به گزارش خبرگزاری تسنیم ازاردبیل، زمستان سال ۵۶ نقطه جوش و خروش ملت ایران بر ضد نظام پهلوی بود که مردم غیور و شهیدپرور اردبیل بر علیه ظلم و ستم به پا خاستند و در دهم فروردین ماه با برگزاری مراسم بزرگداشت شهدای تبریز و قم رنگ و بوی تظاهرات در استان به اوج خود رسید و بعد از آن اردبیلی ها به جمع انقلابیون پیوستند.

مردم در مسجد میرزا علی اکبر تجمع می کردند که پایگاه اصلی انقلاب بود و سخنرانی های مرحوم آیت الله مروج و مسائلی(از شاگردان امام و از مبارزین انقلاب اسلامی ایران) از این جا ادامه یافت و نسبت به آگاه سازی مردم اقدام می شد.

نهم شهریور ماه ۵۷ با شهادت بهروز یحیوی آتش غضب مردم بالا گرفت و درگیری های شدیدی در استان به وقوع پیوست، اما فقط اردبیل نبود که شاهد تظاهرات گسترده مردم بود بلکه در شهرستان های دیگری همچون مشگین شهر نیز تظاهراتی انجام یافت که سبب شهادت یک مشگین شهری شد و در بیله سوار و خلخال نیز و هر کدام از شهرستان ها نیز شهیدی را تقدیم انقلاب کردند.

این موج برخاسته از انقلاب حتی به نیارق روستایی در اردبیل رسید و این روستا نیز شهیدانی را تقدیم انقلاب کرد و سرانجام اعتراضات مردم انقلابی اردبیل در فجر ۵۷ پیروزی انقلاب اسلامی را رقم زد و ملت ایران اسلامی پیروز شد، در واقع اعتراضات مردم اردبیل در تاریکی ادامه داشت تا این که در سال ۵۷ از مشرق زمین طلوع کرد.

با وجود ورود امام راحل و سقوط سلسله پهلوی در ۲۳ بهمن ماه همچنان درگیری ها در اردبیل داشت، به طوری که در تاریخ ۲۲ بهمن مردم به سمت نیروهای ارتشی رفتند و بالاخره جوانان در ۲۳ بهمن مجبور شدند در میدان جلوی شهربانی ازدحام پرشوری به راه بیندازند و ۲۳ نفر از امت این استان به مقام شهادت نائل آمدند و بیش از ۱۰۰ نفر مجروح داشتیم.

آری، مردم استان اردبیل با تقدیم ۴۸ شهید و جانبازانی با این انقلاب عهد بسته اند و همچنان بر این عهد خود استوارند.

گفتنی است؛ مسجد میرزا علی اکبر با قدمتی که به دوره قاجار بازمی گردد، توسط حاج محمد حسین امین ساخته و بعدها به دست مرحوم میرزا علی اکبر مجتهد تعمیر شد که دو در دارد و سقف آن روی ۳۰ ستون با قطر متوسط ۸۸ سانتی متر واقع شده است.

یکی از بخش های جالب مسجد اتاق یا حجله حضرت ابوالفضل العباس(ع) محسوب می شود که دارای تزیینات چوبی است که در تاریخ ۱۱ تیر ۱۳۷۵، این بنای تاریخی به عنوان یکی از دیدنی های اردبیل، در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۱۷۴۲ به ثبت رسید.

آیت الله مروج اردبیلی(بیوک خلیل زاده )در ۲۷ شهریور سال ۱۳۰۹ در یک خانواده مذهبی در یکی از محلات قدیمی اردبیل به دنیا آمد. در دوران کودکی به فراگیری قرآن در مکتب پرداخت و سپس براساس علاقه شخصی و تشویق پدر به حوزه ی علمیه شهر اردبیل که مدرسه «ملاابراهیم » نام داشت وارد شد و به تحصیل مقدمات علوم اسلامی مشغول شد.

او در سال ۱۳۲۶ شمسی با تشویق اساتید و نیز اشتیاق خود برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم عظیمت و در مدرسه آیت الله حجت کوه کمری اقامت گزید و در درس بزرگانی چون ؛ آیت الله سلطانی ، شیخ احمد کافی ، عبدالجواد اصفهانی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی حاضر گردید؛ ضمن آنکه در درس فلسفه ی شیخ محمد لاکانی ، میرزا مهدی مازندرانی و علامه طباطبایی هم شرکت می کرد.

آیت الله مروج پس از اتمام مقدمات دروس حوزوی در قم و شروع درس خارج راهی مشهد مقدس شد و در درس خارج فقه و اصول آیت الله العظمی سید یونس اردبیلی ، از مراجع تقلید آن زمان ، حاضر گشت .

وی در همین دوران به پیشنهاد حجت الاسلام سید ابراهیم سید حاتمی ، لقب «مروج » را برگزید و به این لقب شهرت پیدا کرد و پس از بازگشت به اردبیل به تدریس و ترویج و اقامه نماز پرداخت .

