به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماه رمضان پر برکت ترین و نورانی ترین ماه سال از جهت قرب به خداوند و افزایش معنویت و تزکیه روح شمرده می شود. در این ماه درهای رحمت الهی به روی بندگان گشوده شده و فرصتی بی نظیر برای توبه، استغفار و بازگشت به مسیر بندگی فراهم می شود. روزه داری، که از ارکان اصلی این ماه است، نه تنها زمینه ی پالایش جسم از آلودگی ها را فراهم می کند، بلکه روح را از اسارت خواهش های نفسانی رها ساخته و انسان را به مقام تقوا و خلوص نزدیک تر می کند.

یکی از ابعاد مهم روزه داری، تأثیر آن بر اخلاق و تزکیه ی نفس است. روزه نه تنها یک عبادت فردی است، بلکه بر روابط اجتماعی نیز اثر می گذارد. فرد روزه دار، با تمرین صبر و گذشت، روحیه ی مهربانی و مدارا را در خود تقویت می کند و این امر به تعاملات او با دیگران شکل مطلوبی می بخشد. در تعالیم اسلامی، روزه فرصتی برای خودسازی و اصلاح رفتارهای اخلاقی دانسته شده است.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در حدیثی می فرماید: «مَنْ خَفَّفَ فِی هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَکَتْ یَمِینُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ حِسَابَهُ»؛ یعنی هرکس در این ماه با زیردستان و افرادی که در اختیار او هستند مدارا کند و سخت گیری را کنار بگذارد، خداوند در قیامت حساب او را آسان خواهد گرفت. این حدیث نشان می دهد که روزه تنها محدود به امساک از خوردن و آشامیدن نیست، بلکه باید در رفتار انسان نسبت به دیگران نیز تأثیر بگذارد.

در نظام اجتماعی اسلام، رفتار نیکو با زیردستان و کسانی که تحت سرپرستی فرد هستند، از نشانه های تقوا و رشد معنوی به شمار می آید. رسول خدا صلی الله علیه و آله بر ضرورت مهربانی و آسان گیری در برخورد با کارگران، خدمت گزاران و افراد تحت تکفل تأکید داشته اند. این مسئله به ویژه در ماه رمضان، که ماه رحمت و مغفرت است، اهمیتی دوچندان پیدا می کند. فردی که در این ماه اهل گذشت و مدارا باشد، نه تنها موجب آسایش دیگران می شود، بلکه خود نیز از لطف الهی بهره مند خواهد شد.

تخفیف و آسان گیری نسبت به زیردستان می تواند اشکال مختلفی داشته باشد؛ از کاهش فشار کاری و برخورد محترمانه گرفته تا پرداخت به موقع حقوق و پرهیز از هرگونه تحقیر و سخت گیری. در واقع، اسلام تأکید دارد که افراد باید در روابط خود با دیگران به عدالت و مهربانی پایبند باشند و اجازه ندهند که موقعیت اجتماعی یا اقتصادی، باعث ظلم و فشار بر دیگران شود. روزه داری فرصتی است تا انسان در کردار و رفتار خود بازنگری کند و با تلطیف روح و اصلاح اخلاق، رابطه ای متوازن و انسانی با همگان برقرار کند.

پس روزه نباید به امری فردی و منفک از جامعه محدود شود، بلکه باید بازتاب آن در زندگی اجتماعی نیز نمایان باشد. اگر فردی روزه بگیرد اما در برخورد با زیردستان و اطرافیان خود خشن و سخت گیر باشد، روح اصلی این عبادت را درک نکرده است. ازاین رو، ماه رمضان فرصتی است برای تمرین مهربانی و آسان گیری، تا علاوه بر تزکیه ی فردی، جامعه ای مبتنی بر رحمت و عدالت شکل گیرد.



انتهای پیام/