغفول مانده و باعث شد تا نخبگان سیاسی، جمعیت های مرجع و سلبریتی ها، به جای تمرکز بر حل مشکلات اقتصادی، بیکاری، گرانی و … بیشترین نقش تخریبی را در کاهش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی داشته باشند.
اگر فرصت کنونی برای ترمیم نابسامانی های رفتاری نخبگان ادامه یابد و شاهد عدم درک شرایط توسط آنان باشیم؛ فردا شرایطی است که در آن همگی متضرر خواهیم بود. نگاهی به اطراف، این حقیقت را اثبات می کند!
[۱] - نگاه کنید به گزارش مؤسسه رند با عنوان: Understanding Russian «Hybrid Warfare» And What Can Be Done About it
[۲] ترولینگ: فعالیت سازمان یافته در اینترنت به وسیله تعداد انبوهی اکانت جعلی که عملیات تاثیرگذاری مشخصی را از بستر اینترنت پیگیری می کند.
[۳] - نگاه کنید به یکی از گزارش های پژوهشی مؤسسه رند با نام Swarming &Future of Conflict و همچنین مقاله خانم ثریا سیهپور اولریش در «آمریکن هرالد تریبیون» که با عنوان «ناآرامی های ایران: اعتراضات و تحریکات» که با استناد به کتاب موسسه رند به نگارش در آمده است.
[۴] - نگاه کنید به گزارش ناتو با عنوان: Social Media As A Tool Of Hybrid Warfare (۲۰۱۶)
[۵] - نگاه کنید به گزارش مؤسسه «ایرسم» وابسته به وزارت دفاع و مرکز تحلیل و موسسه «کپس» متعلق به وزارت امور خاجه فرانسه در تاریخ ۴ سپتامبر ۲۰۱۸، که به طور رسمی گزارشی را تحت عنوان «دست کاری اطلاعات، چالشی برای دموکراسی ما» ارائه کرده اند.
انتهای پیام/
گروه سیاسی خبرگزاری فارس با وجود آنکه در متون تولید شده اروپایی و آمریکایی به صراحت و یا تلویح، تأکید می شود «ایران» یکی از اهداف اصلی «نبرد ترکیبی» است و در حالیکه تجربه اغتشاشات دیماه ۹۶ و آبانماه ۹۸ به وضوح نشان داد نقشه چندوجهی دشمن به صورت جدی از سوی آنان پیگیری می شود، اما تکرار واژه جنگ ترکیبی توسط مسئولان و نخبگان دانشگاهی، هنوز به ایجاد و طراحی سازوکار مقابل های روشنی منجر نشده است.
همانگونه که گزارش مؤسسه رند به کشورهای اروپایی در مورد تبیین روش های دشمنان برای عموم مردم توصیه کرده[۱]، مقابله با جنگ ترکیبی، علاوه بر نبرد اطلاعاتی و مدیریت فضای مجازی، نیازمند ایجاد درک عمومی از تهدیدات و تقویت همگرایی ملی در میان آحاد مردم است.
در تبیین شیوه های طراحی اطلاعاتی آمریکایی ها می توان به کتاب جنگ جهانی اطلاعاتی دوم، نوشته ایگور پانارین از افسران اطلاعاتی بازنشسته اشاره کرد. پانارین روش اجرایی شده را شامل مراحل زیر می داند:
شناسایی نقاط ضعف و آسیب پذیری های کشور هدف؛ تلاش برای تعمیق شکا فها و آسیب پذیری ها از طریق اثرگذاری نرم بر جامعه هدف، ایجاد توانایی برای مانور اجتماعی و هدایت توده ها از طریق اقدام هدفمند در فضای مجازی، دستکاری اطلاعاتی، چینش اخبار درست با اخبار دستکاری شده، برای رساندن توده ها به برداشت های نادرست.
همانگونه که غربی ها تأکید دارند؛ در نمونه ایران، سرویس های اطلاعاتی توانسته اند در سلسله اقدامات ترکیبی، رسانه ها، شبکه های اجتماعی، تحلیل گران و سازمان های بین المللی را علیه ایران همگرا کرده و در این چارچوب، فضا را برای اقدام هدفمند در فضای مجازی از طریق ترولینگ[۲] منافقین از تیرانا، مرکز اعتدال عربستان و … آماده نماید. یعنی در الگوی جنگ ترکیبی آمریکایی ها، تاکتیک Swarming نقش مهمی خواهد داشت.[۳]
بر خلاف روش های سنتی خطی، تکنیک هجمه به صورت ترکیبی است. البته هدف از هجمه اولیه، ایجاد سردرگمی و اختلال در تصور از صحنه ی نبرد و نهایتا ایجاد خطای محاسباتی است تا مراحل بعدی با مانع کمتری روبرو شود. خطای محاسباتی، باعث سهل الوصول شدن هدف اصلی نبرد ترکیبی است.
