از تأسیس صندوق مجاهدین اسلام تا کمک به خانواده های زندانیان سیاسی / ارتباط آیت الله قاضی با دانشجویان تبریزی

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، آیت الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی از روحانیون مبارز نهضت امام خمینی (ره) است که توانست با ساماندهی مبارزات مردم آذربایجان کارنامه درخشانی در مبارزه علیه رژیم پهلوی از خود برجای بگذارد. وی به غیر از فعالیت های مبارزاتی و سیاسی در امور عام المنفعه نیز فعال بود. از این طریق تداوم مبارزه در آذربایجان را رهبری می کرد. در این زمینه در کتاب «زندگانی و مبارزات آیت الله قاضی طباطبایی» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است:
تأسیس صندوق مجاهدین اسلام
برای تغذیه مالی حرکت های ضدرژیم اعم از چاپ و نشر اعلامیه، کمک به خانواده های زندانیان سیاسی و مساعدت به فعالانی که مجبور به ترک خانه و کاشانه خود می شدند. نیاز به تأسیس نهادی جهت کمک مالی احساس می شد. از این رو در سال ۱۳۵۲ عده ای از بازاریان مؤمن تبریز در منزل مرحوم حاج مسیب چاروقچی گرد آمده و صندوقی به نام مجاهدین اسلام در تبریز تشکیل دادند که زیر نظر آیت الله قاضی فعالیت می کرد. اعضای تشکیل دهنده آن عبارت بودند از: حاج حمید طهباز فرش فروش، حاجی نقی اروانی مبل ساز، حاج محمود منیری و ابوالفضل اصلانزاده.
تجار متعهد تبریز در همین ایام با صلاحدید آیت الله قاضی، تشکیلات جالبی جهت انجام امور خیریه ایجاد کرده بودند. از جمله مرحوم حاج مسیب چاروقچی (از ریش سفیدان و معتمدان تبریز) یکی از اعضای مؤسس انجمن خیریه المهدی(عج) بود. یا «هیئت مستمندان تبریز» که اقدامات قابل تحسینی در رفع مشکلات مردم در تبریز انجام داده است، توسط بازاریان مرید امام(ره) و آیت الله قاضی طباطبایی شکل گرفت.
در این ایام که فعالیت مستقیم سیاسی امکان نداشت، کمک ها و مساعدت های مالی نوعی جهاد بود. آیت الله قاضی تجار و بازاریان را به آن فرا می خواند. این کمک ها نه تنها جهت مبارزان تبریزی بلکه حتی برای مبارزان فلسطینی هم ارسال می گردید. در این زمینه در گزارشی آمده: «اخیرا آیت الله میلانی و قاضی طباطبایی ]تحت[ عنوان تعمیرات مساجد مبادرت به جمع آوری مبالغی پول از تجار تبریز کردند و آن را توسط دو نفر از تجار مذکور به اسامی حاج محمود منیری و حاج عباسعلی فاکر که عازم سوریه و عربستان سعودی و آلمان غربی بوده اند، برای کمک به چریک های فلسطینی، در کشور اخیر ارسال نموده اند».
کمک به خانواده زندانیان سیاسی
آیت الله قاضی در تمام مراحل مبارزه از دستورات امام(ره) پیروی می کرد. در سال ۱۳۵۰ استفتایی از امام خمینی(ره) در مورد کمک به خانواده زندانیان سیاسی پخش شد. در همین راستا وی هم در کمک و یاری به خانواده های زندانیان سیاسی می کوشید؛ در این راستا در گزارشی می خوانیم: «بنا به دستور سیدمحمدعلی طباطبایی، مبلغی قریب به پنجاه هزار ریال از بازاریان تبریز جمع آوری و در اختیار خانواده جواد پاشک که به اتهام نگهداری کتب مضره دستگیر و زندانی شده گذارده شده است». مقدم به ساواک تبریز ابلاغ کرد که ریاست ساواک شخصا به سید محمدعلی قاضی طباطبایی تذکر دهند که از دخالت در این قبیل امور خودداری و صرفا به تبلیغ شعائر اسلامی بپردازند.
