وضعیت بحرانی خشکسالی در ترکیه؛ خشک شدن کامل ۱۸۶ دریاچه از ۲۴۰ دریاچه، معضلی که گریبانگیر منطقه خواهد شد
کد خبر: ۶۸۴۴۲۳ | ۱۴۰۳/۰۸/۲۲ ۱۰:۵۴:۳۰
مهدی زارع در یادداشتی با عنوام «خشکسالی ترکیه و بحران منطقه» در روزنامه اعتماد نوشت: در سفر نیمه آبان ۱۴۰۳ نگارنده به ترکیه برای شرکت در یک کنفرانس علمی نکته مهمی که در مقایسه با سفرهای سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به چشم می آمد خشکسالی و کم بارشی و اثر مشهود آن بر چشم اندازهای طبیعی این کشور بود. بر اساس گزارش سرویس هواشناسی دولتی ترکیه، میزان بارندگی در آگوست ۲۰۲۴ در این کشور ۱۳٫۹ کیلوگرم بر متر مربع گزارش شد که کمتر از میانگین بلندمدت است که بر اساس داده های دوره ۲۰۲۰-۱۹۹۱، میزان بارندگی ۱۴٫۸ کیلوگرم بر متر مربع محاسبه شده است. این نشان دهنده کاهش ۷ درصدی نسبت به میانگین بلندمدت است. بخش هایی از منطقه مرمره جنوبی و دریای سیاه غربی شاهد کاهش بیش از ۸۰ درصدی بارندگی بودند. منطقه مرمره به ویژه تحت تاثیر قرار گرفت و در مقایسه با میانگین های تاریخی ۶۵ درصد کاهش یافت. خشکسالی هیدرولوژیکی باعث خشکسالی اقلیمی می شود و خشکسالی کشاورزی و اجتماعی را تشدید می کند.
با سخت تر شدن دسترسی به آب و غذا، آب آلوده می تواند باعث بیماری های مختلفی شود و بهره وری کشاورزی کاهش یابد. بنابراین علت اصلی این کمبود آب، خشک شدن منابع آب زیرزمینی و سطحی است. در اواخر جولای ۲۰۲۴، مقامات منطقه سیهان (آدانای جنوبی) به دلیل کمبود شدید آب که بر قابلیت های آبیاری تاثیر می گذارد، نسبت به کاشت محصولات جدید هشدار دادند. این وضعیت هشدارهایی را در مورد امنیت غذایی ایجاد کرده است، زیرا انتظار می رود بازده محصولات به طور قابل توجهی کاهش یابد - پیش بینی ها حاکی از کاهش کلی برداشت حداقل ۱۱درصدی است و زیان احتمالی برای برخی محصولات تا ۴۰ درصد می رسد.
در ۶۰ سال گذشته، ۱۸۶ دریاچه از ۲۴۰ دریاچه در ترکیه به طور کامل خشک شده اند و بقیه دریاچه ها در معرض خطر خشکسالی شدید و آلودگی قرار دارند. وضعیت به قدری بحرانی است که هیچ دریاچه ای را نمی توان در وضعیت خوب در نظر گرفت. تقریبا تمام دریاچه ها با کاهش سطح آب، کاهش عمق مواجه هستند. سطح آب، عمق، آلودگی و کاهش اکسیژن به شدت بدتر شده است. متاسفانه بسیاری از دریاچه های طبیعی میلیون ها سال پیش تشکیل شده اند، به ویژه در چند دهه گذشته دچار خشکی شدید شده اند. سطح آب باید با کاهش مصرف آب در آبیاری کشاورزی تا ۶۰ درصد و پایان دادن به آبیاری بیش از حد کشاورزی حفظ شود.