ملزومات حیاتی اجرای الگوی آمریکایی ها در ایران، درجه اول ایجاد حس مشترک علیه حاکمیت است. در این بخش تمرکز رسانه ها بر ابعاد انسانی مانند کشته شدن انسان ها و تأکید بر دروغ بزرگ ۱۵۰۰ کشته، دستور مقامات عالی نظام برای مقابله خشن با تظاهر کنندگان و … ارتباط مستقیمی با میزان قوت و فراگیری «حس مشترک» دارد.
درد مشترک ناشی از افزایش قیمت بنزین باعث شروع اغتشاشات بود اما حس مشترک انسانی درباره کشته ها به گونه ای طراحی شده که ظرفیت احساسی بالایی ایجاد کند و تضمین کننده اقدامات خشن علیه نظام و نیروهای امنیتی در روزهای آتی باشد.
نیاز دوم طرح اطلاعاتی آمریکایی ها، تضمین ساز و کار ارتباطی در فضای مجازی و به ویژه شبکه های اجتماعی است. نقش ابزار ارتباطی در دو بعد بسیار مهم از منظر الگوی Swarming قابل ارزیابی است.
نخست کمک به ایفای نقش هدایت گری توسط نیروهای Swarm که در این زمینه ترول های منافقین ساکن آلبانی، سلطنت طلبان، کومله و دمکرات و … نقش مهمی دارند. در این مرحله «ترولینگ ترکیبی» نقش مهمی بر عهده خواهد داشت.
در مرحله بعدی کاربران عادی و میلیونی در فضای مجازی قرار دارند که بدون آنکه اهمیت دهند و یا حتی متوجه شوند منشأ پیام کیست و چه هدفی از ایجاد احساسات غلیظ و تند علیه حکومت دارند؛ به بازنشر آن و گسترش احساس تنفر کمک می کنند.
البته ترول ها غیر از درج یکطرفه اخبار و اطلاعات، در مناظرات و مباحثات مجازی جمعی نیز شرکت کرده و بر مخاطبین تاثیرگذاری می نمایند. در تکنیک اخیر، مخاطبین، عنصر انسانی را در پس هویت مجازی به صورت زنده تر درک می کنند و به همین دلیل تاثیرگذاری بیشتر می شود.
برخی گروهک های تروریستی مانند منافقین با استفاده از ظرفیت حضور ۱۴۰۰ نفر تمام وقت در فضای مجازی توانسته اند این نقش را بیشتر از سایر گروه های ضدانقلاب بازی کنند. اینکه عناصر ضدانقلاب در بستر تلگرام، واتساپ و اینستاگرام به صراحت از لزوم استفاده از اراذل و اوباش در اقدامات مسلحانه تأکید می کنند و یا سعی در سازماندهی زنان و نوجوانان زیر ۱۷ سال در اقدامات خشن و ایذائی دارند؛ به این معناست که نظام درگیر مخمصه بد و بدتر گردد؛ چرا که در صورت رواداری و تساهل نسبت به آشوب و خرابکاری، عملا به شکست اقتدار امنیتی و ثبات کشور تن داده و در صورت برخورد مقتدرانه نیز؛ بار روانی دستگیری و بازداشت زنان و نوجوانان را باید به جان بخرد و به صورت گسترده تحت فشارهای رسانه ای قرار گیرد.
اما هدف اصلی غرب از این سلسله اقدامات پیچیده و چندبعدی چیست؟ آیا براندازی جمهوری اسلامی ایران و جایگزینی آن با یک حکومت مقتدر همگرا با غرب مدنظر آمریکایی هاست؟ جواب این پرسش را خود غربی ها به صورت مکرر پاسخ داده اند، خیر!
هدف از اقدامات ترکیبی، بی ثبات سازی، کاهش قدرت ملی، ایجاد امکان تجزیه کشور و عدم امکان تسلط دولت قدرتمند مرکزی در سال های آینده می باشد. در ویدیوی آموزشی ناتو تأکید می شود هدف از سلسله اقدامات ترکیبی پروپاگاندا، فریب، خرابکاری و تاکتیک های غیرنظامی و … بی ثبات سازی در کشور هدف است. پروفسور ژولیان لیندلی متخصص همکار ناتو نیز فلسفه نبرد ترکیبی را بی ثبات و مقطوع کردن حاکمیت مستقر بیان می کند.
