بخش ششم نتایج پیمایش ملی سنجش فرهنگ سیاسی مردم ایران حاکی از آن است که اقتدارگرایی ایرانیان نسبتا کم است.

به گزارش ایسنا، جامعه آماری این پژوهش تمام شهروندان بالای ۱۸ سال کشور (شهری و روستایی) بوده اند و تعداد نمونه آماری برابر با ۴۸۹۰ نفر بوده است. در این طرح بیش از ۲۰ شاخص فرهنگ سیاسی مردم ایران مورد سنجش قرار گرفت.



شاخص اقتدارگرایی در این پیمایش با ۸ گویه «۱- بهتر است همیشه به حرف های مقامات سیاسی گوش کنیم نه حرف های کسانی که از مقامات سیاسی انتقاد می کنند»، «۲- باید به بچه ها یاد داد همیشه حرف بزرگ ترها را بدون چون و چرا گوش کنند»، «۳- باید به دولت اجازه داده شود تا کتاب ها، روزنامه ها و فیلم ها را به صلاحدید خودشان سانسور کنند»، «۴- فقط با زور می شود قانون را در این جامعه حاکم کرد»، «۵- برای درست شدن ایران، قانون لازم نیست بلکه مرد مقتدری لازم است که حرفش قانون باشد»، «۶- اکثریت مردم نمی توانند درست تصمیم بگیرند، باید کسی باشد که به جای مردم تصمیم بگیرد و کشور را پیش ببرد»، «۷- هرکسی حق دارد دین، سبک زندگی و رفتارهایی داشته باشد که خودش دوست دارد، حتی اگر حکومت یا دیگران نپسندند» و «۸- فرد یا گروهی باید مردم را هدایت کند، مردم خودشان راه درست زندگی کردن را نمی دانند» مورد سنجش قرار گرفته، به گونه ای که در هر گویه پاسخگو باید ظر خود را بر روی طیف ۵ قسمتی (کاملا مخالفم، مخالفم، مردد، موافقم و کاملا موافقم) اعلام می کرد.

در هر کدام از گویه های فوق اگر کسی با گویه مورد نظر کاملا مخالف باشد، نمره ۱ یعنی اقتدارگرایی خیلی کم و اگر کسی با گویه مورد نظر کاملا موافق باشد نمره ۵ یعنی در گروه اقتدارگرایی خیلی زیاد دسته بندی شده است (این فرایند برای گویه ۷ معکوس بوده است). در پایان از جمع ۸ گویه مورد نظر شاخص اقتدارگرایی بر روی طیف ۰ تا ۱۰۰ محاسبه شده که هر چه نمره فرد به ۰ نزدیک تر باشد، نشان دهنده اقتدارگرایی کم و هر چه به ۱۰۰ نزدیک تر باشد نشان دهنده اقتدارگرایی زیاد است.

نتایج مربوط به شاخص اقتدارگرایی نشان می دهد در مجموع میانگین میزان اقتدارگرایی بر روی طیف ۰ تا ۱۰۰ برابر با ۳۸٫۸ بوده است که به طرز محسوسی از نقطه وسط طیف (عدد ۵۰) پایین تر است. میانگین این شاخص در پیمایش سال ۱۳۸۴ ایسپا برابر با ۴۲ از ۱۰۰ بوده است.



یافته های تحقیق حاکی از آن است که میزان اقتدارگرایی در بین زنان (۴۰) اندکی بیشتر از مردان (۳۷) است و در بین گروه های سنی نیز با افزایش سن میزان اقتدارگرایی بیشتر، می شود به طوری که میانگین اقتدارگرایی افراد ۱۸ تا ۲۹ سال برابر با ۳۶ و میزان اقتدارگرایی افراد بالای ۵۰ سال برابر با ۴۴ بوده است. در بین گروه های تحصیلی نیز با افزایش تحصیلات به طرز معناداری میزان اقتدارگرایی کمتر می شود، به نحوی که افرادی که تحصیلات عالی (کارشناسی ارشد و دکتری) دارند، میانگین اقتدارگرایی شان ۲۹ و کسانی که بی سواد هستند، میانگین اقتدارگرایی شان ۵۲ بوده است.

در یکی از سوالات مربوط به این شاخص، جمله «فقط با زور می شود در این جامعه قانون را حاکم کرد» به پاسخگویان ارائه شد که در مجموع ۷۰٫۲ درصد مخالف و فقط ۱۲٫۸ درصد موافق این جمله بوده اند. مابقی نیز یا مردد بوده و یا اظهار نظر نکرده اند.

در یکی دیگر از سوالات مربوط به شاخص اقتدارگرایی، میزان موافقت و مخالفت مردم پیرامون این جمله پرسیده شده است: «فرد یا گروهی باید مردم را هدایت کند، مردم خودشان راه درست زندگی کردن را نمی دانند» که در مجموع ۵۱٫۷ درصد مخالف و ۲۲٫۹ درصد موافق این جمله بوده اند. مابقی نیز یا مردد بوده و یا اظهار نظر نکرده اند.

بر اساس اعلام روابط عمومی ایسپا، موج دوم پیمایش ملی فرهنگ سیاسی مردم ایران به همت مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) و با مشارکت مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری، معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری در اردیبهشت ماه امسال انجام شد.



انتهای پیام