جدی تر نشدن پژوهش های فرهنگی مسیر توسعه را با اشکال مواجه می کند



به گزارش خبرنگار مهر، آئین اختتامیه پانزدهمین جشنواره پژوهش فرهنگی سال پیش از ظهر امروز یکشنبه ۱۲ اسفند با سخنرانی، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، مرتضی فرهادی، مردم شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه و محمد سلگی، رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در سالن همایش های پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری برگزار شد. در این مراسم از برگزیدگان و شایستگان تقدیر این جشنواره نیز تجلیل به عمل آمد و همچنین با حضور خانواده زنده یاد محمد جواد صاحبی، از این پژوهشگر فقید و تلاش های او در پیشبرد پژوهش های فرهنگی تقدیر شد. این مراسم بخشی هم با عنوان تجلیل از پژوهشگر پیشکسوت فرهنگی داشت که در آن از تلاش های مردم شناس برجسته کشور دکتر مرتضی فرهادی تقدیر به عمل آمد.

فرهنگ نقطه کانونی هویت

سیدعباس صالحی، در این مراسم گفت: حوزه فرهنگ و هنر به عنوان حوزه کانونی هویت ما ایرانیان است و این دو اکنون به عنوان امانتی در دست ماست که نیازمند امانتداری و پشتیبانی است. یکی از برنامه های ما برای درخشان ماندن این فرهنگ و این امانت، طراحی زیرساخت های علمی آن است. به عبارتی حوزه فرهنگ نیازمند یک پشتوانه علمی است تا از هویت ما ایرانیان همچنان محافظت کند.

وی افزود: ما نیاز داریم که حوزه آمار و اطلاعات فرهنگی و هنری را جدی تر بگیریم چراکه در حوزه آمار و اطلاعات هنری گرفتار فقر اطلاعات و حبس آن هستیم یعنی اطلاعات را ذخایر شخصی حساب می کنیم و آن را عمومی نمی کنیم از سوی دیگر مبتلا به ضعف پردازش اطلاعاتیم بدین معنی که اطلاعات ترکیبی کمتری داریم. همچنین در این حوزه گرفتار فقر تأویل های ثانوی از اطلاعاتیم و نتایج اطلاعات تبدیل به پژوهش های کاربردی نمی شود و نیز این اطلاعات به سیاست های تأثیرگذار در فرهنگ و هنر تبدیل نشده است. مجموعه این ضعف ها ما را باید به تلاش بیشتر برای جبران نواقص وادار کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه بر ضرورت پژوهش های بنیادی و کاربردی در حوزه فرهنگ اشاره کرد و گفت: اگرچه در دهه های اخیر پژوهش های مناسبی داشته ایم، اما موضوع در پژوهش های بنیادین راه نرفته بسیاری داریم تا بر زمین استوار گام برداریم. در حوزه فلسفه فرهنگ که قدمت بیشتر و شاخه های متنوعی دارد و همچنان نیز به تکثیر خود ادامه می دهد ما هم اکنون در آغاز راه هستیم و اگر گام های ما سریع تر برداشته نشوند قطعا در توسعه با مشکل مواجه خواهیم شد. در حوزه های تازه تری مانند فرهنگ و دین، فرهنگ و اجتماع، فرهنگ و فضا، فرهنگ و شهر نیازمند تلاش های جدی تری هستیم چراکه هنوز گام های نخست را برداشته ایم و اگر سریع تر حرکت نکنیم فاصله مان با حد مطلوب زیادتر خواهد شد.

صالحی اضافه کرد: در حوزه سیاستگذاری فرهنگی و شاخص های آن لیست بلندی از مطالعات بنیادین وجود دارد که نیازمند رسیدگی بیشتری است. همچنین در مطالعات کاربردی فرهنگ نیز نیاز فراوانی داریم تا بتوانیم مطالباتمان را تعریف کنیم. از سوی دیگر در حوزه اقتصاد و فرهنگ کار فراوانی وجود دارد و نیازمند جدی تر گرفتن این مناسبات هستیم. علاوه بر این در حوزه مطالعات مرتبط با فرهنگ مانند سینما، فرهنگ عامه و… نیازمند مطالعات کاربردی تری هستیم.

پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات باید نقش میانجی فرهنگی داشته باشد

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فعالیت های پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات گفت: اکنون این پژوهشگاه باید نقش میانجی را ایفا کند و در حوزه اطلاعات و آمارهای فرهنگی و پژوهش های بنیادی و کاربردی تلاش کند تا نقش میانجی و واسطه گری داشته باشد. به عبارت دیگر پژوهشگاه باید از دریای اطلاعات و پژوهش ها تور خود را انداخته و نیازهای کشور را صید کند.

صالحی گفت: در دوره کنونی پژوهشگاه دست اندرکاران در بحث های گفت وگوهای فرهنگی با رشته های دیگر فعالیت های مناسبی را شروع کرده اند. دبیرخانه اتاق های فرهنگ و گفت وگوی فرهنگی با دیگر حوزه های در این پژوهشگاه با آغاز به کار اتاق فرهنگ با حوزه فناوری راه افتاده است. این پژوهشگاه از طریق گفت وگو با حوزه های دیگر می تواند نقش میانجی خود را ایفا کند.

صالحی در پایان به دستاوردهای جشنواره پژوهش فرهنگی سال هم اشاره کرد و یادآور شد: این جشنواره باید تمایزات و امتیازات خاص خود را در مقایسه با جشنواره های دیگر در عرصه فرهنگ و آمار و اطلاعات و پژوهش های مرتبط به آن مشخص کند و در مسیر دشواری که گام برداشته مستحکم تر قدم بردارد. این جشنواره باید پلی را میان فرهنگ و عرصه اطلاعات با پژوهش های محض ایجاد کند.

برگزیده های پانزدهمین جشنواره پژوهش فرهنگی سال

کتاب «استعاره های مفهومی و فضاهای قرآن» / علیرضا قائمی نیا

کتاب «کمره نامه: هشت در به هشت منظر از هفت هزار خوان» / مرتضی فرهادی

کتاب «تبیین معماری و شهرسازی مبتنی بر هویت اسلامی ایران» / عبدالمجید نقره کار

کتاب «سیاست های فرهنگی در دانشگاه های دولتی ایران (۱۳۵۷ ۱۳۹۵)»/ فاطمه جواهری

کتاب «تاریخ و تحول نشر (درآمدی به بررسی نشر کتاب در ایران از آغاز تا آستانه انقلاب)» / عبدالحسین آذرنگ

کتاب «سنجش منابع تاریخی شاهنامه در پادشاهی خسرو انوشیروان» / فرزین غفوری

کتاب «الگوی چهاروجهی برای ارزیابی توسعه علوم انسانی» / سیدمحمدامین قانعی راد

همچنین کتاب های پژوهشی «در خانه برادر: پناهندگان افغانستانی در ایران» نوشته آرش نصر اصفهانی و «بررسی مدل های فرهنگی ازدواج و فرزند متأهل: با تاکید بر دو منطقه یک و بیست شهر تهران» تألیف لیلا اردبیلی در پانزدهمین دوره جشنواره پژوهش فرهنگی سال شایسته تقدیر شناخته شدند.

لازم به توضیح است که به مجریان پژوهش های برگزیده، لوح تقدیر، تندیس جشنواره و جایزه نقدی ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اهدا می شود.

همچنین در صورت تمایل پژوهشگران برگزیده، امکانات نشر آثار برگزیده (در بخش پایان نامه و طرح های پژوهشی) به صورت کتاب فراهم می شود. و پژوهشگران برگزیده، به بنیاد ملی نخبگان معرفی می شوند تا با بررسی کارنامه پژوهشی ایشان، ضمن عضویت در این بنیاد، از حمایت های مادی و معنوی آن بهره مند شوند.

پرسش و پاسخ در جدی تر نشدن پژوهش های فرهنگی مسیر توسعه را با اشکال مواجه می کند

گفتگو با هوش مصنوعی