ملاقاتی از جنس معرفت / امام رئوفی که علامه ذوالفنون را به درجه بالای معرفتی رساند- اخبار مازندران - اخبار استانها تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از آمل، آن سالی که سفیری از آخرین پیامبر خدا، محمد امین(ص) عازم سرزمینی شد که در آن پادشاهی حکمرانی می کرد و اعتقاد مردمانش بر اهورامزدا، میترا، آب، خاک، هوا و آتش بود، بر این تصور می شد که خورشیدی در این سرزمین طلوع کند و هیچوقت غروبی را با خود برای شهری به نام مشهد نیاورد؟
مشهدی که به نقلی گفته می شود واژه ی آن به معنای محل شهود و محل شهادت است و شیعیان معتقدند که امام رضا (ع) پس از شهید شدن به دست مأمون عباسی، در سال ۲۰۳ هجری قمری در آرامگاه هارونی سناباد به خاک سپرده شد. بعد از آن سناباد نوغان، مشهد الرضا نام گرفت و کم کم علی الخصوص در زمان شاه طهماسب صفوی گسترش پیدا کرد؛ مردم طوس به مشهد مهاجرت کردند و به مرور زمان نام مشهد برای این شهر ماندگار شد.
رضا که به فرموده امام جواد(ع) لقب ایشان از سوی خداوند داده شد و معنی آن در لغت نامه ها خشنود، راضی شدن آمده است و در بین سرزمین های عالم بشریت در سرزمینی با تمدن چندین هزار ساله به نام ایران مشرف شد.
وصف از امامی که باران رحمت را برای مردم خراسان آورد، ضامن آهویی زیر دست شکارچی شده بود و مهم تر رئوف بودن ایشان، در خامه قلم نمی گنجد به طوری که سال هاست جایگاهی برای آرامش بسیاری از دل های شکسته و راهگشایی برای درب های بسته ناامیدها شده است.
و حال همین امام مهربانی ها، بخشاینده علم و معرفت جوانی از سرزمینی شد که خود بعد از گرفتن این هدیه وحیانی آرزو کرده بود که کاش از این عرش به فرش تنزل نمی یافت.
علامه ای از دیار تبرستان، از سرزمین علوی تباران، از دودمان سادات مرعشیان و زادگاه شیخ خلیفه مازندرانی، در ۲۱ بهمن ماه ۱۳۰۷ هجری شمسی در روستای ایرای لاریجان آمل چشم به دنیا گذاشت که نامش را حسن گذاشتند.
حسنی از یک خانواده متدین و اهل یقین که وقتی به سن شش سالگی رسیدند به مکتب خانه، خدمت یک معلم روحانی شرفیاب شدند و پیش او خواندن و نوشتن یاد گرفتند و تعدادی از جزوات متداول در مکتبخانه های آن زمان را خواندند، تا اینکه در خردسالی همه قرآن را به خوبی یاد گرفتند.
این اشتیاق علم و دانش بر حسن پایانی نبود هیچ بلکه آنقدر شیرین و به مانند شهد عسلی بود که برای افزودن دانشش وارد دوره ابتدایی شدند و مهرماه سال ۱۳۲۳ هجری شمسی مطابق با شوال المکرم سال ۱۳۶۳ هجری قمری در مدرسه روحانی (حوزه علمیه) به کسب دانش پرداختند.
کنجکاوی ایشان در حوزه های مختلف حوزوی بسیار بوده و در این جویای علم نزد اساتید بزرگواری دروس مختلفی را آموختند تا اینکه به عنفوان جوانی اش رسید.
با فراگیری در ادبیات، علوم غریبه، هئیت و طب در جایگاه فیلسوف، متآله، فقیه، عارف، منجم و مدرس دروس حوزوی به عنوان علامه ذوالفنون و دهر ملقب شود.
اما مهمترین اتفاق زندگی حسن در عنفوان جوانی اش بوده که خود روایت کرده بودند:" در عنفوان جوانی و آغاز درس زندگانی که در مسجد جامع آمل سرگرم به صرف ایام در اسم و فعل و حرف بودم، و محو در فرا گرفتن صرف و نحو، در سحرخیزی و تهجد عزمی راسخ و ارادتی ثابت داشتم؛ در رؤیای مبارک سحری به ارض اقدس رضوی تشرف حاصل کردم و به زیارت جمال دل آرای ولی الله اعظم ثامن الحجج علی بن موسی الرضا- علیه و علی آبائه و ابنائه آلاف التحیة و الثنا- نایل شدم.
