شریف | یه جستجوی عمیق

آیا پاک دامنی و پوشش یک دستور است یا توصیه؟

مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، ۰۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ - ۱۳:۱۱

عفاف در دعای امروز به حسب ظاهر به معنای کنترل غریزه جنسی است و برای رعایت پاک دامنی و عفت، لازم است ستر رعایت شود. ستر به معنی پوشیده بودن هر انسانی اعم از زن و مرد است.

انسان،عدالت،دنيا،قناعت،زندگي،وَ،عفت،انصاف،خداوند،ماه،رمضان،رع ...

خبرگزاری مهر - گروه دین و آئین: دعاهای مختصر روزانه ماه رمضان، دعاهایی است که هر روز پس از نمازهای واجب آن روز خوانده می شود.
دعاهای روزهای ماه رمضان در کتاب های البلد الامین و مصباح از پیامبر اکرم (ص) نقل شده اند.
حجت الاسلام والمسلمین سید محمدباقر علوی تهرانی در ۳۰ یادداشت به شرح و تفسیر دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان پرداخته است که روزانه تقدیم مخاطبان مهر می شود.
تفسیر دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان به این شرح است:
«اللهم زینی فیه بالستر والعفاف، واسترنی فیه بلباس القنوع والکفاف، واحملنی فیه علی العدل والإنصاف، وآمنی فیه من کل ما أخاف، بعصمتک یا عصمة الخائفین»
«خدایا، مرا در این ماه به پوشش و پاک دامنی بیارای و لباس قناعت و اندازه نگه داشتن در زندگی را به من بپوشان و بر عدالت و انصاف وادارم کن و مرا در این ماه از هرچه می ترسم ایمنی ده، به نگهداریت ای نگهدارنده هراسندگان»
خواسته های روز دوازدهم ماه مبارک رمضان:
۱.
مزین شدن به پوشش و عفاف
۲.
پوشیدن جامه قناعت و کفاف
۳.
حرکت به سوی عدل و انصاف
۴.
ایمن بودن از هر امر ترسناک
«اللهم زینی فیه بالستر والعفاف»
عفت در لغت یعنی اجتناب از چیزی که سزاوار و شایسته نیست.
پرهیز و اجتناب از حرام، مصداق عفت است.
اجتناب از حاجت خواستن و درخواست نمودن از مردم، از مصادیق عفت است.
اجتناب از طمع ورزی در دنیا، مصداق عفت است.
اما دانشمندان علم اخلاق، عفت را گاهی به مفهوم عام تعریف می کنند که اعتدال در قوه شهویه است.
قوه شهویه آن قوه ای است که تحریکش در انسان موجب کسب منافع برای زندگی بشر است.
خواستنی های بی در و پیکر به خاطر تحریک قوه شهویه است.
می فرمایند زندگی تان بر اساس خواسته هایتان نباشد بلکه بر اساس نیازتان باشد چون خواسته ما حد و مرز ندارد.
این همان اعتدال بخشیدن به قوه شهویه است یعنی زندگی به دور از افراط و تفریط، و میانه روی در خواسته ها.
و گاهی نیز عفت را به مفهوم خاص آن تعریف می کنند که کنترل غریزه جنسی است.
یعنی پاک دامنی پیشه کردن و به دور بودن از آلودگی های جنسی.
عفاف در دعای امروز به حسب ظاهر به همین معنا است و برای رعایت پاک دامنی و عفت، لازم است ستر رعایت شود.
ستر به معنی پوشیده بودن هر انسانی اعم از زن و مرد است.
در سوره نور آیه ۳۰ می فرماید: قل للمؤمنین یغضوا من أبصارهم و یحفظوا فروجهم (به مردان با ایمان بگو دیده فرو نهند و پاکدامنی ورزند)
در آیه ۳۱ سوره نور می فرماید: و قل للمؤمنات یغضضن من أبصارهن و یحفظن فروجهن (و به زنان با ایمان بگو دیدگانه خود را فرو بندند و پاک دامنی ورزند)
پاک دامنی یک دستور است نه توصیه، لذا لازمه اش ستر است که همان داشتن نوعی پوشش و چارچوب است.
این دستور برای زن و مرد هر دو آمده است.
پس رعایت پاک دامنی امری لازم است.
«واسترنی فیه بلباس القنوع والکفاف»
انسان را زیاده طلب خلق کرده اند.
زیاده طلبی در مسیر غلط، انسان را به حضیض ذلت می کشاند.
زیاده طلبی در حرص به دنیا، مسیر و انتخاب غلط آدمی است.
زیرا از ناحیه خداوند و پیامبر اساسا روی خوشی نسبت به دنیا وجود ندارد.
این را به وضوح از تعابیری که درباره دنیا در متون دینی ما آمده است، می توان فهمید.
