خبرگزاری مهر - گروه استان ها: محرم که می شود مردم همدان همچون مردم دیگر شهرهای ایران اسلامی با آئین های فرهنگی و تاریخی خود به عزاداری برای سرور و سالار شهیدان می پردازند.

مردم شهرهای مختلف استان همدان از چند روز قبل از فرا رسیدن ماه محرم شهر را سیاه پوش کرده و با برپایی موکب های عزای حسینی؛ خود را برای ادای احترام به شهدای دشت کربلا آماده می کنند و هر منطقه با آداب و رسوم خاصی به استقبال محرم رفته و با عزاداری در وصف شهدای دشت نینوا ارادت خود را به سالار شهیدان اعلام می کنند.

سیاه پوش کردن معابر و حسینیه ها، برپای موکب های صلواتی و نصب پرچم های مشکی و سبز در کوچه پس کوچه های شهر همدان درست چند روز قبل از فرارسیدن محرم، از جمله رسم و رسوم همچنان پا برجا در همدان است.

وارد ماه محرم که می شویم در هر کوچه و محله مراسم خاصی برای عزاداری برپا می شود که در این میان برخی مراسم از ویژگی های خاصی برخوردار است و شاهد حضور گسترده تر مردم در این مراسم هستیم.

از مراسم فراگیری که در هر شهر و استان برای برپایی آئین عزاداری شهدای کربلا برگزار می شود که بگذریم به برخی آئین ها می رسیم که مختص شهر و منطقه و محله ای خاص است.

تعزیه یا همان شبیه خوانی از جمله این آئین است که در برخی استان های کشور به شکل گسترده تری به آن پرداخته می شود به طوری که از مکان های مطرح در زمینهٔ اجرای تعزیه در ایران می توان به استان های اردبیل، سمنان، اصفهان، مرکزی، قم، تهران، مازندران، قزوین، البرز، کرمان، یزد، همدان، خوزستان، فارس، زنجان، بوشهر و خراسان رضوی را نام برد.

تعزیه به معنای متعارف نمایشی است که در آن واقعهٔ کربلا به دست افرادی که هر یک نقشی از شخصیت های اصلی را بر دوش دارند نشان داده می شود تعزیه به معنای متعارف نمایشی است که در آن واقعهٔ کربلا به دست افرادی که هر یک نقشی از شخصیت های اصلی را بر دوش دارند نشان داده می شود به طوری که این نمایش نوعی نمایش مذهبی و سنتی ایرانی شیعی و بیشتر دربارهٔ کشته شدن حسین بن علی و مصائب اهل بیت (ع) است.

تعزیه یا شبیه خوانی یکی از عناصر ارزشمند در فرهنگ ایرانی شیعی است و از دیر باز جایگاه خاصی را در بیان شهادت امام حسین (ع) و یارانش نزد ایرانیان داشته به طوری که حزن و اندوه سوگواران اباعبدالله حسین (ع) و یاران با وفایش همزمان با ماه محرم در آئین های تعزیه به اوج خود می رسد.

این آئین کهن در استان همدان به طور خاص و ویژه در شهر مریانج برگزار می شود اما چندسالی است که برپایی آن در شهر همدان نیز پیگیری می شود تا در بین نسل جدید و در استان همدان جایگاه خود را دوباره پیدا کند.

تعزیه یا شبیه خوانی امسال و از روزهای ابتدایی ماه محرم در میدان مرکزی شهر همدان که به پیاده راه تبدیل شده برگزار می شود و شما زیادی از مردم همدان ساعتی را به تماشای آن می پردازند.

آنچه مسلم است با توجه به نقش و تأثیر تعزیه در بیان پیام واقعی امام حسین (ع) و واقع عاشورا نیاز است تا این آئین کهن در بین نسل جدید زنده نگاه داشته شود چرا که هنر تعزیه از یک سو به بالندگی تئاتر در ایران کمک کرده و از سوی دیگر نشانی هنری از مذهب شیعه است.

تعزیه از شیوه های نمایشی است که به ایران نسبت داده می شود

رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر به موضوع تعزیه پرداخت و با بیان اینکه تعزیه یکی از مباحثی است که در جهان به آن افتخار می کنیم، گفت: تعزیه از شیوه های نمایشی است که به ایران نسبت داده می شود.

کیانوش بهروز پور با بیان اینکه خاستگاه تعزیه ایران بوده و قدمت بسیار زیاد و طولانی دارد، اضافه کرد: تعزیه شیوه خاص نمایشی است که شاید زمانی به فراموشی سپرده شده بود اما خوشبختانه در حال احیا است.

