طولانی ترین شب سال را جشن میگیریم و کنار هم برای طلوع خورشید صبوری می کنیم. یلدا طولانی ترین شب سال است که سال ها پیش ابوریحان آن را عید بزرگ نامید. عیدی که ایرانیان را به تمرین مدارا برای پیروزی نور بر تاریکی فرا می خواند. حالا که پای نجوم هم در تحلیل و تفسیر این شب باز شده است، یلدا را مصادف با انقلاب زمستانی تعریف می کنند. شبی که خورشید در دورترین فاصله از خط استوا قرار می گیرد. اما وقتی از انقلاب زمستانی حرف میزنیم دقیقا از انحرافی ۲۳٫۵ درجه ای صحبت می کنیم، انحرافی که روز را به کوتاه ترین زمان خود و شب را به طولانی ترین حالت اش می رساند.

یلدا را با کدام رسم و سنت اش می شناسید؟

هندوانه؟ انار؟ دورهمی های دوستانه و فامیلی؟ از گذشته های دور مرسوم بود که در این شب بزرگان فامیل برای سایر اعضای خانواده شعر می خواندند و قصه می گفتند. از شاهنامه خوانی تا گرفتن فال حافظ، و شنیدنی ترین داستان یلداهای قدیم، خوانش داستانی بود به نام حسین کرد شبستری.

حسین کرد شبستری را چه کسی و در چه تاریخی نوشت بخشی از تاریخ است که کسی از آن اطلاع چندانی ندارد اما شنیده ها و اخبار واصله از آن حکایت دارد که در اواخر دوره قاجار این داستان نگارش شده است. داستان، ماجرای حسین کردی را در اواخر دوره صفویه روایت می کند. مردی عیار که بر ظلمت و تاریکی ظالمان عصر خود پیروز میشد. این داستان را از این جهت یلدا می خواندند زیرا که شب یلدا در نگاه ایرانیان به پیروزی نور بر تاریکی تعریف میشده است. شبی طولانی که با صبر و شکیبایی به صبح و طلوع خورشید منتهی میشد.

یلدا جشنی است به قدمتی طولانی در تاریخ که باستان شناسان بر اساس ظروف سفالی کشف شده آن را به هفت هزار سال پیش نسبت می دهند. اما اگر بخواهیم بدانیم که شب یلدا دقیقا از چه تاریخی در تقویم ایرانیان وارد شد، باید بگوییم که از دوره سلطنت داریوش یکم شب یلدا به صورت جشنی رسمی وارد فرهنگ ایرانیان شد.

مرکز خرید آنلاین بانی مد در زمینه پوشاک فعالیت دارد و در کنار همکاری با برندهای معتبر ایرانی و بین المللی، در مسیر بهبود تجربه خرید آنلاین پوشاک در ایران گام برمی دارد. از طریق سایت بانی مد می توانید طیف گسترده ای از محصولات متنوع و برند را مشاهده و خریداری کنید. یکی از خدمات فروشگاه اینترنتی بانی مد آن است که در تمامی مراحل خرید با استفاده از تیم پشتیبانی به صورت آنلاین و تلفنی تا زمان تحویل کالا به مشتری، همراه او خواهند بود.

شب یلدا؛ از ایران تا قلب اروپا

در تاریخ اینگونه آورده اند که ایرانیان باستان به افتخار «اهورا مزدا» و «مهر» شب یلدا را جشن می گرفتند. با گسترش آیین مهر میان رومیان، آن ها هم به رسم ایرانیان شب چله یا روز زایش مهر و نور را جشن گرفتند اما با نفوذ آیین مهر کلیسای روم روز میلاد مسیح را همزمان با جشم آیین مهر یا همان شب چله قرار داد تا از نفوذ و گسترش این فرهنگ در میان رومیان جلوگیری کند. اگر بخواهیم کمی میهن پرستارانه به داستان شب یلدا نگاه کنیم باید بگوییم که اولین جشن های کریسمس هم بر تافته از میراث کهن ایرانی است. آنچه در تاریخ آمده این چنین است که پژوهشگران اعتقاد دارند ۲۱ تا ۲۵ دسامبر هم از قلب آیینی می آید که ما به نام یلدا یا آیین مهر می شناسیم.

سنت های یلدا در شهرهای مختلف ایران

شب چله در اکثر شهرهای ایران آداب و رسوم خاص خود را دارد و مردم هر شهر به شیوه خود این شب را جشن می گیرند.

همدان

شب چله را در همدان با دورهمی های خانوادگی به میزبانی بزرگان شروع می شود. وقتی همه دوره سفر شب یلدا یا کرسی دوره هم جمع شدند، میزبان با کشمش ، مویز ، شانی ، هندوانه ، تخمه خربزه و هندوانه که به اینها آجیل شب چله می گویند، از مهمان پذیرایی می کند. فال سوزن اما از سنت های شهر همدان است. به این صورت که مادربزرگ به صورت پشت سر هم شعرهای این شب را می خواند و دختر بچه ای هم روی پارچه ای تازه و آب ندیده سوزن می زند. سایرین هم با خود نیت می کنند.

لرستان

شب چله در لرستان حال و هوایی متفاوت دارد. آئین این شب در لرستان به «شوچله » معروف است و مردم این خطه در گویش خود به این شب «اول قاره » هم می گویند. از رسم های این شب در لرستان «چارشودرکنی »، « کاسم سا » و «چهل سرود » است. یکی از جذاب ترین بخش های شب یلدا در لرستان فال چهل سرود است. این سنت در پایان مراسم جشن شب چله برگزار می شود. این مراسم آئینی بیشتر به نیت پسران و دختران جوان فامیل برگزار می شد و اگر بیت پایانی شعر که فال بود مضمون خوبی داشت همه اقوام و افراد حاضر شروع به خواندن شعرهای شاد می کردند و شادی می کردند. لرستان همیشه آداب و رسوم جذابی دارد.

قزوین

برگزاری مراسم های شب یلدا برای شادی است، این شادی اما در قزوین رنگ و رخ دیگری دارد. مردم ترک زبان قزوین برای شب یلدا آداب و رسوم ویژه ای دارند. دعوت از عاشیق ها یا همان نوازنده ها و آواز خوان های ترکی، عاشیق ها هم شاهنامه می خوانند و بعضی ها برای شب یلدا «کوراوغلو» می خوانند که یک داستان حماسی ترکی است. پسته، بادام، سنجد، گردو، کشمش و مویز از خوراکی های مخصوص «چله قزوینی» است.

سخن پایانی

یلدا رسم قشنگی است که ریشه در تاریخ ایران دارد. هر کشور با فرهنگ و آداب و رسومی که دارد معرفی می شود. ابوریحان، رومیان و مسیحیان هم شب یلدا را پاس می داشتند. شبی که حکایت از صبر و پیروزی بر تاریکی دارد. کارها نیکو شود اما به صبر

انتهای پیام/