ارتقای جایگاه ایران در شاخص جهانی نوآوری سال ۲۰۲۲



در گزارش پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران ۱۳۲ کشور ارزیابی و در سیاهة پایانی رتبه بندی شده اند. ایران در گزارش سال ۲۰۲۱ میلادی این شاخص، در رتبة ۶۰ جهان در میان ۱۳۲ کشور جای گرفته بود.

«شاخص جهانی نوآوری» آمیزه ای ازبیش از ۸۰ سنجه است که برای پایش و سنجش نوآوری در کشور ها به کار می رود. این سنجه ها در ۲۱ شاخص و هفت بعد دسته بندی شده اند. بهترین رتبه ایران در سنجه «اظهارنامه های ثبت علائم تجاری» (یک از ۱۳۲) به دست آمده است. این در حالی است که جایگاه ایران در سنجه «اظهارنامه های ثبت اختراع» در شاخص جهانی نوآوری ۱۰ گزارش شده است. پایین ترین رتبه ایران نیز در سنجه «کیفیت قانونگذاری» (۱۳۱ از ۱۳۲) هستند.

به عبارتی می توان گفت که جایگاه ایران در سنجه هایی که به علم و پژوهش پیوند دارند، بهتر از سنجه های وابسته به فضای کسب وکار و قانونگذاری است. روند پیشرفت جایگاه ایران در بعد های «پیشرفتگی بازار» و «آثار خلاقانه» چشمگیر است؛ به گونه ای که اکنون در این دو بعد در میان ۴۰ کشور برتر جهان است. در بعد «پیشرفتگی کسب وکار» جایگاه ایران بدون تغییر مانده است. در حالی که در چهار بعد دیگر شاخص جهانی نوآوری، جایگاه ایران افت داشته است.

نظر به اهمیت شاخص جهانی نوآوری بهتر است توجه درخوری به این شاخص وجود داشته باشد و در راستای بهبود جایگاه ایران در این شاخص برنامه ریزی شایسته انجام شود. توجه بیشتر به توسعه «نظام ملی نوآوری») NIS [System Innovation National) می تواند در این زمینه یاریگر باشد.

گفتنی است که بهبود چشمگیر جایگاه ایران در ویرایش ۲۰۲۲ شاخص جهانی نوآوری مرهون رشد جهشی ایران در بعد «پیشرفتگی بازار» است؛ برای پیشرفت پایدار در این شاخص لازم است که به همة بعد ها توجه شود و برنامه هایی بلندمدت برای رشدشان در دستور کار باشد. در این میان، توجه به فضای قانونگذاری و سیاستگذاری، تسهیل فرایندها، و آسان سازی کسب وکار، به منظور بروز نوآوری در کشور، می تواند راهگشا باشد. پیشنهاد می شود که از سنجه های زیرمجموعة شاخص جهانی نوآوری در فرایند های ارزیابی علم، فناوری، و نوآوری در کشور نیز بهره برداری شود.

با توجه به ارتباط مثبت و معناداری که میان رشد اقتصادی کشور ها و جایگاه آن ها در شاخص جهانی نوآوری هست، برای حفظ جایگاه ایران در ویرایش های آتی این شاخص نیاز به کوشش های بیشتری در بعد های گوناگون آن است.

گزارش ریز امتیاز ها و رتبة ایران در گروهها، بعدها، و سنجه های گوناگون «شاخص جهانی نوآوری» از طریق لینک زیر قابل دریافت است.
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «ارتقای جایگاه ایران در شاخص جهانی نوآوری سال ۲۰۲۲» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.