به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، عصر طلایی شی جین پینگ، رئیس جمهوری فعلی چین از زمان انتخاب وی به عنوان دبیرکل حزب کمونیست چین در سال ۲۰۱۲ آغاز شد زیرا یکی از مهمترین تغییراتی که پکن از آن زمان به بعد با آن مواجه شد، تغییر در عرصه سیاست خارجی بود.

بسیاری برای تحلیل رفتار چین به دنبال بررسی تحولات در داخل این کشور هستند اما شاید تغییر در عرصه سیاست خارجی این کشور و تبدیل از کشوری که زمانی به دنبال دور ماندن از توجهات بود، نکته کلیدی در این معما باشد. دنگ ژیائوپنگ، جیانگ زمین و هو جیان تائو همگی رهبرانی بودند که خواستار یک محیط آرام در عرصه بین الملل بودند تا بتوانند به مشکلات داخلی چین و بهبود استانداردهای زندگی مردم این کشور رسیدگی کنند.

اما شی جین پینگ واقعا سیاست خارجی چین را تغییر داده و تمرکز وی افزایش نقش پکن در عرصه بین المللی است. سخنرانی های او در سالهای اخیر و صحبت درباره رهبری چین در عرصه اصلاحات جهانی و جوان سازی ملت چین همگی اهدافی را به دنبال دارد. داشتن اقتصادی رقابتی از یک سو و ارتشی قدرتمند از سوی دیگر از مهمترین اهداف دولت کنونی چین به شمار می روند.

شاید ابتکار سیاست خارجی شی جین پینگ را بتوان به سه بخش طبقه بندی کرد. اولین بخش افزایش ادعاهای دولت پکن درباره مالکیت بر مناطق مورد مناقشه است. داشتن یک ارتش قدرتمند نیازمند داشتن سرزمینی متحد است و برخی کارشناسان ادعاهای اخیر دولت پکن درباره دریای چین جنوبی، هنگ کنگ و تایوان در همین راستا ارزیابی می کنند. دومین بخش مربوط به ابتکار یک کمربند یک جاده است که برخی کارشناسان هدف از آن را توسعه نفوذ سیاسی، اقتصادی و نظامی چین در عرصه جهانی تعبیر می کنند. سومین ابتکار رئیس جمهوری چین مربوط به تمایل او برای هدایت اصلاحات در عرصه جهانی است.

این بدان معناست که شی جین پینگ به دنبال انعکاس بیشتر ارزش ها، اولویت ها و نگرانی های چین در نهادهای بین المللی مانند سازمان ملل است. به نظر می رسد ارزش های کمونیستی چین قصد رقابت با نظم اقتصادی لیبرال را داشته باشد.

شی جین پینگ در سال ۲۰۱۳ برای اولین بار در قزاقستان و دومین بار در اندونزی از ایده «یک کمربند یک جاده» خبر داد. اولین هدف از اجرایی کردن این ایده صادرات مازاد تولید محصولات چینی بود. باتوجه به اینکه نیازهای داخلی چین در بخش زیرساخت کاهش یافته، دولت این کشور به دنبال فرصتهایی در خارج از چین برای صنایعی است که زیرساختهای چین به آنها وابسته است. این صنایع در حوزه هایی مانند فولاد، ساخت وساز، انرژی و حمل و نقل فعال هستند.

اهداف چین در دنبال کردن ایده «یک کمربند یک جاده» به چند بخش تقسیم می شود:

طبق آمارهای ارائه شده کسری بودجه سالانه دنیا برای نیازهای زیربنایی رقمی حدود ۴ تا ۵ تریلیون دلار است که چین به دنبال تصاحب بخش زیادی از این بازار است.

ثانیا چین به دنبال اتصال مناطق فقیرتر در داخل این کشور به بازارهای خارجی است. نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که چین حدود یک سوم از هزینه «یک کمربند یک جاده» را در پروژه های داخل سرزمین خود هزینه خواهد کرد. بدین ترتیب می توان اذعان داشت که ارتباط بخش هایی از مناطق سین کیانگ و یا هونان به بازارهای خارجی بخشی مهمی از منطق چینی ها درقبال اجرای پروژه یک کمربند یک جاده است.

اندیشمندان راهبردی چینی در سال۲۰۰۴ موضوع نگاه چین به غرب برای افزایش قدرت نفوذ را مطرح کردند زیرا آمریکا نفوذ خود در جنوب شرق آسیا را گسترش داده و باتوجه به اتحاد کشورهایی مانند کره جنوبی، ژاپن، سنگاپور، تایلند و فیلیپین با ایالات متحده، دیگر رقابت با آمریکا دشوارتر از قبل شده است.

ایده یک جاده یک کمربند برگرفته از جاده ابریشم است که در گذشته برای انتقال کالاهای تجاری از مسیر زمینی و دریایی استفاده می شد. تفاوت در این است که طی شش سال گذشته ایده یک جاده یک کمربند توسعه یافته و امکان حضور کشورهای بیشتری را فراهم ساخته و تنها به کشورهایی که در این مسیر قرار دارند ختم نمی شود.

هرچند این طرح مخالفان و موافقانی دارد اما با توجه به نوپا بودن آن باید منتظر ارائه اصلاحات از سوی دولت چین و پاسخ به دغدغه کشورهایی ماند که در این پروژه عظیم سهمی را ایفا می کنند.

انتهای پیام/