آگاهی حضرت ابراهیم(ع) از ماجرای شهادت امام حسین (ع)- اخبار دین ، قرآن و اندیشه - اخبار فرهنگی تسنیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، طبق حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه و آله گذر تمام رسولان الهی به کربلا خورد و هیچ نبی ای نبود که توسط ملک وحی یعنی جبرئیل علیه السلام با ماجرای امام حسین علیه السلام آشنا شد، برای مصیبت آن حضرت گریست و بر قاتلان حضرت لعن کرد.۱ علاوه بر این، از وجود مقدس امام حسین علیه السلام اثر می گرفتند و تربیت های مکتب حسینی را به جان و دل می خریدند. در یک لایه بالاتر، آن بزرگواران از آنجایی که به واسطه تربیت های الهی، اهل سبقت در زمان یا به تعبیری السابقون بودند و از عوالم و آینده و نشئات بعد خبر می دادند، به طور طبیعی در گذر زمان، با داستان عاشورا به صورت عینی و عملی مواجه می شدند و شاهد این رویداد بودند.
در گزارش های قبلی به وجه اشتراک ماجرای آدم و نوح نبی علیهما السلام با ماجرای امام حسین علیه السلام اشاره شد و حال مروری بر ماجرای ارتباط ابراهیم علیه السلام به عنوان یکی از اولوا العزم از رسولان خواهیم داشت. این رسول بزرگوار از جمله رسولانی بود که در مقطعی از رسالت خویش با ماجرای امام حسین علیه السلام و روز عاشورا از طریق نجوم آشنا شد، آن زمان که «إذ قال لأبیه و قومه ما ذا تعبدون» به پدرش و قومش فرمود چه چیز را می پرستید؟ «أ إفکا آلهة دون الله تریدون» آیا غیر از خدا، به دروغ، خدایانی [دیگر] می خواهید؟! «فما ظنکم برب العالمین» پس گمانتان به پروردگار جهانیان چیست؟ سپس خداوند می فرماید «فنظر نظرة فی النجوم» (به خواست خدا) نگاهی به ستارگان انداخت «فقال إنی سقیم» و فرمود من بیمار هستم. قوم او نیز با ریشخند ابراهیم را ترک کردند. (۸۵ تا ۹۰ صافات)
ماجرای آگاهی حضرت ابراهیم از شهادت امام حسین(ع) با نگاه به اوضاع ستارگان
اما این آیه چه ارتباطی به ماجرای امام حسین علیه السلام دارد؟ در اینجا روایات به مدد ما می آیند و رمزینه هایی را مطرح می کنند. امام صادق علیه السلام فرمود «حسب فرأی ما یحل بالحسین ع فقال إنی سقیم لما یحل بالحسین ع.» یعنی «ابراهیم (وقتی به نجوم نگاه کرد) حساب کرد و آنچه به حسین علیه السلام وارد می شود (از اوضاع کواکب) فهمید، سپس گفت: من بیمارم، از آنچه به حسین وارد می شود.» جالب است که لحن کلام به گونه ای است که گویی ابراهیم علیه السلام از قبل با امام حسین علیه السلام آشنایی دارد و با دیدن اوضاع ستارگان، با امر عاشورا مواجه می شود و تا حدی جلو می رود که حالت بیماری به ایشان دست می دهد.
