اقتصاد نهادهای خیریه مستلزم بازنگری در رویکردهای ارتباطی



به گزارش خبرگزاری مهر، در دنیای امروز نحوه برقراری ارتباط با مخاطبان و ذینفعان، نقش موثری در موفقیت یا ناکامی سازمان ها دارد. بویژه زمانی که این سازمان، یک نهاد خیریه و حمایتی باشد. در همین ارتباط، مصطفی سوری، کارشناس ارشد ارتباطات در یادداشتی به این موضوع پرداخته که نهادهای خیریه جهت افزایش اقبال و توجه مردم نیازمند تغییر رویکردهای ارتباطی خود هستند که از نظرتان می گذرد:

بخشی از حیات اجتماعی و فرهنگی یک جامعه وابسته به توجهی است که به همه اقشار آن جامعه مبذول می شود. بی اعتنایی احتمالی به بخشی از جامعه که به دلایل متعدد دچار کمبودها و مشکلات مختلفی است می تواند در درازمدت اثرات منفی زیادی داشته باشد. به همین دلیل هر جامعه به موسسات خیریه نیاز دارد. موسساتی که به صورت قانونی و رسمی به نیازهای مادی و معنوی جامعه توجه کنند و هم زمان موجب ترویج فرهنگ توجه به هم نوعان در جامعه نیز بشوند.

از دیرباز در ایران نیز این روند وجود داشته است. از چندین دهه قبل که این امور براساس سجایای اخلاقی مورد پسند در جامعه به صورت غیررسمی انجام می شد تا دهه های اخیر که موسسه ها و سازمان ها به طور حرفه ای و رسمی وارد این کارزار شده اند. در ایران می توان به کمیته امداد امام خمینی به عنوان یک نمونه ی قدیمی و موفق در این زمینه اشاره کرد که طیف وسیعی از نیازمندان را تحت پوشش خود قرار می دهد. موسسه ای که طبق آمار رسمی بزرگ ترین نهاد خیریه در ایران محسوب می شود. البته این سازمان که بیش از ۴۰ سال قدمت دارد دچار فراز و فرودهایی در طول فعالیت خود شده است.

با وجود تمام فعالیت های خیرخواهانه این سازمان و عواید غیرقابل انکار آن برای نیازمندان ایرانی، در بازه هایی از زمان، کمیته امداد با عدم توجه عموم مردم روبه رو شده است. طوری که صندوق های کمیته از کمک های مردم خالی ماند و اقبال عمومی به بزرگ ترین نهاد خیریه کشور به شدت کاهش یافت. عکس العمل کمیته امداد به این موضوع پرداختن ریشه ای به حل مسئله بوده است.

به نظر می رسد برای مقابله با مشکلات پیش آمده؛ در سال های اخیر کمیته امداد تمرکز خود را بر تغییر رویکرد ارتباطی خود گذاشته است. یعنی ترویج صفات انسانی اخلاق مدارانه مانند مهربانی، دوستی، خوب بودن، انسان بودن، درست کار و مومن بودن و موارد مشابه دیگر. با این نگاه که با ترویج این صفات، نه تنها وضعیت کمیته امداد که به صورت کلی وضعیت کلیه ی خیریه های فعال در کشور نیز بهبود پیدا خواهد کرد. یعنی کمیته امداد در رویکرد خود، این هدف را هم اضافه کرده که نه فقط خود سازمان که دیگر خیریه ها هم باید رونق خوبی پیدا کنند.

از کارنامه فعالیتی کمیته امداد برمی آید که این نهاد به برنامه ریزی مجموعه ای از فعالیت های ارتباطی با مردم پرداخته است. این فعالیت های ارتباطی با دنبال کردن ایده و مفهوم «خوب باشیم، زندگی خالی نیست، مهربانی هست، ایمان هست» در قالب تیزر، آرت ورک، دوربین مخفی و کمپین های متعدد طراحی شده اند (https://www.aparat.com/v/FmYTH).

کمیته امداد از این فعالیت های ارتباطی پا را فراتر گذاشته و در قدم بعدی به سراغ راهکار استفاده از منابع الکترونیکی رفته است. یعنی در USSD های مختلف مردم را تشویق به پرداخت الکترونیکی صدقه و کمک مردمی می کند. تصمیمی که بسیار منطبق بر شیوه رفتاری نهادینه شده میان مردم است. یعنی علاقه و تمایل عموم مردم به استفاده از فضای دیجیتال.

این رویکرد جدید موجب شده مردم با چهره ای به روز شده از این نهاد حمایتی روبه رو شوند. چهره ای که قابل اعتمادتر و موثرتر از قبل است و کم کم عموم مردم را بیشتر از قبل به خود جذب می کند.

مطابق اعلام کمیته امداد فقط در نیمه نخست سال ۹۶ بیش از ۱۵۳ میلیارد تومان در قالب صدقه به این نهاد کمک شده که استان تهران با ۲۰ میلیارد تومان، اصفهان ۱۳ میلیارد تومان خراسان رضوی ۱۱ میلیارد تومان، مازندران ۱۰ میلیارد تومان و استان فارس با ۹ میلیارد تومان بیشترین کمک ها را انجام داده اند. بعد از آن هم همکاری مردم همچنان سیر صعودی خود را ادامه داد تا اینکه پرویز فتاح رئیس کمیته امداد امام خمینی در آذرماه سال ۱۳۹۷ ضمن اشاره به افزایش ۳۶ درصدی درآمدهای مردمی کمیته امداد در ۸ ماه ابتدایی سال ۹۷ توضیح داد که این مهم با وجود شرایط خاص اقتصادی و تورمی رخ داده است (https://www.aparat.com/v/FC۱yf).

در حال حاضر و به واسطه آگهی های فرهنگی این سازمان که به طور مکرر از رسانه های مختلف پخش می شود، عموم مردم در جریان فعالیت های کمیته امداد امام خمینی هستند. ویدئوهایی که با تحت تاثیر قرار دادن صحیح هم وطنان، نیازهای مختلف جامعه را نشان می دهند و موضوعاتی همچون دستگیری از نیازمندان، حمایت از سالمندان، مراقبت از کودکان، مداوای بیماران، امن نگه داشتن محیط خانه و ترویج فعالیت های عمومی (که منجر به بالا رفتن فاکتورهای یک زندگی سالم در جامعه می شوند) دارند

پرسش و پاسخ در اقتصاد نهادهای خیریه مستلزم بازنگری در رویکردهای ارتباطی

گفتگو با هوش مصنوعی