نکته جالب توجه اینکه حتی خود کشورهای غربی و به خصوص آمریکا که از طریق تاکتیک های «جنگ ترکیبی»، و تکنیک موسوم به Active Measures و Swarming در حال ایجاد ناامنی در ایران، عراق و لبنان هستند؛ اذعان دارند که خود آنها نیز در مقابل اینگونه اقدامات بسیار آسیب پذیر هستند! تأکیدات مکرر غربی ها درباره اقدامات روسیه در فضای مجازی برای ایجاد آشوب های اجتماعی در همین چارچوب است[۴].
اروپایی ها و آمریکایی ها، در مورد راهکارهای مقابله با فعالیت های روسیه در فضای مجازی تأکید دارند که باید به صورت جدی وارد مدیریت فضای مجازی شد. اذعان فرانسوی ها به از کار انداختن ۷۵۰ هزار آیدی ناشناس، دستکاری در فیسبوک، توئیتر و اینستاگرام برای حذف اخبار جعلی و … از جمله اقداماتی است که به صراحت توسط مقامات فرانسوی به آن اذعان شده است.
البته این کشورها نیز اصرار دارند که نمی توان صرفا با اقدامات امنیتی و سلبی با تحرکات دشمن مقابله کرد. در گزارش مشترک وزارتخانه های امور خارجه و دفاع فرانسه تأکید شده که جامعه مدنی و نخبگان غیر دولتی موظف اند هم راستا با رسانه های جریان اصلی برای حفظ ثبات و امنیت کشور؛ به شیوهای مسئولیت پذیر وظایف خود را شناخته و به آن عمل کنند[۵].
بنابراین لازم است نخبگان دولتی و غیردولتی، جمعیت های مرجع، سلبریتی ها و همچنین شهروندان ضمن تقویت آگاهی عمومی و آشنایی با شیوه فعالیت دشمنان در فضای مجازی، سعی در تولید محتوایی داشته باشند که ایجاد همگرایی، اعتماد عمومی و وفاق ملی در آن رعایت شده باشد.
واقعیت های صحنه نشان می دهد اگر در روزهای آتی، حافظان امنیت، تمرکز لازم را نداشته باشند و اقتدار امنیتی نظام با اقداماتی به ظاهر مشروع مانند برگزاری مراسم گسترده عزاداری و چهلم کشته شدگان خدشه دار شود؛ به سرعت شاهد گسترش اقدامات خشن و تروریستی خواهیم بود. با وجود این واقعیت مهم اما تصمیم سازان و تصمیم گیران کشور باید به یاد داشته باشند که راهکار اصلی برون رفت از این پروژه؛ ایجاد آگاهی و بصیرت عمومی در مورد نقشه های ترکیبی دشمنان بر آسیب پذیری های واقعی ناشی از فشار اقتصادی بر مردم عادی است.
مسأله ای که متاسفانه در کشمکش های اخیر مغفول مانده و باعث شد تا نخبگان سیاسی، جمعیت های مرجع و سلبریتی ها، به جای تمرکز بر حل مشکلات اقتصادی، بیکاری، گرانی و … بیشترین نقش تخریبی را در کاهش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی داشته باشند.
اگر فرصت کنونی برای ترمیم نابسامانی های رفتاری نخبگان ادامه یابد و شاهد عدم درک شرایط توسط آنان باشیم؛ فردا شرایطی است که در آن همگی متضرر خواهیم بود. نگاهی به اطراف، این حقیقت را اثبات می کند!
[۱] - نگاه کنید به گزارش مؤسسه رند با عنوان: Understanding Russian «Hybrid Warfare» And What Can Be Done About it
[۲] ترولینگ: فعالیت سازمان یافته در اینترنت به وسیله تعداد انبوهی اکانت جعلی که عملیات تاثیرگذاری مشخصی را از بستر اینترنت پیگیری می کند.
[۳] - نگاه کنید به یکی از گزارش های پژوهشی مؤسسه رند با نام Swarming &Future of Conflict و همچنین مقاله خانم ثریا سیهپور اولریش در «آمریکن هرالد تریبیون» که با عنوان «ناآرامی های ایران: اعتراضات و تحریکات» که با استناد به کتاب موسسه رند به نگارش در آمده است.
[۴] - نگاه کنید به گزارش ناتو با عنوان: Social Media As A Tool Of Hybrid Warfare (۲۰۱۶)
[۵] - نگاه کنید به گزارش مؤسسه «ایرسم» وابسته به وزارت دفاع و مرکز تحلیل و موسسه «کپس» متعلق به وزارت امور خاجه فرانسه در تاریخ ۴ سپتامبر ۲۰۱۸، که به طور رسمی گزارشی را تحت عنوان «دست کاری اطلاعات، چالشی برای دموکراسی ما» ارائه کرده اند.
انتهای پیام/
پرسش و پاسخ در
ایران؛ هدف جنگ های ترکیبی غرب برای بی ثبات سازی
گفتگو با هوش مصنوعی