در چاناکاله در غرب ترکیه دریاچه های دمیرچی، توز و هویرات خشک شده اند، در حالی که دریاچه توزلا در تکیرداغ با خطر خشکی مواجه است. دریاچه های ترکوس، بویوکچکمچه و کوچوکچمجه استانبول در معرض خطر آلودگی شدید قرار دارند. دریاچه های مانیاس و اوزونگول در بالیکشیر و دریاچه های بورسا، از جمله دالیان و ایزنیک، با خشک شدن و آلودگی مواجه هستند. در آنکارا، دریاچه هایی مانند ایمیر و موگان در معرض تهدیدند. دریاچه های ازمیر نیز در حال خشک شدن هستند. دریاچه وان در دو سال گذشته ۳۰ درصد از سطح خود را از دست داده است، در حالی که تالاب سلطان در قیصریه (کایسری) ۸۰ درصد خشک شده است. دریاچه بوردور بیش از ۴۰ درصد از سطح آب خود را از دست داده است . دریاچه سالدا حدود ۱۲ درصد از سطح آب خود را از دست داده است. سایر مناطق از جمله موغلا، آنتالیا، بوردور و آدانا نیز به دلیل خشکسالی و آلودگی با بحران های شدید دریاچه مواجه هستند.
از سوی دیگر رود دجله و فرات که از ترکیه سرچشمه می گیرد و در پایین دست از مرزهای سوریه و عراق می گذرد، به موضوعی مهم تبدیل شده است . مردم عراق به دلیل سیاست های آبی ترکیه بیشترین آسیب را دیده اند، زیرا بخش هایی از رودخانه های عراق در سال های اخیر با کاهش شدید جریان آب مواجه بوده اند. اگرچه پروژه های آبیاری و انرژی ترکیه هنوز به طور کامل در حوزه فرات تکمیل نشده است، در حال حاضر ۴۰ درصد کاهش جریان آب به سوریه و عراق وجود دارد. از نظر تاریخی پس از تاسیس جمهوری ترکیه در ۱۹۲۳، این رودخانه ها به منبعی مشترک با پتانسیل درگیری بین دولت های ترکیه، سوریه و عراق تبدیل شدند. در طول دهه ها، ساخت و ساز بحث برانگیز گسترده سدها و سامانه های آبیاری بزرگ به طور پیوسته بحران آب را بدتر کرده است.به دنبال افزایش استفاده ترکیه از آب رودخانه ها، جریان آب در سایر مناطق هر دو رود دجله و فرات به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. بدین ترتیب پروژه های ترکیه منجر به خشکسالی در عراق شده است.
تنش بین سه کشور به دلیل ساخت سدها و سامانه های آبیاری بزرگ در ترکیه و ایران تشدید شده که منجر به قطع آب در منطقه شده است. خشکسالی در منطقه عراق در سال های اخیر افزایش یافته و مردم عراق به طور فزاینده ای از آن رنج می برند. تغییر اقلیم همچنین تاثیر بالقوه کاهش دایمی بارندگی را دارد که می تواند منجر به درگیری های بزرگ احتمالی در آینده شود. پروژه های ترکیه منجر به خشکسالی در عراق می شود. پروژه جنوب شرقی آناتولی (GAP)، پروژه های آبیاری و برق آبی و پروژه سد بزرگ مانند سد ایلیسو در ترکیه منجر به کمبود جدی منابع آبی شده و تاثیر مستقیمی در عراق داشته است. در سال ۱۹۸۷، ترکیه و سوریه بر سر اشتراک آب به توافق رسیدند. ترکیه موافقت کرد که حداقل جریان ۵۰۰ متر مکعب در ثانیه به سوریه را حفظ کند. عراق و سوریه نیز در سال ۱۹۹۰ توافقنامه اشتراک آب را منعقد کردند، اما هنوز توافق قابل توجهی بین عراق و ترکیه وجود ندارد که در مورد سیاست های اشتراک آب در منطقه تنش ایجاد کند.
مذاکرات آب بین جمهوری ترکیه و عراق منجر شد که ترکیه مقدار آبی را که از سد ایلیسو - در سال ۲۰۲۰ تکمیل شده - در پایین دست به عراق می دهد. در مقابل، ترکیه با مذاکرات محرمانه برخی اقدامات را تحمیل می کند. ترکیه خواستار همکاری در مورد کردها در خاک سوریه شد. منافع اقتصادی نیز وجود دارد. شرکت های ترکیه ای از پروژه های سرمایه گذاری در ساخت و ساز و سایر زمینه ها در بازار عراق برای محصولات ترکیه بهره مند می شوند.
