احترام و نیکی به والدین در قرآن


در مورد احترام به پدر و مادر در آیات و روایات خیلی سفارش شده است در این مطلب فقط به بعضی نکات که نشان دهنده اهمیت احسان به پدر و مادر است اشاره می کنیم.



به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، در مورد احترام به پدر و مادر در آیات و روایات خیلی سفارش شده است ما در این جا فقط به بعضی نکات که نشان دهنده اهمیت احسان به پدر و مادر است اشاره می کنیم:



۱. نیکی به پدر و مادر در کنار توحید:
«لا تعبدون إلا الله و بالوالدین إحسانا»،[۱] «و اعبدوا الله و لا تشرکوا به شیئا و بالوالدین إحسانا»،[۲] «ألا تشرکوا به شیئا و بالوالدین إحسانا»،[۳] «و قضی ربک ألا تعبدوا إلا إیاه و بالوالدین إحسانا»،[۴] «یا بنی لا تشرک بالله إن الشرک لظلم عظیم و وصینا الإنسان بوالدیه».[۵]



از این آیات معلوم می شود که عقوق والدین بعد از شرک به خدا در شمار بزرگترین گناهان و یا خود این از بزرگترین آنها است و از آن طرف هم معلوم می شود که واجب ترین واجب ها احسان به پدر و مادر است.[۶]



۲. احترام انبیاء نسبت به پدر و مادرشان:
از بعضی آیات این درس مهم را از انبیاء می آموزیم خداوند در مورد یحیی علیه السلام می فرماید: «و برا بوالدیه»[۷] و در مورد عیسی می فرماید: «و برا بوالدتی و لم یجعلنی جبارا شقیا»[۸] «خداوند مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده است و جبار و شقی قرار نداده است.
در سال های آغاز بعثت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله بود. روزی آن حضرت: فرشی پهن فرموده بود و روی آن نشسته بود که در این موقع شوهر حلیمه به حضور آن حضرت آمد، پیامبر صلی الله علیه و آله به یاد مهربانی های او، برخاست و او را احترام زیادی کرد و گوشه ای از فرش خود را گسترد و پدر رضاعی خود را روی آن نشاند طولی نکشید که مادرش حلیمه وارد شد، حضرت گوشه دیگر فرش را برای او پهن کرد و او را روی آن نشانید و محبت فراوانی به مادر رضاعی خود کرد.[۹]



۳. سفارش به همه مردم نسبت به تمام پدران و مادران:
در آیات به انسان ها سفارش شده است که نسبت به پدر و مادر احترام و احسان کنند و نگفته است که ای مسلمان ها به پدر و مادر خود احترام کنید «و وصینا الإنسان بوالدیه حسنا».[۱۰]
و از طرف مادران و پدران هم احترام آنها اختصاصی به پدران و مادران مسلمان ندارد بلکه هر کس که پدر و مادر است باید مورد احترام فرزندان قرار گیرد چون در آیات سخن از «والدین» است بدون هیچ قیدی به ایمان و اسلام.



«و إن جاهداک علی أن تشرک بی ما لیس لک به علم فلا تطعهما و صاحبهما فی الدنیا معروفا».[۱۱] در این آیه با آن که پدر و مادر کافر هستند و فرزند را دعوت به کفر می کنند خداوند فقط در این مورد اجازه عدم اطاعت داده است اما با این حال می فرماید: ولو این که آنها کافرند ولی با آنها در دنیا به طور شایسته ای رفتار کن.



۴. سفارش به فرزندان شده نه والدین:
در قرآن آیات زیادی تأکید بر رعایت حقوق پدر و مادر آمده است اما به والدین نسبت به فرزندان سفارش کمتر می شود مگر در مورد نهی از کشتن فرزندان که یک عادت شوم و زشت در عصر جاهلیت بود. این هم به خاطر آن است که پدر و مادر به حکم عواطف نیرومندشان کمتر ممکن است فرزندان خود را فراموش کنند در حالی که زیاد اتفاق می افتد که فرزندان پدر و مادر خود را مخصوصا در دوران پیری فراموش کنند.[۱۲]



آیات احترام با والدین,آیه های قؤانی نیکی به والدین



خداوند در سوره اسراء می فرماید: نسبت به پدر و مادر نیکی و احترام و خضوع داشته باشید



۵. شکر والدین هم ردیف شکر خدا:
«أن اشکر لی و لوالدیک»[۱۳] (به او توصیه کردم) که برای من و پدر و مادرش شکر به جا آور» همان طور که ملاحظه می شود در این آیه خداوند و شکر والدین در یک ردیف قرار گرفته اند، لذا امام رضا علیه السلام می فرماید: خدا امر فرموده به شکرگذاری از خودش و برای والدین، پس اگر کسی والدین را شکر نکند خدا را هم نمی کند.[۱۴]



