به گزارش خبرنگار مهر، نظام بهرامی کمیل، جامعه شناس و منتقد فرهنگی و نویسنده کتاب هایی چون «گونه شناسی روشنفکران ایرانی»، «نام باوری»، «نظریه رسانه ها: جامعه شناسی ارتباطات»، «حوزه های جامعه شناسی»، «بینش ها و نظریه های جامعه شناسی»، «بررسی نسبت فرهنگ با تغییرات جمعیتی» و… در تازه ترین یادداشت خود به بحث درباره معایب ایده «گردشگری پزشکی» در ایران پرداخته است. به باور این جامعه شناس معاصر سرانه خدمات پزشکی در ایران ناچیز است و گردشگری پزشکی و ایده شهرک های سلامت باعث ناچیزتر شدن آن می شود. این یادداشت را در ذیل بخوانید:

«طبق آمار میانگین تخت در برابر هر هزار نفر در ایران حدود ۱٫۶ در منطقه ۲٫۵ میانگین جهانی ۳٫۱ در اتحادیه اروپا ۵٫۴ و در کشوری مثل آلمان ۸ تخت است. در کرمان جنوب و برخی مناطق تهران کمتر از نیم تخت برای هر هزار نفر!

آیا کشوری که وضع تختهای بیمارستانی اش چنین است؛ باید از درآمدزا بودن توریسم پزشکی و شهرک های سلامت حرف بزند؟

وقتی به دلیل کمبود تخت و امکانات جانبی برای یک عمل آنژیو در شهر بوشهر بطور متوسط باید در نوبت چهل روزه قرار گیرید. برای انجام یک سونوگرافی درحالی که از درد کلیه به خود می پیچید در بیمارستان شهر خمین به شما نوبت دو هفته ای می دهند و برای یک عمل آپاندیس در بیمارستان امام خمینی تهران به علت خالی نشدن تخت آنقدر در بخش اورژانس می مانید که بعد از ترکیدن آپاندیس شما را عمل کرده و به ناچار در بخش کودکان بستری می کنند و … با چنین وضعیتی چه لزومی دارد برای خدمات دادن به خارجی ها بخش بین الملل در بیمارستان ها راه اندازی شود؟

مدام می گویند توریسم پزشکی و شهرک های سلامت به اشتغال زایی و درآمدزایی کمک می کند. مگر درمان هموطنان شغل نیست؟ آیا باید سالی ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون برای آموزش پزشکان هزینه شود و ۱۰ سال در بیمارستان های دولتی و مناطق دور افتاده دوره انترنی طی کنند و وقتی پزشک حاذق و ماهری شدن بروند شهرک سلامت ها؟ درآمد بیمارستان خصوصی و هتل بیمارستان ها کم بود؟

وزارت بهداشت که طبق سنتی چهل ساله هیچ آماری از وضعیت جراحی های و آزمایشات کلینیکی و پاراکیلینکی در کشور و به تفکیک استان ها و بیمارستان ها و پزشکان جراح نمی دهد. چه تضمینی هست که توریسم پزشکی پوششی برای پیوند اعضاء نباشد؟ اگر خارجی ها عمل چشم می خواهند که اسرائیل سال هاست شناخته شده است؛ اگر دنبال جراحی قلب هستند که ترکیه پیشتاز است؛ اگر سرطان و سوختگی و بیماری شیمیایی است که کشورهای اروپایی هست. واقعا نگاهی به وضعیت وخیم خدمات پزشکی در کشور و در مقابل اصرار برخی بر ضرورت راه اندازی شهرک های سلامت و بخش بین المللی در بیمارستان ها شک برانگیز است؟ بی خود نیست در همین چند سال گذشته بین وزارت بهداشت و سازمان گردشگری بر سر منافع توریسم پزشکی دعوا و مرافعه راه افتاده.

رییس بیمارستان مسیح دانشوری، می گوید در ایران حدود ۱۰ هزار نفر در لیست انتظار پیوند عضو هستند که هر روز ۱۰ نفر آنها به دلیل فراهم نشدن امکان پیوند جان خود را از دست می دهند و البته روزی ۱۴ نفر دیگر به لیست متقاضی ها اضافه می شود. به گفته علی اکبر ولایتی برای مثال هزینه پیوند ریه در ایران ۲۰۰ میلیون تومان و در اروپا ۲۰۰ هزار یور (معادل دو میلیارد و هشتصد میلیون تومان) است. وقتی یک خارجی حاضر است چهارده برابر مبلغی که ایرانی می دهد بدون دردسر و سروصدا هزینه کند. پیش بینی من اینست؛ توریسم پزشکی به اشتغال کمک می کند؛ البته اگر کلیه فروشی را شغل حساب کنیم.

شاید این پیش بینی بدبینانه باشد ولی اگر به سوابق نگاه کنیم دور از انتظار نیست. وزارت بهداشت سال ها قبل برای اعضای هیات علمی دانشگاه های پزشکی رانت و تبعیضی را مصوب کرد که طبق آن می توانند فرزندانشان را بعد از یکسال تحصیل در خارج به دانشگاه های دولتی داخلی منتقل کنند. درحالیکه وزارت بهداشت و کمیسیون بهداشت و درمان مجلس سال هاست به بهانه حفظ استانداردهای آموزشی اجازه افزایش دانشجویان این رشته را نمی دهند؛ فروش صندلی و اختصاص سهمیه های آنچنانی در تمام این مدت ادامه داشته است. برخورد ذینفعان قدرتمند این حوزه را در مواجه با مالیات دادن و نصب کارتخوان هم که دیدیم؟ همین مورد آخر کافیست که خواستار منتفی کردن بحث توریسم پزشکی شویم.

راه حل های سریع و کوتاه مدت

۱- برای رعایت اصل عدم تعارض منافع؛ وزیر بهداشت و معاونانش از بین پزشکان و یا ذینفعان مستقیم در امور پزشکی نباشند.

۲- برای لحاظ شدن منافع مردم؛ حداقل نیمی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شغلی غیر از پزشکی داشته باشند؛ درحال حاضر آنچه در مجلس تشکیل شده کمیسیون پزشکان است نه بهداشت و درمان کل کشور.

۳- قدرت و اختیارات سازمان نظام پزشکی بازبینی و محدود به امور صنفی شود.

۴- قوه قضاییه روند آیین دادرسی و رسیدگی به شکایات و جرایم پزشکی و عملکرد دادسرای انتظامی پزشکان را مورد بازبینی اساسی قرار داده تا اصل بیطرفی و عدم تعارض منافع در این حوزه ها رعایت شود.

۵- سند توسعه سندگردشگری که در حال حاضر در کمیسیون فرهنگی دولت است و مصوباتی که وزارت بهداشت با استناد به آنها موضوع توریسم پزشکی را جلو می برند بازبینی اساسی شود.