به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، آنچه مسلم است به مسئله عفاف و حجاب به عنوان اصلی ترین مسائل مربوط به زنان در تمام آموزه های ادیان و نیز متون کتب آسمانی اشاره شده است. حتی در این متون شاهد حد و حدود و قوانین شرعی مسأله حجاب هستیم. «جرجی زیدان»، دانشمند مسیحی در این باره می گوید: «اگر مقصود از حجاب، پوشانیدن تن و بدن است، این وضع، قبل از اسلام و حتی پیش از ظهور دین مسیح، معمول بوده است و آثار آن هنوز در خود اروپا باقی مانده است».

یکی از ادیان آسمانی که بر مسئله حجاب تأکید دارد، آیین زرتشت است. اندیشمندان در یک دسته بندی کلی حجاب در آیین زرتشت را در سه نوع پوششی، رفتاری و گفتاری تقسیم بندی کرده اند.

حجاب پوششی: آن گونه که متون تاریخی یاد کردند، در همه آن زمان ها پوشاندن موی سر و داشتن لباس بلند، شلوار و چادر امری رایج در فرهنگ و دین مردم آن زمان بود و زنان هر چند با آزادی، در محیط بیرون خانه رفت و آمد می کردند و همپای مردان به کار می پرداختند، ولی این امور با حجاب کامل و پرهیز شدید از اختلاط های فسادانگیز صورت می یافت (فریدون پور بهمن، پوشاک در ایرانیان باستان، ص۷۶)

حجاب رفتاری و گفتاری: در نظام دینی و فرهنگی زمان آیین زرتشت، زنان طبقات بالای اجتماع، می بایستی در تخت روان پوشیده و محفوظ از خانه بیرون بیایند و هرگز مجاز نبودند با مردان رفت و آمد و گفت وگو داشته باشند. زنان پس از ازدواج، اجازه نداشتند هیچ مردی حتی پدر و برادرشان را ببینند (ویل دورانت ، تاریخ تمدن، ج۱، ص۵۵۲)

پژوهشها نشان می دهد که زنان ایران زمین از زمان مادها که نخستین ساکنان این دیار بودند، دارای حجاب کاملی، شامل پیراهن بلند چیندار، شلوار تا مچ پا و چادر و شنلی بلند بر روی لباسها بوده اند.(جلیل ضیاءپور، پوشاک باستانی ایرانیان از کهن ترین زمان، ص۱۷ ، ۲۶) این حجاب در دوران سلسله های مختلف پارسها نیز معمول بوده است. بنابراین در زمان بعثت زرتشت و قبل و بعد از آن، زنان ایرانی حجابی کامل داشته اند.

جایگاه فرهنگی پوشش در میان زنان نجیب ایران زمین به گونه ای است که در دوران سلطه کامل شاهان، هنگامی که خشایارشاه به ملکه «وشی» دستور داد که بدون پوشش به بزم بیاید تا حاضران، زیبایی اندام او را بنگرند، وی امتناع کرد و از انجام فرمان پادشاه سر باز زد. به دلیل این سرپیچی، به حکم دادوران، عنوان «ملکه ایران» را از دست داد. نقل این داستان در عهد عتیق چنین آمده است:« … امر فرمود وشتئ ملکه را با تاج ملوکانه به حضور پادشاه بیاورند تا زیبایی او را به خلایق و سروران نشان دهد؛ زیراکه نیکو منظر بود اما؛ وشتئ نخواست …»

بر اساس آموزه های زرتشت، بر هر مرد و زن واجب است هنگام انجام مراسم عبادی و نیایش، سر خود را بپوشاند و پوشش زنان باید به گونه ای باشد که هیچ یک از موهای سر زن از سرپوش بیرون نباشد. در خرده اوستا، به طور صریح چنین آمده است: «نامی زت واجیم همگی سر واپوشیم و همگی نماز و کریم بدادار هورمزد»، یعنی همگان نامی ز تو برگوییم و همگان سر خود را می پوشیم و آنگاه به درگاه دادار اهورمزدا نماز می کنیم.

همچنین با توجه به پند و اندرزهای زرتشت، تلاش وی برای تعالی و آموزش مبانی حجاب و بیان لزوم توأم کردن حجاب ظاهری با عفت باطنی، روشن تر شود. او می فرماید:

«ای نوعروسان و دامادان، … با غیرت، در پی زندگانی پاکمنشی بر آیید …. ای مردان و زنان، راه راست را دریابید و پیروی کنید. هیچ گاه گرد دروغ و خوشی های زودگذری که تباه کننده زندگی است، نگردید؛ زیرا لذتی که با بدنامی و گناه همراه باشد، همچون زهر کشنده ای است که با شیرینی درآمیخته و همانند خودش دوزخی است. با این گونه کارها، زندگانی گیتی خود را تباه نکنید. پاداش رهروان نیکی، به کسی می رسد که هوا، هوس، خودخواهی و آرزوهای باطل را از خود دور ساخته، بر نفس خویش چیره شود. کوتاهی و غفلت در این راه، پایانش جز ناله و افسوس نخواهد بود. فریب خوردگانی که دست به کردار زشت زنند، گرفتار بدبختی و نیستی خواهند شد و سرانجامشان خروش و فریاد و ناله است» (یسنا، ص۵۳، بندهای ۵ ۸)

حجاب در اسلام در دو ساحت رفتاری و پوششی است

جالب اینجاست که حجاب در آموزه های اسلام همانند آیین زرتشت در دو ساحت رفتاری و پوششی تعریف شده است که البته حجاب رفتار مقدم بر حجاب پوشش است. این مسئله را به خوبی می توان در آیه۳۱ سوره نور مشاهده کرد. خداوند در این آیه ابتدا زنان مؤمن را دعوت به «حجاب رفتار» می کند و می فرماید: «و قل للمؤمنات یغضضن من أبصارهن و یحفظن فروجهن؛ ای زنان با ایمان چشمان خود را فروپوشید و فروج خود را حفظ کنید». سپس بلافاصله «حجاب پوشش» را مطرح کرده و می فرماید: «و لا یبدین زینتهن إلا ما ظهر منها و لیضربن بخمرهن علی جیوبهن و لا یبدین زینتهن إلا لبعولتهن؛ و زینت خود را [ مانند لباسهای زیبا ، گوشواره و گردن بند] مگر مقداری که [ طبیعتا مانند انگشتر و حنا و سرمه ، بر دست و صورت ] پیداست [ در برابر کسی ] آشکار نکنند و [ برای پوشاندن گردن و سینه ] مقنعه های خود را به روی گریبانهایشان بیندازند و زینت خود را آشکار نکنند مگر برای شوهرانشان …».

منابع:

حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، یهود و مسیحیت (مهناز علیمردی/ محمدمهدی علیمردی)

انتهای پیام/