ایسنا/زنجان یکی از مهم ترین دلایل مراجعه به پزشکی قانونی و مراجع قضایی، «نزاع و درگیری» است که به دلایل مختلفی دارد، گاهی بی مهری ها و کم لطفی های والدین در دوران کودکی فرد است که در بزرگی سر باز می کند، گاهی هیجانات و استرس های ناشی از سن و سال دوران بلوغ در نوجوانی است، گاهی بغض، خشم و گاهی نیز مسائل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و … مختلفی باعث بروز این پدیده می شود.

دعوا بر سر جای پارک، بوق زدن ممتد در خیابان، طعنه زدن، پرداخت نکردن حق شارژ ساختمان، پس نگرفتن جنس فروخته شده و غیره شاید در ظاهر موضوعات ساده ای به نظر برسد، اما گاهی همین موضوعات پیش پا افتاده و ساده، دلیلی می شود بر اختلاف و نزاع های بزرگ؛ نزاع هایی که هم دامن فرد و هم دامن جامعه را می گیرد. کافی است هر روز صفحه حوادث روزنامه ها و خبرگزاری ها را مرور کنیم، گاهی به موضوعاتی برمی خوریم که شاید به قتل هایی اعجاببرانگیزی منتهی شده است؛ قتل هایی که به خاطر اتفاقات کوچک و جزئی به وقوع پیوسته، اتفاقاتی که عذرخواهی و اتمام مشاجره می توانست پایان خوش آن باشد.

به اذعان اکثر کارشناسان، بسیاری از منازعات به خاطر خشم آنی است که عمدتا در خیابان ها و سر موضوعی پوچ و بی معنا رخ می دهد. کنترل نکردن خشم می تواند دعوایی را که تبدیل به زد و خورد شده به یک دعوای خونین بدل کند. شاید بسیاری از افرادی که به اتهام قتل یا ضرب و جرح در دادگاه حاضر می شوند، هیچ گاه جنایت کار نبوده اند و برای نخستین بار دست به چاقو یا هر سلاح سرد دیگری برده اند. نزاع و درگیری یکی از مصادیق خشونت در جوامع بوده و پدیده ای اجتماعی است که در همه دوره ها کم و بیش دیده می شود. امروز نزاع و درگیری یکی از شاخص های مهم وجود خشونت در جامعه تلقی می شود، نزاع نوعی بی نظمی در روابط اجتماعی میان افراد و گروه ها است که یکی از مهم ترین مسائل محسوب می شود.

این مسئله پیامدهای اجتماعی گوناگونی را در برداشته که از مهم ترین آن ها می توان به کاهش ابعاد گوناگون امنیت در جامعه اشاره کرد. پدیده نزاع و درگیری در جامعه، از آن دسته آسیب هایی است که با ایجاد اخلال در روابط اجتماعی، فضایی آکنده از بغض، کینه و دشمنی را در میان افراد به وجود می آورد. نزاع بار مالی نیز به دنبال دارد. آسیب های ایجاد شده در زد و خوردها موجب پرداخت دیه شده و هر دو طرف را به واسطه رفتن به کلانتری، دادسرا و … از کار یا تحصیل بازمی دارد.

این روزها زود عصبانی می شویم و گاهی خیلی زود جرقه ای کوچک به دعوا و سپس نزاع کشیده می شود. کارشناسان در این باره می گویند عوامل متعددی موجب افزایش نزاع ها در جامعه است؛ افزایشی که می تواند زنگ خطری برای جامعه باشد که از مهم ترین این دلابل می توان به پایین آمدن آستانه تحمل مردم، کمرنگ شدن روحیه ایثار و گذشت در بین افراد جامعه، کم شدن فرهنگ عذرخواهی، عوامل محیطی، عوامل فرهنگی و اطلاعات کم حقوقی در زمینه عواقب نزاع و درگیری اشاره کرد.

در همین رابطه یک وکیل دادگستری به خبرنگار ایسنا، می گوید: یکی از مهم ترین دلایل مراجعه به پزشکی قانونی و مراجع قضایی، نزاع و درگیری است.

سیدهادی موسوی با بیان این که مردم در حالی برای هر موضوع کوچک و بزرگی با یکدیگر گلاویز می شوند که بر اساس ماده ۶۱۵ قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۷۵)، هرگاه عده ای با یکدیگر منازعه کنند، هریک از شرکت کنندگان در نزاع، حسب مورد به مجازات مقرر محکوم می شوند، ادامه می دهد: بر اساس ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی، هر کس عمدا به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضا یا منتهی به مرض دایمی یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی علیه شود، در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران شود به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد و در صورت درخواست مجنی علیه مرتکب به پرداخت دیه نیز محکوم می شود.

وی بیان می کند: باید توجه داشت که شخصیت مجنی علیه در نزاع دسته جمعی مهم نیست یعنی تفاوتی ندارد که مجنی علیه از جمله طرف های درگیر بوده یا میانجی یا شخص ثالثی باشد، بنابراین لازم نیست مجنی علیه حتما خود از شرکت کنندگان در منازعه باشد.

موسوی با تاکید بر این که نزاع همچون آشوب و اغتشاش، صرفا با لفظ اعم از کتبی یا شفاهی واقع نمی شود مگر با عمل توام شود، می افزاید: رفتار فیزیکی لازم برای تحقق این جرم، فعل مثبت شرکت در منازعه یعنی فعل عملی و نه لفظی یا نظایر آن است، در نتیجه چنانچه درگیری لفظی و مشاجره کلامی بین دو طرف به وجود آید برای تحقق جرم منازعه کافی نیست، به عبارتی نزاع باید به صورت فیزیکی باشد که این عمل می تواند با استفاده از اعضای بدنی، مانند پرتاب مشت یا لگد، یا استفاده از ابزارهایی اعم از ابزار سرد مانند چاقو، چوب و یا گرم مانند تفنگ به صورت علنی اتفاق بیفتد، به طوری که رفتار آن ها منتهی به قتل، نقص عضو یا ضرب و جرح شود.

این وکیل دادگستری تاکید می کند: اگر افرادی که در نزاع حضور دارند بدون ارتکاب رفتار فیزیکی صرفا به طرف مقابل دشنام دهد و موجب هتک حیثیت یا اخلال در آسایش عمومی شود، شرکت در نزاع منتفی خواهد بود، لیکن ممکن است این افراد مشمول عنوان مجرمانه دیگر شوند.

وی با تاکید بر این که باید دخالت شرکت کنندگان در منازعه عمدی باشد، ادامه می دهد: چنانچه کسی به نیت خاتمه دادن به نزاع وارد صحنه نزاع و درگیری شود، نمی توان او را به شرکت در منازعه محکوم کرد. لیکن قصد خاص ایراد یکی از صدمات مذکور در ماده ۶۱۵ شامل قتل، نقص عضو، ضرب و جرح ضرورت ندارد یعنی اگر کسی تعمدا وارد صحنه نزاع و درگیری بشود اما وارد شدن صدمات مزبور به طور غیرعمد باشد، به مجازات مقرر برای جرم شرکت در منازعه محکوم خواهد شد.

موسوی با اشاره به این که در دعواهای دو نفره که عمومیت بیشتری در جامعه دارد، همان ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی، مرجع تصمیم گیری خواهد بود، تاکید می کند: بر اساس آن ماده، علاوه بر حبس که به خاطر برهم زدن نظم عمومی یا جلوگیری از تجری مجرم است، مرتکب به قصاص عضو یا پرداخت دیه هم محکوم خواهد شد.

انتهای پیام