چغازنبیل، معمای حل نشده یا جادوی معماری؟



وقتی صحبت از اولین اثر ثبت شده از ایران در یونسکو میشود، شاید کمتر کسی بداند از چه جادویی سخن به میان میآید، این روزها اگر سری به جنوب ایران بزنیم، گردشگران زیادی را میبینیم که هزاران کیلومتر را سپری کرده تا از یکی از شاهکارهای معماری تمدن ایران باستان دیدن کنند. اثری که تخمین زده می شود متعلق به حدود ۱۲۵۰ سال پیش از میلاد مسیح است.

به گزارش ایسنا، بنا بر اعلام های پرشیا، بنایی پیشکش خدای عیلامی ها در شهر دوراونتاش، یکی از بزرگ ترین و مفتخرترین شهرهای ایران باستان. اگر از اهواز به سمت شوش و شوشتر حرکت کنیم، در نزدیکی سایت باستانی هفت تپه، باقیمانده بنایی قرارگرفته که روزگاری معبد و نیایشگاه عیلامی های باستان بود، طبق گفته باستانشناسان، این نیایشگاه برای ستایش ایزد باستان اینشوشیناک که الهه نگهبان شوش بود توسط پادشاه وقت ایلام اونتاش ناپیریش ساخته شده بود.

نام زیگورات چغازنبیل شاید عجیب به نظر برسد، با بررسی نامی که اهالی منطقه از پیشینیان خود به ارث بردن متوجه خواهیم شد که این نام از گویش لری است، چغا به معنی تپهای منفرد و تنها در یک دشت، با دیدن چغازنبیل متوجه وجه تسمیه آن خواهیم شد، همانند سبدی وارونه و تنها در دشتی بزرگ، به خاطر شکل عجیب تپهی مدفون در تاریخ و زیگورات که به معنی ساختمان بلند چند طبقه و نیایشگاه دیرینه. بنایی ۵ طبقه به ارتفاع ۵۲ متر که امروزه فقط ۲ طبقه از آن را می توان دید، بقایای عظیم ۲۵ متری به جامانده از دوران باستان، تنها آثاری است که از شکوه آن باقیمانده است.

تلی از خاک یا میلیون ها خشت و آجر برای ساخت یک معبد؟

پیدا شدن زیگورات چغازنبیل را مدیون کارکنان شرکت نفت هستیم، در سال ۱۹۳۵ زمانی که کارکنان شرکت نفت ایران و انگلیس مشغول نقشه برداری برای حفاری اکتشافی بودند با تپهی خاکی عظیمی روبرو می شوند. در بررسی این تپه، اولین نشانه از یادگار معماری کهن ایران زمین سر از خاک بیرون آورد، با یافتن اولین کتیبه، باستان شناسان تا چندین سال به بررسی و اکتشاف پرداختند و هرچه پیش رو می رفتند اطلاعات حیرت انگیز بیشتری از این بنا به دست می آمد.

جادویی از معماری به همراه استفاده از میلیون ها آجر، این برج عظیم روزگاری دارای ۵ طبقه بود که هر یک مستقل از دیگری و دارای پایه متعلق به خود بودند، بدین معنا که هر طبقه بر روی زمین بنا شده بود.

در این محدوده، ۲ محوطه وجود داشته، یکی محوطه اصلی که شامل بنای اصلی است و دیگری محوطه کناری که زیگورات های فرعی برای نیایش عوام وجود داشته است.

در بررسی های بیشتر در محوطه اصلی، ۳ بنای آجری پیدا شد که به صورت دایرهوار ساخته شده اند و یکی از آن ها تا حدودی سالم است و بررسی آن نشان می دهد که احتمالا ساعت آفتابی بودند و با توجه به زاویه تابش خورشید در فصول مختلف زمان را به پرستشگران باستان نشان می دادند، ذوق و هنر ایرانیان همیشه از دیرباز تاکنون زبان زد هست.

دانستن این تکنیک باستانی و لذت بازدید از این هنر، بسیاری از سراسر دنیا را به صف های گرفتن ویزای ایران Iran visa می کشاند.

تصفیه خانه برای تطهیر یا نوشیدن؟

یکی از شگفتی های چغازنبیل، آبرسانی به این معبد باستانی است. نزدیک ترین رود به این معبد، رود پرآب دز هست که از قدیم الایام برای اهالی مقدس بوده است، اما به دلیل ارتفاع پایین به نسبت زمین های چغازنبیل، امکان استفاده از آن نبود، بنابراین پادشاه وقت دستور ساخت و احداث کانالی عظیم به طول حدودا ۴۰ کیلومتر را از بستر رودخانه کرخه داد. به دلیل اینکه آب پس از عبور از دشت هفت تپه گل آلود می شد، حوضچه هایی را به عنوان تسویه خانه ها می ساختند با استفاده از لوله های مرتبط، یکی از قدیمی ترین تصفیه خانههای ایران و دنیا را از دیرباز برایمان به یادگار گذاشته اند.

چغازنبیل، میعادگاه مسافرین خارجی و داخلی

این روزها، اگر به خوزستان زیبا سفر کنید، مسافرین زیادی را می بینید که از سراسر جهان برای بازدید از این جادوی معماری ایران کهن در غالب گروه های مختلف (travel to Iran) برای غرق شدن در شگفتی ها، برای بازدید از این شاهکار به جامانده از دوران کهن آمده اند، اغلب مسافرین، زیگورات چغازنبیل را در زمره شهرهای افسانه ای ایران زمین مانند شیراز (Shiraz) قرار می دهند.

انتهای رپرتاژ خبری
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «چغازنبیل، معمای حل نشده یا جادوی معماری؟» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.