در آن لیله مبارکه قبل از آنکه به حضور باهر النور امام- علیه السلام- مشرف شوم مرا به مسجدی بردند که در آن مزار حبیبی از احباء الله بود و به من فرمودند در کنار این تربت دو رکعت نماز حاجت بخوان و حاجت بخواه که برآورده است، من از روی عشق و علاقه مفرطی که به علم داشتم نماز خواندم و از خداوند سبحان علم خواستم.
سپس به پیشگاه والای امام هشتم سلطان دین رضا- روحی لتربته الفداء، و خاک درش تاج سرم- رسیدم و عرض ادب نمودم بدون اینکه سخنی بگویم امام که آگاه به سر من بود و اشتیاق و التهاب و تشنگی مرا برای تحصیل آب حیات علم می دانست فرمود نزدیک بیا، نزدیک رفتم و چشم به روی امام گشودم دیدم با دهانش آب دهانش را جمع کرد و بر لب آورد و به من اشارت فرمود که بنوش، امام خم شد و من زبانم را درآوردم و با تمام حرص و ولع که خواستم لبهای امام را بخورم، از کوثر دهانش آن آب حیات را نوشیدم و در همان حال به قلبم خطور کرد که امیر المؤمنین علی- علیه السلام- فرمود: پیغمبر اکرم (ص) آب دهانش را به لبش آورد و من آن را بخوردم که هزار در علم و از هر دری هزار در دیگری به روی من گشوده شد.
پس از آن امام- علیه السلام- طی الارض را عملا به من بنمود، که از آن خواب نوشین شیرین که از هزاران سال بیداری من بهتر بود به در آمدم، به آن نوید سحرگاهی امیدوارم که روزی به گفتار حافظ شیرین سخن بترنم آیم که:
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
وندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی
آن شب قدر که این تازه براتم دادند
من اگر کامروا گشتم و خوشدل چه عجب
مستحق بودم و این ها برکاتم دادند
و چه مبارک سحری که نصیب این عالم ربانی شد و به گفته آیت الله رمضانی خراسانی یکی از شاگردان علامه حسن زاده آملی در مورد ایشان گفت: هر کسی به میزان قابلیتش از اهل بیت(ع) حاجت طلب می کند، برخی مادیات می خواهند، اما برخی از ایشان علم و معرفت طلب می کنند و استاد از این دسته بود.
وی بیان کرد: به نقل خود علامه وقتی از خواب بیدار شدم، گویا از عرش به فرش تنزل پیدا کردم و این نوعی طی الارض از عرش به فرش بود و ای کاش از خواب بیدار نمی شدم.
استاد علوم عقلی و عرفانی حوزه علمیه قم تاکید کرد: امام رضا (ع) به علامه خطاب می کنند، این هایی که می بینی به زیارت من آمده اند، هیچکدام برای خود من نیامده اند، بلکه هر کدام خواسته ای دارند که آن ها را از من طلب می کنند.
رمضانی خراسانی تصریح کرد: به زیارت حضرت رضا(ع) مشرف شدن برای خود حضرت یک امر است، برای خواسته های دنیوی هم امری دیگر است. آیا شده است ما مشتاق دیدار حضرت بوده باشیم و در محضر ایشان گریه کنیم که از آن حضرت دوریم؟
علامه حسن زاده آملی در سوم مهرماه ۱۴۰۰ در چند قدمی اربعین حسینی در سن ۹۳ سالگی دار فانی را وداع گفتند اما با توجه به زندگی نامه ایشان چقدر مردم از دلدادگی علامه با امام رئوف آگاهی دارند و آنچه بر ایشان و امام رضا(ع) گذشت توسط شاگردان ایشان تمرکز شد تا از آن الگو و سرلوحه علوم وحیانی و کسب علم ربانی در بین دروس حوزوی قرار دهند.
علامه دهری که به گفته حجت الاسلام هادی عباسی خراسانی از دیگر شاگردان ایشان نقل می کند که آخرین شبی که در کنار پیکر علامه حسن زاده در اتاق ایشان حضور داشتیم و قرار بود روز بعد تدفین شود نگاهی به کتاب های داخل اتاقشان انداختم، در آن میان کتاب دعایی یافتم که در کنار دعای عشرات توسط علامه علامتگذاری شده بود. از کم رنگ شدن رنگ ورقه های مفاتیح معلوم بود آنقدر علامه این صفحه ها را مرور کرده و خوانده است که رنگش عوض شده است. اینچنین علامه در شب آخر نیز به شاگردش درس داد.
شاگرد برجسته علامه حسن زاده آملی مطرح کرد: یک بار از جناب علامه حسن زاده پرسیدم آقا جان این معلومات، کرامات، بزرگواری ها و سایر داشته های شما از کجاست؟ ایشان فرمود:« هر چه که دارم از امام رضا(ع) دارم. از امام رضا(ع) علم و معرفت خواستم و ایشان عطا فرمود.»