۶: تواضع و فروتنی نسبت به آنها آشکار باشد:
در آیه «و اخفض لهما جناح الذل من الرحمه»[۱۵] در رابطه با تواضع و فروتنی نسبت به پدر و مادر است. جناح به معنای پر و بال گستران است که کنایه از مبالعه در تواضع و خضوع زیانی و عملی است مثل جوجه ای که بال و پر خود را باز می کند تا مهر و محبت مادر را تحریک کند و او را به فراهم ساختن غذا وادار سازد از این که در این آیه جناح مقید به «ذل» شده استفاده می شود که انسان باید در معاشرت و گفتگو با پدر و مادرش طوری رفتار کند که پدر و مادر تواضع و خضوع او را احساس کنند و بفهمند که او را در برابر آنها خوار می کند و نسبت به ایشان محبت و مهر دارد.[۱۶]



یکی از آثار مهم احترام و نیکی کردن به پدر و مادر:
الف) غفران الهی: خداوند در سوره اسراء بعد از آنکه دستور می دهد که نسبت به پدر و مادر نیکی و احترام و خضوع داشته باشید بعد از آن می فرماید: «ربکم اعلم بما فی نفوسکم ان تکونوا صالحین فانه کان للاوابین غفورا.»[۱۷]



«خدا به آنچه در دلهای شما است از خود شما آگاهتر است اگر همانا در دل اندیشه صلاح دارید خدا هرکه را با نیت پاک به درگاه او تضرع و توبه کند البته خواهد بخشید.»



و یکی از آثار بی حرمتی به پدر و مادر گرفتار شدن به عذاب الهی است:



«والذی قال لوالدیه اف لکما اتعد اننی ان اخرج و قد خلت القرون من قبلی و هما یستغیثان الله ویلک ءامن ان وعدالله حق فیقول ما هذا الا ساطیر الاولین.»[۱۸]



این آیه در مورد فرزند بی ایمان و حق نشناسی است که مورد عاق والدین واقع شده است و به پدر و مادر اف گفته و می گوید: «آیا به من وعده می دهید که من در روز قیامت مبعوث می شوم در حالی که قبل از من هم اقوامی بودند و مردند و هرگز مبعوث نشدند.» این پدر و مادر مؤمن در مقابل این فرزند تسلیم نمی شوند آنها فریاد می زنند و خدا را به یاری می طلبند که وای بر تو ای فرزند ایمان بیاور که وعده خدا حق است اما او همچنان لجاجت می کند و در مقابل پدر و مادر می گوید اینها چیزی جز افسانه های پیشین نیست.



از این آیه معلوم می شود این فرزند کاملا به پدر و مادر بی احترامی کرده و به حرف پدر و مادر گوش نداده بلکه حتی آنها را مسخره هم کرده است سرانجام کار چنین افرادی را در آیه بعد روشن می کند و می فرماید: اولئک الذین حق علیهم القول فی امم قد خلت من قبلهم من الجن و الانس انهم کانو خاسرین.[۱۹]



آنها کسانی هستند که عذاب الهی در باره آنها حتمی است و همراه با اقوام کافر از جن و انس که قبلا از آنها بوده گرفتار مجازات دردناک می شوند و اهل دوزخ اند.[۲۰]



================================
پیوست
[۱] . سوره بقره، آیه ۸۳.
[۲] . سوره نساء، آیه ۳۶.
[۳] . سوره انعام، آیه ۱۵۱.
[۴] . سوره اسراء، آیه ۲۳.
[۵] . سوره نعمان، آیه ۱۴،۱۳.
[۶] . محمد حسین طباطبایی، المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی همدانی، (قم، انتشارات اسلامی) ج ۷، ص ۵۱۵.
[۷] . سوره مریم، آیه ۱۴.
[۸] . سوره مریم، آیه ۳۲.
[۹] . محمد مهدی اشتهاردی، داستان دوستان، (قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۹) ج ۳، ص ۴۷.
[۱۰] . سوره عنکبوت، آیه ۸.
[۱۱] . سوره نعمان، آیه ۱۵.
[۱۲] . ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، (تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۴)، ج ۱۷، ص ۴۱.
[۱۳] . سوره لقمان، آیه ۱۴.
[۱۴] . محمدی ری شهری، میزان الحکمه، (ناشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۳) ج ۱۰، ۷۰۹.
[۱۵] . سوره اسراء، آیه ۲۴.
[۱۶] . محمد حسین، طباطبائی، تفسیر المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی همدانی (قم، انتشارات اسلامی) ج ۱۳، ص ۱۰۹.
[۱۷] . اسراء ۲۵
[۱۸] . احقاف ۱۷.
[۱۹] . احقاف ۱۸.
[۲۰] . ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه (تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دهم ۱۳۷۱ج۲۱، ص۳۳۷.



منبع: بیتوته



انتهای پیام/



https://www.tasnimnews.com/fa/news/۱۳۹۵/۱۰/۱۳/۱۲۸۵۱۶۴


گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «احترام و نیکی به والدین در قرآن» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.