ایسنا/کردستان الگوهای رفتاری، اجتماعی، پوششی و فرهنگی در فضای مجازی سبب ناهمگونی های هویتی در زمینه های مختلف فردی و اجتماعی در نوجوان می شود.

در ایران بیشترین کاربران فضای مجازی را نوجوانان تشکیل می دهند، و بیش از هر نسل دیگری در معرض تاثیرات مثبت و منفی آن قرار دارند.

یکی از تاثیرات مخربی که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به دنبال دارد؛ بحران هویت در نوجوانان است.

الگوهای رفتاری، اجتماعی، پوششی و فرهنگی در فضای مجازی سبب ناهمگونی های هویتی در زمینه های مختلف فردی و اجتماعی در نوجوان می شود.

اینترنت مانند تمام وسایل ارتباط جمعی جنبه های مثبت و منفی دارد و استفاده ی نادرست از آن می تواند نیروی پویا و کارآمد کشور به ویژه کودکان و نوجوانان را تهدید کند.

به گفته یک روانشناس، امروزه با توجه به شرایط کرونا و مجازی شدن آموزش ها برای دانش آموزان و دانشجویان؛ دسترسی به تلفن همراه و فضای مجازی افزایش پیدا کرده است.

فاطمه جاوید در گفت وگو با ایسنا در خصوص استفاده بیش از حد کودکان و نوجوانان از فضای مجازی، اظهار کرد: کرونا و مجازی بودن آموزش ها سبب استفاده طولانی مدت کودکان و نوجوانان از وسایل ارتباطی و اینترنت شده است.

وی عنوان کرد: عدم نظارت والدین بر استفاده از تلفن های همراه، اینترنت و فضای مجازی سبب اختلال در نحوه تغذیه و خواب کودک می شود؛ بنابراین نظارت والدین بر تایم آموزش و استفاده از فضای مجازی کودک بسیار مهم است.

جاوید با تاکید بر استفاده درست کودک از تلفن همراه و اینترنت، ادامه داد: از آنجایی که در ایران محدودیت سنی برای استفاده از اینترنت و فضای مجازی وجود ندارد، دسترسی کودک به شبکه های اجتماعی بسیار راحت و آسان است؛ بنابراین باید قانونی برای نحوه استفاده کودک از فضای مجازی توسط والدین در خانه ایجاد شود.

وی افزود: والدین می توانند با توجه به شناختی که از فرزند خود دارند سنی را برای استفاده از برنامه های مجازی مشخص و مسئله آموزش را از برنامه های اجتماعی جدا کنند.

به خطر سلامت روانی کودکان و نوجوانان در فضای مجازی

جاوید در خصوص خطراتی که فضای مجازی برای کودکان به همراه دارد گفت: استفاده نادرست از فضای مجازی سبب به خطر افتادن سلامت روانی و اختلال در خواب و تغذیه کودک می شود و از نظر روانی برروی میزان خشونت و میزان ابراز هیجانی کودک تاثیرگذار است.

به گفته این روانشناس، استفاده بیش از حد کودک از تلفن همراه و اینترنت، سبب آسیب روانی و در نتیجه گوشه گیری کودک می شود.

فاطمه جاوید در ادامه در خصوص بررسی آسیب های روانی بر اثر استفاده طولانی مدت از فضای مجازی عنوان کرد: استفاده طولانی مدت از فضای مجازی بر معاشرتی بودن و کاهش ارتباطات در دنیای واقعی تاثیرگذار است و باید میزان استفاده کودک از اینترنت به نحوی ساماندهی شود که کودک از دنیای واقعی منع نشود.

وی در خصوص مسئله بحران هویت در سنین نوجوانی افزود: فضای مجازی سبب برجسته کردن برخی از الگوهای اخلاقی، اجتماعی، پوششی و فرهنگی برای کودک و نوجوان می شود که آن ها را دچار هویت از پیش تعیین شده می کند.

جاوید یادآور شد: نظارت والدین بر استفاده نوجوانان از فضای مجازی و این که چه کسانی را دنبال می کنند؛ در شکل گیری هویت سالم نوجوان موثر است.

وی در ادامه سخنان خود افزود: والدین باید بر این امر واقف باشند که آیا افرادی که نوجوان در فضای مجازی دنبال می کند، الگوی مناسبی است یا خیر؟ و با نظارت درست جریان هویت یابی در نوجوان را کنترل کنند.

جاوید در خصوص سایت های مستهجن اظهار کرد: والدین باید بر فعالیت نوجوانان و کودکان در فضای مجازی نظارت کافی داشته و دسترسی آن ها را به سایت های مستهجن و مبتذل محدود کنند.

وی بر تداوم تعاملات اجتماعی کودکان و نوجوانان تاکید و عنوان کرد: باید ساعاتی را در طول روز برای برقراری ارتباط و معاشرت با اعضای خانواده در نظر گرفت و استفاده از تلفن همراه را محدود کرد؛ زیرا آنچه که حائز اهمیت است، ارتباط زوجین و ارتباط والدین با فرزندان و سایر اعضای خانواده است که استفاده بیش از حد از فضای مجازی سبب عدم معاشرت و ارتباط اعضای خانواده می شود.

جاوید، بازی های اینترنتی را دلیلی برای استفاده طولانی مدت کودکان از تلفن همراه دانست و گفت: تلفن همراه ابزاری برای آموزش فرزندان است و باید از نصب بازی های اینترنتی بر روی گوشی های هوشمند جلوگیری کرد؛ زیرا بازی ها به نحوی ساخته شده است که کودک را برای ادامه بازی جلب می کند و عدم استفاده از آن مدت زمان استفاده کودک از تلفن همراه را کاهش می دهد.

این روانشناس به افزایش میزان خشونت در فضای مجازی اشاره کرد و افزود: برای جلوگیری از افزایش خشونت در کودکان باید نحوه احترام گذاشتن، فرهنگ سازی و نحوه استفاده درست از فضای مجازی را به کودکان آموزش داد.

وی به فواید استفاده از اینترنت و فضای مجازی اشاره و یادآور شد: آموزش های مجازی ساعات باهم بودن فرزندان و والدین را افزایش داده و همچنین دسترسی به اطلاعات مفید را برای افراد آسان و سبب سواد رسانه ای در کودکان و نوجوانان و کاهش اتلاف وقت شده است.

انتهای پیام