اسماعیل (ع) فدیه ذبح عظیم
دومین ماجرایی که حکایت از آشنایی ابراهیم نبی با امام حسین علیهماالسلام و جریان عاشورا دارد، روایتی از امام رضا علیه السلام است. شیخ صدوق علیه الرحمة در کتاب «الخصال» می نویسد: فضل بن شاذان می گوید: از امام رضا شنیدم که فرمود: چون خداوند به ابراهیم فرمان داد به جای پسرش اسماعیل، آن قوچی را که فرستاده بود ذبح کند، ابراهیم آرزو کرد که پسرش اسماعیل را به دست خود ذبح می کرد و به ذبح آن قوچ مأمور نمی شد تا به قلبش آن چیزی برسد که به قلب پدری که عزیزترین فرزندش را ذبح کرد می رسد، تا با این کار به بالاترین درجه ثواب مصیبت زده برسد. پس خداوند به او وحی کرد: ای ابراهیم محبوب ترین خلق من نزد تو کیست؟ گفت: پروردگارا، کسی را که محبوب تر از حبیب تو محمد (ص) باشد نیافریده ای. وحی شد: آیا او را بیشتر دوست داری یا خودت را؟ گفت: او را از خودم بیشتر دوست دارم. خداوند فرمود: آیا فرزند او را بیشتر دوست داری یا فرزند خودت را؟ گفت: فرزند او را. فرمود: ذبح شدن فرزند او به دست دشمنانش برای تو دردناک تر است یا ذبح شدن فرزندت به دست خودت به خاطر اطاعت من؟ گفت: پروردگارا ذبح شدن فرزند او به دست دشمنانش برایم دردناک تر از ذبح فرزندم به دست خودم است. فرمود:
ای ابراهیم، طائفه ای که گمان می کنند که از امت محمد هستند، فرزند او حسین را پس از وی از روی ستم و دشمنی می کشند، همان گونه که قوچ را سر می برند و با این کار دچار غضب من می شوند. ابراهیم با شنیدن این سخن بسیار ناراحت شد و قلبش به درد آمد و شروع به گریه کرد، پس به او وحی شد که ای ابراهیم جزع و فغان تو را فدای فرزندت اسماعیل قرار دادم مثل آنکه اسماعیل را به دست خودت فدا کرده چون حسین (ع) و قتل او کردی و با این کار تو را به بالاترین درجه اهل ثواب در مصیبت می رساندم و این معنای سخن خداوند است که فرمود: «و فدیناه بذبح عظیم».
----------------------
پاورقی:
۱.
الف) رسول خدا صلی الله علیه و آله در روایتی خطاب به امام حسین فرمود «یا بنی إنک ستساق إلی العراق و هی أرض قد التقی بها النبیون و أوصیاء النبیین؛ یعنی ای فرزندم، همانا تو به زودی به سوی عراق سوق داده خواهی شد و آن زمینی است که انبیاء و اوصیای انبیاء با آن ملاقات کردند. (مختصرالبصائر، محمد حسن حلی عاملی، ص۱۳۹)
ب) علامه مجلسی در بحار نقل می کند: «أن آدم لما هبط إلی الأرض لم یر حواء فصار یطوف الأرض فی طلبها فمر بکربلاء فاغتم و ضاق صدره من غیر سبب … هنگامی که حضرت آدم علیه السلام به زمین هبوط کرد، حضرت حواء را ندید. آن حضرت برای یافتن حواء شروع به جستجو کرد. موقعی که عبور آن بزرگوار به کربلا افتاد بدون جهت اندوهگین و نفس در سینه اش تنگ شد …
انتهای پیام/
در گزارش های قبلی به وجه اشتراک ماجرای آدم و نوح نبی علیهما السلام با ماجرای امام حسین علیه السلام اشاره شد و حال مروری بر ماجرای ارتباط ابراهیم علیه السلام به عنوان یکی از اولوا العزم از رسولان خواهیم داشت. این رسول بزرگوار از جمله رسولانی بود که در مقطعی از رسالت خویش با ماجرای امام حسین علیه السلام و روز عاشورا از طریق نجوم آشنا شد، آن زمان که «إذ قال لأبیه و قومه ما ذا تعبدون» به پدرش و قومش فرمود چه چیز را می پرستید؟ «أ إفکا آلهة دون الله تریدون» آیا غیر از خدا، به دروغ، خدایانی [دیگر] می خواهید؟! «فما ظنکم برب العالمین» پس گمانتان به پروردگار جهانیان چیست؟ سپس خداوند می فرماید «فنظر نظرة فی النجوم» (به خواست خدا) نگاهی به ستارگان انداخت «فقال إنی سقیم» و فرمود من بیمار هستم. قوم او نیز با ریشخند ابراهیم را ترک کردند. (۸۵ تا ۹۰ صافات)
ماجرای آگاهی حضرت ابراهیم از شهادت امام حسین(ع) با نگاه به اوضاع ستارگان
اما این آیه چه ارتباطی به ماجرای امام حسین علیه السلام دارد؟ در اینجا روایات به مدد ما می آیند و رمزینه هایی را مطرح می کنند. امام صادق علیه السلام فرمود «حسب فرأی ما یحل بالحسین ع فقال إنی سقیم لما یحل بالحسین ع.» یعنی «ابراهیم (وقتی به نجوم نگاه کرد) حساب کرد و آنچه به حسین علیه السلام وارد می شود (از اوضاع کواکب) فهمید، سپس گفت: من بیمارم، از آنچه به حسین وارد می شود.» جالب است که لحن کلام به گونه ای است که گویی ابراهیم علیه السلام از قبل با امام حسین علیه السلام آشنایی دارد و با دیدن اوضاع ستارگان، با امر عاشورا مواجه می شود و تا حدی جلو می رود که حالت بیماری به ایشان دست می دهد.