وی با بیان اینکه در برهه ای جوانان کمتر به این موضوع می پرداختند و آنهایی نیز که سال های سال در این بخش فعالیت داشته دیگر توان اجرا نداشتند، گفت: خوشبختانه دوباره جوانان استان همدان با رویکرد جدیدی به سوی این بخش در حال حرکت هستند و تعزیه شکل خاصی به خود گرفته و اجرا می شود.

رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان همدان با بیان اینکه امسال هم توسط یکی از گروه های نمایشی استان همدان در چند جای استان همدان در روز تاسوعا و عاشورا تعزیه خواهیم داشت که توسط جوانان اداره می شود، گفت: علاوه بر این گروه هایی در مریانج و شهرهای دیگر حضور دارند که طی سال های سال تعزیه را برگزار می کنند.

وی با بیان اینکه توصیه می کنم مردم علاوه بر عزاداری در مساجد و خیابان ها به سمت تماشای تعزیه ها و مراسم های نمایش دینی هم بروند، گفت: تعزیه شکل خاصی از نمایش است و با عزاداری های معمولی تفاوت دارد و یکسری مباحث که در عزاداری های معمولی کمتر بیان می شود را بازگو می کند.

پرداختن به رشادت ها و فرهنگ عاشورایی در تعزیه

بهروز پور با بیان اینکه بسیاری از افرادی که تعزیه را اجرا می کنند پیشکسوت هستند و گاهی نذر اجرای آن را دارند و به تعزیه می پردازند، گفت: به نظر می رسد باید مقداری از شیوه سنتی اجرای تعزیه دور شد و از خرافه ها کم کرد و به مسائل رشادت ها و فرهنگ عاشورایی بپردازیم.

وی با توصیه به جوانان با بیان اینکه راه خوبی را پیش رفته اید، ادامه داد: باید همچنان که طی ۱۰ ماه سال نمایش های مختلفی را روی صحنه می بریم این دو ماه سال را نیز به نمایش های دینی مذهبی اختصاص دهیم تا مردم هم به تماشای این نمایش ها عادت کنند.

بهروز پور که نمایش «گورکن» به کارگردانی وی در بخش صحنه ای به نهمین دوره تئاتر صاحب دلان راه یافته است در خصوص این نمایش نیز با بیان اینکه کانون تئاترهای دینی و مذهبی کشور این برنامه را مدیریت می کند، گفت: امسال نهمین دوره تئاتر صاحب دلان برگزار شد.

وی با بیان اینکه در هشتمین دوره این تئاتر با نمایش «قافله سالار» شرکت کردیم، گفت: امسال و از استان همدان ۴ کار انتخاب شده که یکی از این ۴ کار نمایش «گورکن» است.

رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان همدان با بیان اینکه مضمون آن با توجه به ایام اجرای آن عاشورایی است، گفت: در ایام محرم و صفر نمایش به اجرا می رود.

وی با بیان اینکه این دوره تئاتر صاحبدلان مانند جشنواره ها نیست که به شهر و مکانی که جشنواره را برگزار می کند رفته و در آنجا اجرا داشته باشیم، گفت: در هرکجای استان های کشور که از آنها متن و نمایشی ارسال می شود در همان شهر اجرا صورت می گیرد و ۱۰ اجرا تعیین شده برای گروه های پذیرفته شده مدنظر است که اجرا نمایش «گورکن» اوایل دهه صفر انجام می شود.

بهروز پور با بیان اینکه نمایش «گورکن» به ماجرای دفن یکی از اشقیای عاشورا می پردازد که هیچ گورکنی حاضر نیست وی را دفن کند، گفت: وی گوشواره های حضرت رقیه را از گوشش بیرون می کشد و به همین دلیل هیچکدام از گورستان هایی که در آن شهر وجود داشته حاضر به دفن وی نیستند که دو نفر در این نمایش بازی می کنند و عوامل صحنه نیز همکاری دارند.

قیام عاشورا درس هایی را برای بنای زندگی اسلامی و مبتنی بر ارزشهای الهی همراه دارد که نباید از کنار آنها به سادگی گذشت و باید همان طور که امام خمینی (ره) فرهنگ عاشورا را گنجینه عظیم سیاسی دینی و پشتوانه فرهنگ غنی و انسان ساز اسلام می دانستند به آن توجه شود.

با این تفاسیر و با توجه به نقش و ارزش آئین و سنت «تعزیه خوانی» در بین ایرانیان و بازگو کردن پیام واقعی عاشورا و امام حسین (ع) توسط این نمایش نیاز است تا برای زنده نگه داشتن این آئین کهن در استان و آشنایی نسل جدید و کودکان و نوجوانان با این سنت کهن ایرانی شیعی بیش از پیش تلاش شود.