حضرت رسول (ص) فرموده اند: «الدنیا حلم» دنیا خوابی آشفته است که انسان خواب آن را می بیند.
با چنین توصیفی از دنیا، حرص به دنیا مثال سراب است.
به همین جهت ما را دعوت به قناعت می کنند که صفت مقابل حرص است.
قناعت ورزیدن، شیوه عاقلان است.
راه و رسم کسی است که به خودشناسی رسیده است.
راه به دست آوردن عزت و طریق اصلاح نفس است.
امام صادق (ع) درتعریف قناعت فرمودند: «اقنع بما قسم الله لک» به آنچه خداوند قسمت تو کرده است قانع باش
پس اگر به آنچه که خدا در دنیا قسمتمان کرده است راضی باشیم، صفت قناعت ظهور پیدا کرده که ثروتی تمام نشدنی است.
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «القناعة مال لاینفد» قناعت ثروتی است که تمام نمی شود.
معمولا در لسان حدیث اگر بخواهند از چیزی که رویه و منش دائمی و عمومی انسان باشد تعبیر کنند، آن وصف را به صورت لباس درخواست می کنند.
قناعت در دنیا یعنی آنچه برای زندگی کافی است تا تمام شئون زندگی اداره شده و آبروی انسان حفظ شود را داشته باشیم.
در دعای امروز خصیصه اکتفا نمودن به قدر احتیاج به صورت همیشگی و عمومی را از خداوند می خواهیم و درخواست می کنیم که این صفت برای ما مانند لباسی باشد.
از عبارت «لباس التقوی» که در قرآن آمده نیز چنین استفاده ای می شود.
«واحملنی فیه علی العدل والإنصاف»
چون با انصاف زیستن و به عدل زندگی کردن کار سختی است، رسول گرامی (ص) هر دو مورد را در دعای امروز از خداوند خواسته اند.
اگر صفت عدالت در جامعه ای ظهور پیدا کند و ملتی به این وصف عامل باشند آن جامعه سعادتمند است.
عدالت ورزیدن سخت است.
عدالت، رعایت حقوق دیگران و عطاء نمودن حق هر صاحب حقی به اوست.
جامعه ای بر محور عدالت است که قانون گرایی در تعاملات افراد مختلف آن جامعه حاکم است.
برای تحقق عدالت، قانون باید شفاف و جامع باشد یعنی تمام نیازهای جامعه را شناخته باشد.
اعمال آن باید همراه با قاطعیت باشد.
مبارزه با متخلفین جدی و بازدارنده از تخلف باشد.
کسی به عدالت رفتار نمی کند مگر آنکه عدالت را دوست داشته باشد و سعادت جامعه برایش مهم باشد، نه منافع افراد و احزاب برایش مهم است و نه ملاحظات دیگر.
به عدالت زندگی کردن دستور الهی است.
در سوره نحل آیه ۹۰ می فرماید: إن الله یأمر بالعدل و الإحسان خداوند به دادگری و نیکوکاری فرمان می دهد.
به انصاف رفتار کردن هم کار بسیار سختی است.
چون خودخواهی، بخل، حرص و بعضی از رذائل اخلاقی که در انسان هست اجازه نمی دهد که منافع خیرات و خوبی ها را برای دیگران هم بخواهیم.
قاعده طلایی انصاف این است: «آنچه را برای خود می پسندی برای دیگران بپسند و آنچه را بر خود نمی پسندی برای دیگران نیز نپسند»
آیا واقعا در مقام عمل چنین می کنیم تا انصاف را رعایت کرده باشیم؟
بنابراین از خدا در این روز می خواهیم که ما را به عدل و انصاف وادار کن.
«وآمنی فیه من کل ما أخاف»
انسان در طول زندگی همواره با اموری مواجه است که برای او خطر و آسیب دارد و بسیار از آن می ترسد.
اموری که می تواند موفقیت های او را تهدید کند و سعادت او را از بین ببرد.
در نگاه توحیدی هیچ کس جز خداوند نمی تواند ضرر را از انسان دفع کند.
در سوره انعام آیه ۱۷ و ۱۸ می فرماید: و إن یمسسک الله بضر فلا کاشف له إلا هو و إن یمسسک بخیر فهو علی کل شیء قدیر و هو القاهر فوق عباده (و اگر خدا به تو آسیب و گزندی برساند، کسی جز او برطرف کننده آن نیست، و اگر به تو خیری برساند [حفظ و دوامش فقط به دست اوست]؛ پس او بر هر کاری تواناست.
اوست که بر بندگانش چیره و غالب است)
«بعصمتک یا عصمة الخائفین»
از همین جهت ایمنی از هر ترسی را فقط باید از خداوند طلب کرد که او بهترین نگهدارنده انسان از هرگونه ترس و هراس است.