به گزارش مشرق، «سیداحسان دهسار»، کارشناس تبلیغ سطح عالی حوزه علمیه یادداشتی درباره رفاقت و همنشینی صالح نوشته است.

متن آن را در ادامه بخوانید:

در تعالیم ناب اسلامی به ظریف ترین نکته های اخلاقی و شاخص ترین عوامل مؤثر در سرنوشت و زندگی انسان توجه شده است که از جملۀ آنها مسئله دوستان و همنشینان است. از آنجایی که طبیعت عمدۀ انسانها به گونه ای است که از اطرافیان تأثیرات فراوان روحی و اخلاقی می پذیرند، بنابراین انتخاب یک همنشین و دوست مناسب برای دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی بسیار مهم است.

این مسئله، حقیقتی است که حتی خداوند در آیاتی از قرآن آن را بیان می دارد؛ در آیات ۲۷ و ۲۸ سورۀ فرقان، پس از بیان حسرت ظالمان محبوس در جهنم که از مسیر رسالت نبوی پیروی نکردند، از قول آنها می فرماید «یا ویلتی لیتنی لم أتخذ فلانا خلیلا؛ ای وای، کاش فلانی را دوست [خود] نگرفته بودم.» این آیه، به روشنی به تأثیر دوستی در سرنوشت انسان تصریح دارد. از این جهت است که احادیث متعددی دربارۀ معیارهای انتخاب دوست از پیامبر(ص) و ائمه علیهم السلام صادر شده است.

امام سجاد علیه السلام همواره یاران خود را از نشست و برخاست با افراد نادان و احمق برحذر می داشتند؛ ایشان در این زمینه می فرماید «و إیاک و مصاحبة الأحمق فإنه یرید أن ینفعک فیضرک» یعنی از همنشینی با احمق (کم عقل) بپرهیز؛ چون او می خواهد به تو سود برساند، اما بر اثر کم عقلی و ناتوانی از شناخت خیر و صلاح به جای سود، زیان می رساند.» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج۲، ص۳۷۷)

یا در حدیثی دیگر از امام صادق علیه السلام می خوانیم «الصداقة محدودة فمن لم تکن فیه تلک الحدود فلا تنسبه إلی کمال الصداقة و من لم یکن فیه شیء من تلک الحدود فلا تنسبه إلی شیء من الصداقة أولها أن یکون سریرته و علانیته لک واحدة و الثانیة أن یری زینک زینه و شینک شینه و الثالثة أن لا یغیره مال و لا ولایة و الرابعة أن لا یمنعک شیئا مما تصل إلیه مقدرته و الخامسة أن لا یسلمک عند النکبات.» یعنی «دوستی حدودی دارد و این حدود در هر کس نباشد، او را دوست کامل نشمار و در هرکه نباشد، او را به دوستی نسبت نده:

اول اینکه آشکار و نهانش با تو یکی باشد

دوم اینکه زینت تو را زینت خود و عیب تو را عیب خود بداند (احتمالا یعنی فضیلت های دوست برایش پررنگ جلوه کند و از عیب های او چشم پوشی کند و به روی او نیاورد)

سوم اینکه مال و مقام، حال او را تغییر ندهد

چهارم اینکه آنچه در توان دارد از تو مضایقه نکند

پنجم اینکه تو را به هنگام مصیبت ها رها نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج۲، ص۶۳۹)

نکته آخر اینکه اگر انتخاب دوست عاقلانه و بر اساس معیارهای صحیح صورت گیرد، عاملی جهت استحکام بنیان های اجتماعی خواهد بود، چرا که دستیابی به آرامش روانی و تقویت بنیه های معرفتی و علمی، دو گزاره مهم در استحکام یک سرزمین است که این مهم در پرتو روابط اجتماعی سالم تحقق می یابد.