با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) همراه علمایی چون آیت الله سید یونس یونسی اردبیلی ، آیت الله مسائلی و آیت الله اردبیلی وارد مبارزات اسلامی شد و با ارسال تلگراف هایی به مراجع تقلید از جریان نهضت اسلامی حمایت نمودند.

در پی فاجعه مدرسه فیضیه قم ، علمای اردبیل به اقدام رژیم شدیدا اعتراض کردند و پس از دستگیری امام خمینی (ره) در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در تلگرافخانه اردبیل متحصن و خواستار آزادی امام شدند.

آیت الله مروج به علت مبارزاتش در سال ۱۳۴۴ ممنوع الخروج گردید و براساس گزارش های ساواک ، در زمان تبعید امام خمینی (ره) در عراق از سوی علمای اردبیل مکاتباتی با امام خمینی (ره) صورت گرفته است . با رحلت آیت الله حکیم در سال ۱۳۴۹ علمای اردبیل از جمله آقایان مسائلی و مروج به طرح مرجعیت امام خمینی پرداختند و آیت الله مروج در سال های ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳ سخنرانی های انتقادآمیزی از وضعیت سیاسی و فرهنگی جامعه ایراد کرد که با واکنش ساواک مواجه گردید.

با رحلت آیت الله سید یونس یونسی اردبیلی وی امامت جماعت مسجد میرزا علی اکبر اردبیل را در جنب بازار برعهده گرفت که با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره)، وی از ارکان انقلاب در منطقه محسوب می شد و مجاهدت های بی دریغی در این راستا انجام داد.

پخش اعلامیه های امام و سخنرانی های آتشین، عرصه را بر رژیم استبدادی تنگ کرده بود و به همین دلیل، ایشان در سال های دهه ۱۳۵۰ش، ممنوع المنبر شده بود. به رغم همه مشکلات، دست از اقدامات آگاهی بخش خویش برنمی داشت. در آستانه پیروزی انقلاب، نقش ایشان در نظارت و حفاظت و امنیت شهر و صیانت جوانان از فرو افتادن در گرداب گروهک های منحرف، چشمگیر بود.

علی رغم محدودیت های ساواک، آیت الله مروج در تاریخ ۲۱ دی ماه ۱۳۵۷ به ایراد سخنرانی در مسجد میرزا علی اکبر پرداخت که در سخنرانی خود به ادامه تلاش ها تا پیروزی انقلاب تاکید داشت.

به دعوت دکتر مفتح، آیت الله مروج و تعدادی از شخصیت های انقلابی اردبیل در تهران حضور یافتند و در مراسم استقبال از امام خمینی(ره) شرکت داشتند . حضور علمای اردبیل مقارن با اعتصاب و تحصن روحانیون در اعتراض به بسته شدن فرودگاه ها بود که علمای اردبیل از جمله آیت الله مروج در این تحصن شرکت کردند و بعد از ورود امام خمینی(ره) به ایران در دوازدهم بهمن ۵۷، آیت الله مروج و همراهانش به اردبیل بازگشت.

به جهت روحیات اخلاقی و اجتماعی آیت الله مروج در سال ۱۳۵۸ از سوی امام خمینی (ره) به عنوان امام جمعه و نماینده ولی فقیه در اردبیل تعیین شد که ایجاد ثبات لازم در شهر، مساعدت به محرومان ، کمک به رزمندگان اسلام ، برپایی نماز جمعه شکوهمند در اردبیل ، برپایی کنگره مقدس اردبیلی و تلاش جهت استان شدن اردبیل قسمتی از فعالیت وی در دوران حیات این عالم بزرگوار بود.

آیت الله مروج بعد از شروع جنگ تحمیلی در اولین فرصت به همراه چندین نفر از علماء و مسؤولان به جبهه های غرب و جنوب رفت و به ویژه در اهواز در انسجام مردم و جلوگیری از فعالیت های ستون پنجم ایفای نقش نموده و از لحاظ کمک رسانی به مناطق جنگی نیز فعالیت ایشان چشمگیر بود و در زمینه اعزام نیرو و تشویق مردم به حضور در جبهه های حق علیه باطل نیز نقش پررنگی داشت.

او در سمت امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه در اردبیل، شخصیتی محبوب، خدمتگزار، مردمی و موفق بود و خدمات ارزنده سیاسی، فرهنگی و اجتماعی متعددی انجام داد که در این مختصر نمی گنجد که سرانجام در سن ۷۱ سالگی در تاریخ ۲۷ فروردین ماه ۱۳۸۰ مطابق با ۲۱ محرم الحرام ۱۴۲۲ به دیدار معبود شتافت.

همچنین مرحوم آیت الله یکتایی نیز(حضرت آیت الله شیخ عبد الخالق یکتایی از علما اعلام و روحانیون صاحب فضل و فضیلت خلخال اردبیل است که در حدود سال ۱۲۹۲ هجری قمری (۱۲۵۴ شمسی) در قریه کرین از توابع شهرستان خلخال متولد شد).

انتهای پیام/۱۳۲/ش