ارتباط با دانشجویان و حلقه فعالیتی آنان
یکی از دانشگاه های فعال سیاسی ضدرژیم، دانشگاه تبریز بود. حضور تعداد زیادی از دانشجویان مسلمان در این دانشگاه، گذشته از جلوه های مذهبی، نمودهای مبارزه علنی با دستگاه را هم داشت. یکی از دانشجویان در این زمینه می گوید: «]در[ تبریز ارتباط بسیار حساب شده ای بین دانشگاه و جناب شهید آیت الله قاضی طباطبایی وجود داشت ]چراکه[ او خیلی منبع خیر بود. آن وقت چون وی سیاسی بود، قاضی طباطبایی سیاسی بود، بچه های مذهبی که می خواستند ارتباط برقرار بکنند، حتما تحت دید ساواک قرار می گرفتند. برای برقراری ارتباط یک دفعه بهانه می تراشیدند که حالا برای ]فلان[ سؤالی رفتم … که البته سؤال شرعی را بهانه می کردند …».
دانشجویان دانشگاه «آذرآبادگان» با توجه به جو حاکم در تبریز یکی از تکیه گاه های آیت الله قاضی در تبریز بودند. آقای مصطفی ایزدی از دانشجویان همان ایام می گوید: «ما با روحانی که در تبریز بود و با او رفت و آمد می کردیم، همین مرحوم شهید قاضی طباطبایی بود. پیش او می رفتیم و در مسجد و خانه اش صحبت می کردیم … آقای قاضی هم به دانشجویان خیلی محبت و علاقه داشت …». در یکی از گزارش هایی که شهربانی تبریز به ساواک ارائه داد، آمده است: «اشخاصی چون آیت الله قاضی، جواد برق لامع، مسیب چاروقچی و … گاهی اوقات ضمن تماس های تلفنی و تعیین وقت و محل، جلساتی در منازل خود تشکیل ]داده[ و با استفاده از پسران و دوستان و آشنایان خویش، برای نفوذ در دانشگاه تبریز و فرهنگیان، فعالیت می نمایند».
انتهای پیام/۶۰۰۰۱/ر
تأسیس صندوق مجاهدین اسلام
برای تغذیه مالی حرکت های ضدرژیم اعم از چاپ و نشر اعلامیه، کمک به خانواده های زندانیان سیاسی و مساعدت به فعالانی که مجبور به ترک خانه و کاشانه خود می شدند. نیاز به تأسیس نهادی جهت کمک مالی احساس می شد. از این رو در سال ۱۳۵۲ عده ای از بازاریان مؤمن تبریز در منزل مرحوم حاج مسیب چاروقچی گرد آمده و صندوقی به نام مجاهدین اسلام در تبریز تشکیل دادند که زیر نظر آیت الله قاضی فعالیت می کرد. اعضای تشکیل دهنده آن عبارت بودند از: حاج حمید طهباز فرش فروش، حاجی نقی اروانی مبل ساز، حاج محمود منیری و ابوالفضل اصلانزاده.
تجار متعهد تبریز در همین ایام با صلاحدید آیت الله قاضی، تشکیلات جالبی جهت انجام امور خیریه ایجاد کرده بودند. از جمله مرحوم حاج مسیب چاروقچی (از ریش سفیدان و معتمدان تبریز) یکی از اعضای مؤسس انجمن خیریه المهدی(عج) بود. یا «هیئت مستمندان تبریز» که اقدامات قابل تحسینی در رفع مشکلات مردم در تبریز انجام داده است، توسط بازاریان مرید امام(ره) و آیت الله قاضی طباطبایی شکل گرفت.
