استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه ساخت و ساز در شهرک باغمیشه بر روی پهنه گسله در شیب دامنه محل عبور گسل «شمال تبریز» بوده است، گفت: حدود ٤٠٠ هزار شهروند تبریزی در ناحیه حریم گسل شمال تبریز و حریم لغزش های بالقوه و بالفعل دامنه ای زندگی می کنند که برنامه راهبردی و عملیاتی برای کم کردن ریسک برای این شهروندان ضروری است.

مهدی زارع در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به زمین لغزش اخیر باغمیشه تبریز گفت: ساخت و ساز در شهرک باغمیشه بر پای دامنه و مرز گسله بین کوه و دشت و حتی با گذر از آن، در طی ٢٨ سال اخیر رخ داده است.

وی با تاکید بر اینکه ساخت و ساز در شهرک باغمیشه بر روی پهنه گسله در شیب دامنه محل عبور گسل «شمال تبریز» رخ داده است، اظهار کرد: پهنه گسله با خاکبرداری و ناپایداری سازی دامنه های لغزشی روی گسل صورت گرفته است که علاوه بر احتمال گسیختگی مستقیم بر اثر گسلش و در نتیجه تخریب ساختمان بر اثر گسلش، احتمال آسیب در اثر زمین لغزش نیز وجود دارد.

زارع، نمونه این رخنمون را در هفته آخر شهریور ماه سال جاری در باغمیشه دانست و یادآور شد: در فاز یک شهرک باغمیشه ساخت و ساز ساختمان های بلند و برج بر روی پهنه گسله آغاز شد و به تدریج کل محدوده باغمیشه با برج و آپارتمان پوشیده شد.

به گفته وی، اثر حوزه نزدیک گسل در صورت حمله جبهه گسیختگی در گسل زمین لرزه ای موجب حرکت های شدید به ویژه در راستای عمود بر گسل خواهد شد.

استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ادامه داد: بنابراین در یک زلزله شدید، گسلش در گسل شمال تبریز، اثرهای حوزه نزدیک و خرابی های گسترده، نه تنها در ساختمان های کوتاه، بلکه در ساختمان های بلند با تغییر مکان های افقی و قائم بسیار محتمل است.

قسمتی از کوه عینالی که در محله باغمیشه تبریز رانش و ریزش داشته است

زارع با بیان اینکه با توجه به گسیختگی مستقیم گسل این منطقه و احتمال وقوع جهت پذیری در نزدیکی پهنه گسیختگی اصلی، لازم است ساخت و ساز در حریم گسل هر چه سریع تر متوقف شود، خاطر نشان کرد: علاوه بر مسأله احداث ساختمان، نحوه انتخاب محل برای شریان های حیاتی نیز باید با دقت مورد توجه قرار گیرد؛ چراکه در این منطقه مشاهده می شود که دکل های انتقال نیروی فشار قوی در حریم گسل شمال تبریز در فاز یک شهرک باغمیشه احداث شده است.

وی اضافه کرد: در صورت بروز یک زمین لرزه اصلی کوچکتر از ۷ که انتظار وقوع آن با توجه به سابقه لرزه خیزی ناحیه بسیار محتمل است، قطع این شریان های حیاتی، میزان آسیب ها را دو چندان خواهد کرد.

این محقق حوزه مخاطرات یادآور شد: با توجه به جنس نهشته های سطحی نئوژن و کواترنری که اکثرا مارنی و رسی و در بخش های سطحی، بسیار هوازده هستند، خطر مهمی که شهر تبریز و به ویژه بخش های شمال و شمال خاوری آن را تهدید می کند، خطر زمین لغزش، گسیختگی دامنه و ناپایداری زمین است.

زارع ادامه داد: با احداث مجتمع های مسکونی و آموزشی در پا و بر روی دامنه های تپه کوی ولیعصر، لغزش های متعددی در ابتدای دهه هفتاد هجری شمسی به خسارت های گسترده ای به منزل های مسکونی منجر شد.

وی با بیان اینکه احداث مجتمع در پای این دامنه های ناپایدار و در نزدیکی و بر روی لبه های آن متاسفانه ادامه دارد.

این استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی با اشاره به بررسی های انجام شده در زمینه رویداد لغزش بر روی پهنه گسیختگی های مربوط به شاخه اصلی گسل شمال تبریز، گفت: در این بررسی ها مشخص شد که پدیده زمین لغزش و ناپایداری دامنه ای بسیار به پدیده گسلش و پهنه های گسیختگی وابسته است، به نحوی که حتی قبل از یک زلزله مهم و در اثر تجاوز به حریم های طبیعی پای دامنه ها، توان وقوع لغزش های دامنه ای در چنین نواحی وجود دارد، مانند آنچه در شهریور ٩٨ رخ داد.

به گفته این محقق، نهشته های دامنه ای رس و مارن بر روی گسل های کواترنری و زمین لرزه ای نظیر گسل شمال تبریز، پتانسیل بسیار زیادی برای لغزش و ایجاد شکاف های سطحی و ناپایداری دامنه ای وجود دارد.

وی در عین حال تاکید کرد: با توجه به موارد ذکر شده برای ادامه مطالعات در ناحیه شمالی تبریز تاکید می شود حدود ٤٠٠ هزار شهروند تبریزی در ناحیه حریم گسل شمال تبریز و حریم لغزش های بالقوه و بالفعل دامنه ای زندگی می کنند که برنامه راهبردی و عملیاتی برای کم کردن ریسک برای این شهروندان ضروری است.

انتهای پیام