مهدی زارع در یادداشتی با عنوام «خشکسالی ترکیه و بحران منطقه» در روزنامه اعتماد نوشت: در سفر نیمه آبان ۱۴۰۳ نگارنده به ترکیه برای شرکت در یک کنفرانس علمی نکته مهمی که در مقایسه با سفرهای سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به چشم می آمد خشکسالی و کم بارشی و اثر مشهود آن بر چشم اندازهای طبیعی این کشور بود. بر اساس گزارش سرویس هواشناسی دولتی ترکیه، میزان بارندگی در آگوست ۲۰۲۴ در این کشور ۱۳٫۹ کیلوگرم بر متر مربع گزارش شد که کمتر از میانگین بلندمدت است که بر اساس داده های دوره ۲۰۲۰-۱۹۹۱، میزان بارندگی ۱۴٫۸ کیلوگرم بر متر مربع محاسبه شده است. این نشان دهنده کاهش ۷ درصدی نسبت به میانگین بلندمدت است. بخش هایی از منطقه مرمره جنوبی و دریای سیاه غربی شاهد کاهش بیش از ۸۰ درصدی بارندگی بودند. منطقه مرمره به ویژه تحت تاثیر قرار گرفت و در مقایسه با میانگین های تاریخی ۶۵ درصد کاهش یافت. خشکسالی هیدرولوژیکی باعث خشکسالی اقلیمی می شود و خشکسالی کشاورزی و اجتماعی را تشدید می کند.
با سخت تر شدن دسترسی به آب و غذا، آب آلوده می تواند باعث بیماری های مختلفی شود و بهره وری کشاورزی کاهش یابد. بنابراین علت اصلی این کمبود آب، خشک شدن منابع آب زیرزمینی و سطحی است. در اواخر جولای ۲۰۲۴، مقامات منطقه سیهان (آدانای جنوبی) به دلیل کمبود شدید آب که بر قابلیت های آبیاری تاثیر می گذارد، نسبت به کاشت محصولات جدید هشدار دادند. این وضعیت هشدارهایی را در مورد امنیت غذایی ایجاد کرده است، زیرا انتظار می رود بازده محصولات به طور قابل توجهی کاهش یابد - پیش بینی ها حاکی از کاهش کلی برداشت حداقل ۱۱درصدی است و زیان احتمالی برای برخی محصولات تا ۴۰ درصد می رسد.
در ۶۰ سال گذشته، ۱۸۶ دریاچه از ۲۴۰ دریاچه در ترکیه به طور کامل خشک شده اند و بقیه دریاچه ها در معرض خطر خشکسالی شدید و آلودگی قرار دارند. وضعیت به قدری بحرانی است که هیچ دریاچه ای را نمی توان در وضعیت خوب در نظر گرفت. تقریبا تمام دریاچه ها با کاهش سطح آب، کاهش عمق مواجه هستند. سطح آب، عمق، آلودگی و کاهش اکسیژن به شدت بدتر شده است. متاسفانه بسیاری از دریاچه های طبیعی میلیون ها سال پیش تشکیل شده اند، به ویژه در چند دهه گذشته دچار خشکی شدید شده اند. سطح آب باید با کاهش مصرف آب در آبیاری کشاورزی تا ۶۰ درصد و پایان دادن به آبیاری بیش از حد کشاورزی حفظ شود.
در چاناکاله در غرب ترکیه دریاچه های دمیرچی، توز و هویرات خشک شده اند، در حالی که دریاچه توزلا در تکیرداغ با خطر خشکی مواجه است. دریاچه های ترکوس، بویوکچکمچه و کوچوکچمجه استانبول در معرض خطر آلودگی شدید قرار دارند. دریاچه های مانیاس و اوزونگول در بالیکشیر و دریاچه های بورسا، از جمله دالیان و ایزنیک، با خشک شدن و آلودگی مواجه هستند. در آنکارا، دریاچه هایی مانند ایمیر و موگان در معرض تهدیدند. دریاچه های ازمیر نیز در حال خشک شدن هستند. دریاچه وان در دو سال گذشته ۳۰ درصد از سطح خود را از دست داده است، در حالی که تالاب سلطان در قیصریه (کایسری) ۸۰ درصد خشک شده است. دریاچه بوردور بیش از ۴۰ درصد از سطح آب خود را از دست داده است . دریاچه سالدا حدود ۱۲ درصد از سطح آب خود را از دست داده است. سایر مناطق از جمله موغلا، آنتالیا، بوردور و آدانا نیز به دلیل خشکسالی و آلودگی با بحران های شدید دریاچه مواجه هستند.