در این ایام که فعالیت مستقیم سیاسی امکان نداشت، کمک ها و مساعدت های مالی نوعی جهاد بود. آیت الله قاضی تجار و بازاریان را به آن فرا می خواند. این کمک ها نه تنها جهت مبارزان تبریزی بلکه حتی برای مبارزان فلسطینی هم ارسال می گردید. در این زمینه در گزارشی آمده: «اخیرا آیت الله میلانی و قاضی طباطبایی ]تحت[ عنوان تعمیرات مساجد مبادرت به جمع آوری مبالغی پول از تجار تبریز کردند و آن را توسط دو نفر از تجار مذکور به اسامی حاج محمود منیری و حاج عباسعلی فاکر که عازم سوریه و عربستان سعودی و آلمان غربی بوده اند، برای کمک به چریک های فلسطینی، در کشور اخیر ارسال نموده اند».
کمک به خانواده زندانیان سیاسی
آیت الله قاضی در تمام مراحل مبارزه از دستورات امام(ره) پیروی می کرد. در سال ۱۳۵۰ استفتایی از امام خمینی(ره) در مورد کمک به خانواده زندانیان سیاسی پخش شد. در همین راستا وی هم در کمک و یاری به خانواده های زندانیان سیاسی می کوشید؛ در این راستا در گزارشی می خوانیم: «بنا به دستور سیدمحمدعلی طباطبایی، مبلغی قریب به پنجاه هزار ریال از بازاریان تبریز جمع آوری و در اختیار خانواده جواد پاشک که به اتهام نگهداری کتب مضره دستگیر و زندانی شده گذارده شده است». مقدم به ساواک تبریز ابلاغ کرد که ریاست ساواک شخصا به سید محمدعلی قاضی طباطبایی تذکر دهند که از دخالت در این قبیل امور خودداری و صرفا به تبلیغ شعائر اسلامی بپردازند.
ارتباط با دانشجویان و حلقه فعالیتی آنان
یکی از دانشگاه های فعال سیاسی ضدرژیم، دانشگاه تبریز بود. حضور تعداد زیادی از دانشجویان مسلمان در این دانشگاه، گذشته از جلوه های مذهبی، نمودهای مبارزه علنی با دستگاه را هم داشت. یکی از دانشجویان در این زمینه می گوید: «]در[ تبریز ارتباط بسیار حساب شده ای بین دانشگاه و جناب شهید آیت الله قاضی طباطبایی وجود داشت ]چراکه[ او خیلی منبع خیر بود. آن وقت چون وی سیاسی بود، قاضی طباطبایی سیاسی بود، بچه های مذهبی که می خواستند ارتباط برقرار بکنند، حتما تحت دید ساواک قرار می گرفتند. برای برقراری ارتباط یک دفعه بهانه می تراشیدند که حالا برای ]فلان[ سؤالی رفتم … که البته سؤال شرعی را بهانه می کردند …».
دانشجویان دانشگاه «آذرآبادگان» با توجه به جو حاکم در تبریز یکی از تکیه گاه های آیت الله قاضی در تبریز بودند. آقای مصطفی ایزدی از دانشجویان همان ایام می گوید: «ما با روحانی که در تبریز بود و با او رفت و آمد می کردیم، همین مرحوم شهید قاضی طباطبایی بود. پیش او می رفتیم و در مسجد و خانه اش صحبت می کردیم … آقای قاضی هم به دانشجویان خیلی محبت و علاقه داشت …». در یکی از گزارش هایی که شهربانی تبریز به ساواک ارائه داد، آمده است: «اشخاصی چون آیت الله قاضی، جواد برق لامع، مسیب چاروقچی و … گاهی اوقات ضمن تماس های تلفنی و تعیین وقت و محل، جلساتی در منازل خود تشکیل ]داده[ و با استفاده از پسران و دوستان و آشنایان خویش، برای نفوذ در دانشگاه تبریز و فرهنگیان، فعالیت می نمایند».
انتهای پیام/۶۰۰۰۱/ر
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! میخوای دربارهی «از تأسیس صندوق مجاهدین اسلام تا کمک به خانواده های زندانیان سیاسی / ارتباط آیت الله قاضی با دانشجویان تبریزی» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.