نقاشی های قهوه خانه ای اغلب دارای مضامین ملی و مذهبی هستند و البته بخش مهمی از آنها به روایت های گوناگونی از واقعه کربلا و حماسه آفرینی های امام حسین (ع) و یارانش اختصاص دارد. استفاده از رنگ هایی خاص و کشیدن چهره هایی خشن برای سپاه دشمن و بهره گرفتن از رنگ هایی آرامش بخش و به تصور کشیدن چهره هایی معصومانه برای سپاه حق، از مهمترین ویژگی های نقاشی های قهوه خانه ای محسوب می شود.

به باور برخی از کارشناسان عرصه هنرهای تجسمی، نقاشان قهوه خانه ای و تلاش آنها برای زنده نگه داشتن روایت های حماسی و مذهبی، باعث به وجود آمدن دوره ی درخشانی در نقاشی مذهبی ایران شد؛ دوره ای که با درگذشت هنرمندان بنام این عرصه و ورود هنر به عرصه های مدرن، تا اندازه زیادی افول کرده و به سمت فراموشی می رود.

جواد عقیلی، آخرین بازمانده از نسل نقاشان قهوه خانه ای است که در ۴۰ سال این سبک را حفظ، مراقبت و نگهداری کرده است. او در این زمینه به ایسنا می گوید: به طور کلی باید این نکته را در نظر داشت که نقاشی قهوه خانه ای فقط محتوای مذهبی ندارد و جنبه های حماسی، ملی و بزمی و رزمی را هم دربرمی گیرد.

تابلوی «مصیبت کربلا» اثر مرحوم قوللر آغاسی

او همچنین درباره پیشینه تاریخی نقاشی قهوه خانه ای و ورود محتوای عاشورایی به این سبک نقاشی، با بیان اینکه نقاشی قهوه خانه ای مردمی است و هیچ گونه وابستگی به سبک های اروپایی ندارد، یادآور می شود: نقاشی قهوه خانه ای زمان حسین قوللر آغاسی یعنی اواخر قاجار و اوایل پهلوی آغاز شد که از همان زمان با محتوای حماسی و مذهبی شکل گرفت. پدرش نقاش روی کاشی بود و او نیز نقاشی را از پدرش یاد گرفت و روی پرده پیاده کرد.

عقیلی با بیان اینکه نقاشی قهوه ای باعث شد، نقاشی از کاخ ها به میان مردم کوچه و بازار بیاید، ادامه می دهد: معمولا پاتوق قوللر آقاسی و محمد مدبر در قهوه خانه ها بود و آنچه را از نقال ها می شنیدند، نقاشی می کردند.

جواد عقیلی

انتهای پیام