از سوی دیگر رود دجله و فرات که از ترکیه سرچشمه می گیرد و در پایین دست از مرزهای سوریه و عراق می گذرد، به موضوعی مهم تبدیل شده است . مردم عراق به دلیل سیاست های آبی ترکیه بیشترین آسیب را دیده اند، زیرا بخش هایی از رودخانه های عراق در سال های اخیر با کاهش شدید جریان آب مواجه بوده اند. اگرچه پروژه های آبیاری و انرژی ترکیه هنوز به طور کامل در حوزه فرات تکمیل نشده است، در حال حاضر ۴۰ درصد کاهش جریان آب به سوریه و عراق وجود دارد. از نظر تاریخی پس از تاسیس جمهوری ترکیه در ۱۹۲۳، این رودخانه ها به منبعی مشترک با پتانسیل درگیری بین دولت های ترکیه، سوریه و عراق تبدیل شدند. در طول دهه ها، ساخت و ساز بحث برانگیز گسترده سدها و سامانه های آبیاری بزرگ به طور پیوسته بحران آب را بدتر کرده است.به دنبال افزایش استفاده ترکیه از آب رودخانه ها، جریان آب در سایر مناطق هر دو رود دجله و فرات به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. بدین ترتیب پروژه های ترکیه منجر به خشکسالی در عراق شده است.
تنش بین سه کشور به دلیل ساخت سدها و سامانه های آبیاری بزرگ در ترکیه و ایران تشدید شده که منجر به قطع آب در منطقه شده است. خشکسالی در منطقه عراق در سال های اخیر افزایش یافته و مردم عراق به طور فزاینده ای از آن رنج می برند. تغییر اقلیم همچنین تاثیر بالقوه کاهش دایمی بارندگی را دارد که می تواند منجر به درگیری های بزرگ احتمالی در آینده شود. پروژه های ترکیه منجر به خشکسالی در عراق می شود. پروژه جنوب شرقی آناتولی (GAP)، پروژه های آبیاری و برق آبی و پروژه سد بزرگ مانند سد ایلیسو در ترکیه منجر به کمبود جدی منابع آبی شده و تاثیر مستقیمی در عراق داشته است. در سال ۱۹۸۷، ترکیه و سوریه بر سر اشتراک آب به توافق رسیدند. ترکیه موافقت کرد که حداقل جریان ۵۰۰ متر مکعب در ثانیه به سوریه را حفظ کند. عراق و سوریه نیز در سال ۱۹۹۰ توافقنامه اشتراک آب را منعقد کردند، اما هنوز توافق قابل توجهی بین عراق و ترکیه وجود ندارد که در مورد سیاست های اشتراک آب در منطقه تنش ایجاد کند.
مذاکرات آب بین جمهوری ترکیه و عراق منجر شد که ترکیه مقدار آبی را که از سد ایلیسو - در سال ۲۰۲۰ تکمیل شده - در پایین دست به عراق می دهد. در مقابل، ترکیه با مذاکرات محرمانه برخی اقدامات را تحمیل می کند. ترکیه خواستار همکاری در مورد کردها در خاک سوریه شد. منافع اقتصادی نیز وجود دارد. شرکت های ترکیه ای از پروژه های سرمایه گذاری در ساخت و ساز و سایر زمینه ها در بازار عراق برای محصولات ترکیه بهره مند می شوند.
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «وضعیت بحرانی خشکسالی در ترکیه؛ خشک شدن کامل ۱۸۶ دریاچه از ۲۴۰ دریاچه، معضلی که گریبانگیر منطقه خواهد شد» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.