با وجود شایعات مختلف درمورد حضور روز افزون چین در آسیای مرکزی توسط برخی از سازمانهای غیر دولتی غربی اما واقعیت وجود و نفوذ «پکن» در این منطقه موضوعی است که نمی توان آن را مخفی کرد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک، در سال های اخیر در کشورهای آسیای مرکزی مطالبی درباره چین هراسی توسط سازمان های غیردولتی و رسانه های غربی منتشر شده که بیشتر این اخبار شایعه است.

اما در کنار شایعات فراوان، تهدیدات واقعی در ارتباط با حضور چین در این منطقه وجود دارد.

در مطلب ذیل اشاره ای به حضور چین از نظر آمار و ارقام آمده است.

قرقیزستان

بدهی جمهوری قرقیزستان به چین قابل توجه است و در سال ۲۰۰۸ این شاخص در سطح ۱۰ میلیون قرار داشت و امروز به ۱٫۷ میلیارد دلار رسیده است.

۱٫۷ میلیارد دلار، ۳۰ درصد از تولیدات ناخالص قرقیزستان می باشد.

«پکن» وام هایی برای اجرای پروژه ها در زمینه انرژی به قرقیزستان داده که ۳۸۶ میلیون دلار برای نوسازی نیروگاه حرارتی «بیشکک»، ۴۰۰ میلیون دلار برای ساخت خطوط انتقال برق «داتکا- کمین» و ۲۵۰ میلیون دلار برای ساخت پالایشگاه در شهر «کارا بالتا» از آن جمله می باشند.

وام های معمولی و بلاعوض دیگر برای ساخت جاده ها، برنامه های فرهنگی، ساخت دانشگاه ها و حتی توسعه زیرساخت های ارتش قرقیزستان هزینه می گردد.

علاوه بر این شرکت های مختلف چینی در بخش استخراج معادن در قرقیزستان فعالیت هایی انجام می دهند.

در سال ۲۰۱۷ در شهر بیشکک مدرسه چینی و دانشگاه قرقیزی-چینی «جاده ابریشم جدید» آغاز به کار کرد.

بر اساس اطلاعات رسمی در سال ۲۰۱۸ به قرقیزستان ۳۵ هزار مهاجر کاری چین وارد شدند اما طبق اطلاعات غیررسمی این شاخص چند برابر بیشتر است.

در ابتدای سال جاری تجمع ها بزرگ ضدچینی برگزار شد و در نتیجه آن ده ها شهروند قرقیزستان به جرم تحریک نفرت قومی بازداشت شدند.

قزاقستان

چین و روسیه بزرگترین شرکای تجاری قزاقستان هستند و مبادلات تجاری بین پکن و «نورسلطان» در سال ۲۰۱۸ به سطح ۱۲ میلیارد دلار رسید.

قزاقستان به چین نفت، گاز، فلزات و گندم صادر می کند.

طبق اطلاعات نهادهای دولتی قزاق در ۲۸ سال گذشته چین در قزاقستان حدود ۲۰ میلیارد سرمایه گذاری کرده است.

در ماه آوریل سال جاری در چارچوب همایش «یک کمربند یک مسیر» قزاقستان و چین قرارداد ۵۵ پروژه مشترک به ارزش ۲۷ میلیارد دلار در زمینه انرژی، صنعت و زیرساخت ها امضا کردند.

بر اساس اطلاعات غیررسمی چین در قزاقستان ۸۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرد و این کشور یک چهارم در استخراج نفت قزاقستان سهم دارد.

بدهی قزاقستان به چین ۱۲ میلیارد دلار است.

در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۹ در شهرهای بزرگ قزاقستان تجمع های ضدچینی برگزار شد و تعداد زیادی از شهروندان قزاق برای حضور در آن بازداشت شدند.

ازبکستان

در ازبکستان بیش از ۱۰ شرکت با سرمایه چینی فعال می باشند و در سال ۲۰۱۷ اتحادیه صنعتی چین و ازبکستان تأسیس شد.

مبادلات تجاری بین ۲ کشور در سطح ۶٫۴ میلیارد دلار است.

چین در ازبکستان بیش از ۸ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده و ۲ کشور بیش از ۵۰ پروژه مشترک را اجرا می کنند.

پکن علاقمند به اجرای پروژه های مختلف در بخش حمل ونقل است که در این زمینه ساخت راه آهن چین- قرقیزستان- ازبکستان به ارزش ۲ میلیارد دلار بسیار مهم است.

علاوه بر این چین و ازبکستان توافقنامه ایجاد انجمن سرمایه گذاری مشترک با بودجه یک میلیارد دلار را تأسیس کردند.

تاجیکستان

«دوشنبه» به چین بدهی ۱٫۲ میلیارد دلاری دارد و این نصف کل بدهی خارجی تاجیکستان است.

چین در تاجیکستان علاقه مند به توسعه زیرساخت های انرژی و استخراج معادن است.

منابع غیر رسمی می گویند که دولت تاجیکستان به یک شرکت چینی مجوز نوسازی نیروگاه حرارتی «دوشنبه- ۲» را داده است.

چین همچنین به کارخانه های صنعتی باقی مانده از شوروی سابق کمک می کند.

در ماه اکتبر سال ۲۰۱۹ پارلمان تاجیکستان حکم ارائه مجوز برای استخراج نقره به شرکت های چینی را صادر کرد.

ترس مردم تاجیکستان از حکومت باعث شده که شهروندان تاجیک مانند شهروندان قرقیزستان و قزاقستان بر علیه چین تظاهرات برپا نکنند.

ترکمنستان

مبادلات تجاری بین چین و ترکمنستان در سال ۲۰۱۸ در سطح ۸٫۴ میلیارد دلار بود و روابط تجاری در مقایسه با آمار سال ۲۰۱۷ رشد ۲۲ درصدی را داشته است.

۹۰ درصد از مبادلات تجاری دوجانبه صادرات گاز تولید ترکمنستان به چین از طریق لوله انتقال گاز «چین- ترکمنستان» است.

ترکمنستان بودجه و هزینه های خود را اعلام نمی کند و بررسی آن امکان پذیر نیست.

گفته می شود که ترکمنستان وام های ویژه ای از چین برای استخراج گاز در میدان گازی «گلکانیش» دریافت کرده اما اطلاعات رسمی مرتبط منتشر نشده است.

در مجموع وابستگی کشورهای آسیای مرکزی به چین قابل توجه است.

کشورهایی مانند قرقیزستان و تاجیکستان توانایی پرداخت بدهی های خود به چین را ندارند.

دولت های این کشورها مجبور به صدور مجوز برای شرکت های چینی در جهت فعالیت در معادن هستند.

علاوه بر این دیگر کشورهای منطقه به دلیل داشتن بدهی با فشار دولت چین در مسائل مختلف مواجه می شوند.

انتهای پیام/.