طبق آمارها ۹۲ درصد از منابع آب ایران، در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد و از این مقدار حدود ۷۵ درصد به هدر می رود؛ بنابراین ترویج روش های نوین آبیاری، نقش مهم و اساسی در کنترل مصرف آب مزارع و مبارزه با کم آبی و خشکسالی دارد.

خبرگزاری فارس، ارومیه - رقیه وکیلی؛ این روزها بحران کمبود آب و خشکسالی دامن گیر بسیاری از مناطق ایران و به خصوص حوضه دریاچه ارومیه شده است، کاهش نزولات جوی و استفاده بی رویه از آب های زیر زمینی، ذخایر آب کشور را با تهدید جدی روبرو کرده است.

طبق آمار ۹۲ درصد از منابع آب ایران، در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد و از این مقدار در حدود ۷۵ درصد به هدر می رود بنابراین ترویج روش های نوین آبیاری نقش مهم و اساسی در کنترل مصرف آب مزارع و مبارزه با کم آبی و خشکسالی دارد.

استقرار روش های نوین آبیاری در مزارع با توجه به حاد شدن وضع منابع آب کشور و افت سطح سفره های زیرزمینی، ضرورتی انکارناپذیر برای سرزمین خشک ایران به شمار می رود و بسیاری از کارشناسان آب تنها راه نجات ایران از بحران کنونی را مدیریت در بخش مصرف می دانند.

همچنین بخش کشاورزی به عنوان عمده ترین مصرف کننده آب کشور برای برون رفت از این شرایط نیازمند سرمایه گذاری برای توسعه روش های نوین آبیاری در مزارع است تا بتواند با مدیریت آب در مزرعه، نیاز غذایی جامعه را تامین کند.

آذربایجان غربی دارای بیش از سه میلیون نفر جمعیت است که تنوع آب و هوایی آن باعث شده یکی از استان های موفق در حوزه کشاورزی باشد؛ این استان دارای ۸۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی و دارای ۹ میلیون راس دام سبک (گوسفند و بز) و دام سنگین و مرغ و ماکیان است.

با توجه به مقدار زمین های زیر کشت و گستردگی فعالیت های کشاورزی و شرایط دریاچه ارومیه، در این استان موضوع هدر رفت آب و کمبود منابع آبی یکی از چالش های اساسی پیش روی مدیریت استان بوده است.

۶۶ هزار هکتار از اراضی کشاورزی آذربایجان غربی مجهز به سیستم آبیاری نوین

رییس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به شیوه آبیاری نوین در آذربایجان غربی اظهار داشت: شیوه های نوین آبیاری، دومین پیشران توسعه بعد از گلخانه ها در آذربایجان غربی است و در حال حاضر ۶۶ هزار هکتار اراضی کشاورزی مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار در این استان وجود دارد که در صدد افزایش و توسعه سیستم های نوین آبیاری هم هستیم.

وی ادامه داد: بخش کشاورزی مهمترین پیشران توسعه اقتصادی استان به شمار می رود که نقش مهمی در رشد فراگیر اشتغال و کاهش نرخ بیکاری دارد.

جلیلی تصریح کرد: سلسله پیشران هایی برای توسعه بخش کشاورزی در این استان داریم که به صورت برنامه ریزی های بلند مدت و کوتاه مدت طراحی و اجرا می شوند.

رییس جهاد کشاورزی آذربایجان غربی یادآور شد: از ابتدای برنامه های اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه توسط دولت، بیش از ۵۵۸ میلیون متر مکعب در آب مصرفی بخش کشاورزی صرفه جویی شده است که ۲۳۰ میلیون متر مکعب از طریق استفاده از فنون علمی و فنی و ۳۲۸ میلیون متر مکعب از محل کاهش دریافت از محل سدهای استان در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بوده است .

جلیلی درباره محصولات کشاورزی تولیدی در آذربایجان غربی گفت: این استان ۸۳۰ هزار هکتار اراضی قابل کشت دارد که ۴۰۰ هزار هکتار اراضی دیم و ۳۱۰ هزار هکتار اراضی آبی و ۱۲۰ هزار هکتار باغات است که ۴۶ نوع محصول در این اراضی تولید می شود.

صرفه جویی ۲۹۷٫۵ میلیون متر مکعب آب با اجرای سیستم آبیاری نوین در آذربایجان غربی

علی اصغرزاده معاون آب و خاک سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به اقدامات انجام شده در خصوص اجرای سیستم نوین آبیاری در استان اظهار داشت: سیستم آبیاری نوین تا پایان سال ۹۸ به مقدار ۶۵ هزار و ۲۸۹ هکتار اراضی کشاورزی استان از محل خرده مالکی اجرا شده و طی امسال تا کنون ۲ هزار و ۳۲۵ هکتار نیز اجرا شده است.