انتهای پیام/ش
مشهدی که به نقلی گفته می شود واژه ی آن به معنای محل شهود و محل شهادت است و شیعیان معتقدند که امام رضا (ع) پس از شهید شدن به دست مأمون عباسی، در سال ۲۰۳ هجری قمری در آرامگاه هارونی سناباد به خاک سپرده شد. بعد از آن سناباد نوغان، مشهد الرضا نام گرفت و کم کم علی الخصوص در زمان شاه طهماسب صفوی گسترش پیدا کرد؛ مردم طوس به مشهد مهاجرت کردند و به مرور زمان نام مشهد برای این شهر ماندگار شد.
رضا که به فرموده امام جواد(ع) لقب ایشان از سوی خداوند داده شد و معنی آن در لغت نامه ها خشنود، راضی شدن آمده است و در بین سرزمین های عالم بشریت در سرزمینی با تمدن چندین هزار ساله به نام ایران مشرف شد.
وصف از امامی که باران رحمت را برای مردم خراسان آورد، ضامن آهویی زیر دست شکارچی شده بود و مهم تر رئوف بودن ایشان، در خامه قلم نمی گنجد به طوری که سال هاست جایگاهی برای آرامش بسیاری از دل های شکسته و راهگشایی برای درب های بسته ناامیدها شده است.
و حال همین امام مهربانی ها، بخشاینده علم و معرفت جوانی از سرزمینی شد که خود بعد از گرفتن این هدیه وحیانی آرزو کرده بود که کاش از این عرش به فرش تنزل نمی یافت.
علامه ای از دیار تبرستان، از سرزمین علوی تباران، از دودمان سادات مرعشیان و زادگاه شیخ خلیفه مازندرانی، در ۲۱ بهمن ماه ۱۳۰۷ هجری شمسی در روستای ایرای لاریجان آمل چشم به دنیا گذاشت که نامش را حسن گذاشتند.
حسنی از یک خانواده متدین و اهل یقین که وقتی به سن شش سالگی رسیدند به مکتب خانه، خدمت یک معلم روحانی شرفیاب شدند و پیش او خواندن و نوشتن یاد گرفتند و تعدادی از جزوات متداول در مکتبخانه های آن زمان را خواندند، تا اینکه در خردسالی همه قرآن را به خوبی یاد گرفتند.
این اشتیاق علم و دانش بر حسن پایانی نبود هیچ بلکه آنقدر شیرین و به مانند شهد عسلی بود که برای افزودن دانشش وارد دوره ابتدایی شدند و مهرماه سال ۱۳۲۳ هجری شمسی مطابق با شوال المکرم سال ۱۳۶۳ هجری قمری در مدرسه روحانی (حوزه علمیه) به کسب دانش پرداختند.
کنجکاوی ایشان در حوزه های مختلف حوزوی بسیار بوده و در این جویای علم نزد اساتید بزرگواری دروس مختلفی را آموختند تا اینکه به عنفوان جوانی اش رسید.
با فراگیری در ادبیات، علوم غریبه، هئیت و طب در جایگاه فیلسوف، متآله، فقیه، عارف، منجم و مدرس دروس حوزوی به عنوان علامه ذوالفنون و دهر ملقب شود.
اما مهمترین اتفاق زندگی حسن در عنفوان جوانی اش بوده که خود روایت کرده بودند:" در عنفوان جوانی و آغاز درس زندگانی که در مسجد جامع آمل سرگرم به صرف ایام در اسم و فعل و حرف بودم، و محو در فرا گرفتن صرف و نحو، در سحرخیزی و تهجد عزمی راسخ و ارادتی ثابت داشتم؛ در رؤیای مبارک سحری به ارض اقدس رضوی تشرف حاصل کردم و به زیارت جمال دل آرای ولی الله اعظم ثامن الحجج علی بن موسی الرضا- علیه و علی آبائه و ابنائه آلاف التحیة و الثنا- نایل شدم.
در آن لیله مبارکه قبل از آنکه به حضور باهر النور امام- علیه السلام- مشرف شوم مرا به مسجدی بردند که در آن مزار حبیبی از احباء الله بود و به من فرمودند در کنار این تربت دو رکعت نماز حاجت بخوان و حاجت بخواه که برآورده است، من از روی عشق و علاقه مفرطی که به علم داشتم نماز خواندم و از خداوند سبحان علم خواستم.