اسماعیل (ع) فدیه ذبح عظیم
دومین ماجرایی که حکایت از آشنایی ابراهیم نبی با امام حسین علیهماالسلام و جریان عاشورا دارد، روایتی از امام رضا علیه السلام است. شیخ صدوق علیه الرحمة در کتاب «الخصال» می نویسد: فضل بن شاذان می گوید: از امام رضا شنیدم که فرمود: چون خداوند به ابراهیم فرمان داد به جای پسرش اسماعیل، آن قوچی را که فرستاده بود ذبح کند، ابراهیم آرزو کرد که پسرش اسماعیل را به دست خود ذبح می کرد و به ذبح آن قوچ مأمور نمی شد تا به قلبش آن چیزی برسد که به قلب پدری که عزیزترین فرزندش را ذبح کرد می رسد، تا با این کار به بالاترین درجه ثواب مصیبت زده برسد. پس خداوند به او وحی کرد: ای ابراهیم محبوب ترین خلق من نزد تو کیست؟ گفت: پروردگارا، کسی را که محبوب تر از حبیب تو محمد (ص) باشد نیافریده ای. وحی شد: آیا او را بیشتر دوست داری یا خودت را؟ گفت: او را از خودم بیشتر دوست دارم. خداوند فرمود: آیا فرزند او را بیشتر دوست داری یا فرزند خودت را؟ گفت: فرزند او را. فرمود: ذبح شدن فرزند او به دست دشمنانش برای تو دردناک تر است یا ذبح شدن فرزندت به دست خودت به خاطر اطاعت من؟ گفت: پروردگارا ذبح شدن فرزند او به دست دشمنانش برایم دردناک تر از ذبح فرزندم به دست خودم است. فرمود:
ای ابراهیم، طائفه ای که گمان می کنند که از امت محمد هستند، فرزند او حسین را پس از وی از روی ستم و دشمنی می کشند، همان گونه که قوچ را سر می برند و با این کار دچار غضب من می شوند. ابراهیم با شنیدن این سخن بسیار ناراحت شد و قلبش به درد آمد و شروع به گریه کرد، پس به او وحی شد که ای ابراهیم جزع و فغان تو را فدای فرزندت اسماعیل قرار دادم مثل آنکه اسماعیل را به دست خودت فدا کرده چون حسین (ع) و قتل او کردی و با این کار تو را به بالاترین درجه اهل ثواب در مصیبت می رساندم و این معنای سخن خداوند است که فرمود: «و فدیناه بذبح عظیم».
----------------------
پاورقی:
۱.
الف) رسول خدا صلی الله علیه و آله در روایتی خطاب به امام حسین فرمود «یا بنی إنک ستساق إلی العراق و هی أرض قد التقی بها النبیون و أوصیاء النبیین؛ یعنی ای فرزندم، همانا تو به زودی به سوی عراق سوق داده خواهی شد و آن زمینی است که انبیاء و اوصیای انبیاء با آن ملاقات کردند. (مختصرالبصائر، محمد حسن حلی عاملی، ص۱۳۹)
ب) علامه مجلسی در بحار نقل می کند: «أن آدم لما هبط إلی الأرض لم یر حواء فصار یطوف الأرض فی طلبها فمر بکربلاء فاغتم و ضاق صدره من غیر سبب … هنگامی که حضرت آدم علیه السلام به زمین هبوط کرد، حضرت حواء را ندید. آن حضرت برای یافتن حواء شروع به جستجو کرد. موقعی که عبور آن بزرگوار به کربلا افتاد بدون جهت اندوهگین و نفس در سینه اش تنگ شد …
انتهای پیام/
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! میخوای دربارهی «آگاهی حضرت ابراهیم(ع) از ماجرای شهادت امام حسین (ع)- اخبار دین ، قرآن و اندیشه - اخبار فرهنگی تسنیم» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.