وی افزود: با توجه به اجرایی شدن سیستم آبیاری نوین در آذربایجان غربی سالانه در حدود ۲۹۷٫۵ میلیون مترمکعب آب صرفه جویی انجام می شود.

معاون آب و خاک سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی اضافه کرد: هم اکنون حدود۶۱ هزار و۵۷۰ هکتار نیز از محل ساماندهی رودخانه های مرزی با پیشرفت ۹۵درصد درحال انجام است که با اتمام آنها حدود ۱۶۵میلون متر مکعب نیز به صرفه جویی آب اضافه می شود.

اصغرزاده خاطرنشان کرد: طی امسال بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی استان به آبیاری نوین مجهز شده است.

وی تصریح کرد: تجهیز این میزان اراضی طی سه ماه اول امسال در حالی انجام شد که طی سال گذشته در مجموع چهار هزار هکتار از اراضی استان به آبیاری نوین مجهز شده بود.

این مقام مسوول اذعان کرد: در زمینه آبیاری بارانی به ازای هر هکتار ۱۰٫۵ میلیون تومان کمک بلاعوض دولتی ارائه و برای آبیاری کم فشار نیز به ازای هر هکتار ۷٫۵ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض دولتی پرداخت می شود.

آبیاری قطره ای زیرسطحی گامی مفید برای کاهش مصرف آب

محقق مرکز تحقیقات سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی در خصوص صرفه جویی آب کشاورزی در استان عنوان کرد: آبیاری به صورت مکانیکی و با آبیاری قطره ای زیر سطحی می توان گام های مفیدی در راستای کاهش مصرف آب ایجاد کرد ولی در جایی که نیاز به اعتبار و بودجه بالاست، می توان با روش های جایگزین نیز تلفات آب و تبخیر را کاهش داد.

وی ادامه داد: آبیاری تحت فشار باید قادرباشد واقعا در مصرف آب صرفه جویی ایجاد کند و تبخیر و راندمان آبیاری را کاهش دهد.

طایفه رضایی تصریح کرد: آبیاری قطره ای در باغات انگور و شلیل در آذربایجان غربی عملکرد موفقی دارد چون امکان رشد علف های هرز در این روش کاهش می یابد.

وی یادآور شد: در باغ های سیب، گیلاس و زردآلو که نیاز به آب بالایی دارند، روش دیگری توسط محققان پیشنهاد شده که روش قطره ای زیر سطحی است.

این محقق اضافه کرد: همچنین روش نوار طیف نیز که جزو روش های نوین آبیاری است، در زراعت بسیار کارایی دارد و در کشت خیار، گوجه فرنگی و چغندرقند، پیاز و سیر در ارومیه و شاهین دژ در حال اجرا بوده و به وفور نیز جا افتاده است.

وی خاطرنشان کرد: طی سال های گذشته برای نجات دریاچه ارومیه سیستم آبیاری تحت عنوان آبیاری بارانی را راه اندازی کردند و عمده ترین مشکل این نوع آبیاری، اجرای سیستم نوین آبیاری در اراضی دیمی بوده است.

طایفه رضایی اضافه کرد: آبیاری بارانی سطح زمین را خیس می کند و تلفات آبیاری به صورت تبخیر و باد خوردگی است و بیلان آب در منطقه را منفی ترمی کند و اتخاذ تصمیم آبیاری بارانی یک اشتباه بوده است.

وی در خصوص حمایت دولت در خصوص ترویج کشاورزان از سیستم آبیاری نوین در استان عنوان کرد: اگر دولت از کشاورزان حمایت کند و یک کارگاه تولید لوله های طیف در منطقه ایجاد شود و این لوله های طیف با قیمت ارزان در اختیار کشاورزان قرار گیرد در آن صورت می توان آبیاری قطره ای نواری برای زراعت های یک ساله استفاده کنند و میزان مصرف آبی نیز کاهش می یابد.

این محقق اذعان کرد:گفته می شود بیشترین مصرف آب درباغات سیب و یونجه است که برای آبیاری در این باغات می توان از آبیاری شیاری درختان برای کاهش مصرف آب استفاده کرد.

خاطرنشان می شود با وجود اینکه آذربایجان غربی از استان های موفق در اجرای سیستم های نوین آبیاری در اراضی آبی است اما انتظار می رود با توجه به اهمیت مصرف بهینه آب در اراضی کشاورزی به ویژه نقش آن در احیای دریاچه ارومیه مسوولین و مردم همتی بیش از پیش در زمینه بهینه سازی مصرف آب داشته باشند و هرچه بیشتر داﻧﺴﺘﻨﯽﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روشﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ آﺑﯿﺎری را ﺑﻪ ﮐﺸﺎورزان ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﻨﺪ و با گسترش بیشتر روش های نوین آبیاری شاهد کاهش مصرف آب و بحران کم آبی و احیای دریاچه ارومیه باشیم.

انتهای پیام/ح