سپس به پیشگاه والای امام هشتم سلطان دین رضا- روحی لتربته الفداء، و خاک درش تاج سرم- رسیدم و عرض ادب نمودم بدون اینکه سخنی بگویم امام که آگاه به سر من بود و اشتیاق و التهاب و تشنگی مرا برای تحصیل آب حیات علم می دانست فرمود نزدیک بیا، نزدیک رفتم و چشم به روی امام گشودم دیدم با دهانش آب دهانش را جمع کرد و بر لب آورد و به من اشارت فرمود که بنوش، امام خم شد و من زبانم را درآوردم و با تمام حرص و ولع که خواستم لبهای امام را بخورم، از کوثر دهانش آن آب حیات را نوشیدم و در همان حال به قلبم خطور کرد که امیر المؤمنین علی- علیه السلام- فرمود: پیغمبر اکرم (ص) آب دهانش را به لبش آورد و من آن را بخوردم که هزار در علم و از هر دری هزار در دیگری به روی من گشوده شد.
پس از آن امام- علیه السلام- طی الارض را عملا به من بنمود، که از آن خواب نوشین شیرین که از هزاران سال بیداری من بهتر بود به در آمدم، به آن نوید سحرگاهی امیدوارم که روزی به گفتار حافظ شیرین سخن بترنم آیم که:
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
وندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی
آن شب قدر که این تازه براتم دادند
من اگر کامروا گشتم و خوشدل چه عجب
مستحق بودم و این ها برکاتم دادند
و چه مبارک سحری که نصیب این عالم ربانی شد و به گفته آیت الله رمضانی خراسانی یکی از شاگردان علامه حسن زاده آملی در مورد ایشان گفت: هر کسی به میزان قابلیتش از اهل بیت(ع) حاجت طلب می کند، برخی مادیات می خواهند، اما برخی از ایشان علم و معرفت طلب می کنند و استاد از این دسته بود.
وی بیان کرد: به نقل خود علامه وقتی از خواب بیدار شدم، گویا از عرش به فرش تنزل پیدا کردم و این نوعی طی الارض از عرش به فرش بود و ای کاش از خواب بیدار نمی شدم.
استاد علوم عقلی و عرفانی حوزه علمیه قم تاکید کرد: امام رضا (ع) به علامه خطاب می کنند، این هایی که می بینی به زیارت من آمده اند، هیچکدام برای خود من نیامده اند، بلکه هر کدام خواسته ای دارند که آن ها را از من طلب می کنند.
رمضانی خراسانی تصریح کرد: به زیارت حضرت رضا(ع) مشرف شدن برای خود حضرت یک امر است، برای خواسته های دنیوی هم امری دیگر است. آیا شده است ما مشتاق دیدار حضرت بوده باشیم و در محضر ایشان گریه کنیم که از آن حضرت دوریم؟
علامه حسن زاده آملی در سوم مهرماه ۱۴۰۰ در چند قدمی اربعین حسینی در سن ۹۳ سالگی دار فانی را وداع گفتند اما با توجه به زندگی نامه ایشان چقدر مردم از دلدادگی علامه با امام رئوف آگاهی دارند و آنچه بر ایشان و امام رضا(ع) گذشت توسط شاگردان ایشان تمرکز شد تا از آن الگو و سرلوحه علوم وحیانی و کسب علم ربانی در بین دروس حوزوی قرار دهند.
علامه دهری که به گفته حجت الاسلام هادی عباسی خراسانی از دیگر شاگردان ایشان نقل می کند که آخرین شبی که در کنار پیکر علامه حسن زاده در اتاق ایشان حضور داشتیم و قرار بود روز بعد تدفین شود نگاهی به کتاب های داخل اتاقشان انداختم، در آن میان کتاب دعایی یافتم که در کنار دعای عشرات توسط علامه علامتگذاری شده بود. از کم رنگ شدن رنگ ورقه های مفاتیح معلوم بود آنقدر علامه این صفحه ها را مرور کرده و خوانده است که رنگش عوض شده است. اینچنین علامه در شب آخر نیز به شاگردش درس داد.
شاگرد برجسته علامه حسن زاده آملی مطرح کرد: یک بار از جناب علامه حسن زاده پرسیدم آقا جان این معلومات، کرامات، بزرگواری ها و سایر داشته های شما از کجاست؟ ایشان فرمود:« هر چه که دارم از امام رضا(ع) دارم. از امام رضا(ع) علم و معرفت خواستم و ایشان عطا فرمود.»
انتهای پیام/ش
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! میخوای دربارهی «ملاقاتی از جنس معرفت / امام رئوفی که علامه ذوالفنون را به درجه بالای معرفتی رساند- اخبار مازندران - اخبار استانها تسنیم» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.