تأثیرات درونی رنگ ها بر تکامل اجتماعی



ایسنا/خراسان رضوی دانش رنگ به ما کمک می کند تا توانایی ابراز وجود و تصمیم گیری داشته باشیم و از آن به عنوان شیوه ای خلاق و مدرن در حل مسائل استفاده کنیم.

رنگ می تواند در مورد القاء یک حالت یا ایده معنایی شگرف را به ارتباطات بیافزاید، هر خانواده رنگی، می تواند تداعی حالات و معانی خاصی باشد که این موضوع بخشی به علم نشانه شناسی و از جهتی دیگر به علم روان شناسی وابسته است.

زیبایی شناسی رنگ را می توان در سه جهت امپرسیون(بصری)، اکسپرسیون(احساسی) و کانستراکسیون(نمادی) بررسی کرد. در این پژوهش از منظر اکسپرسیون به بررسی تأثیر و تأثیرات، احساسی و درونی رنگ در تعامل با ویژگی های روانشناسی در عرصه طراحی لباس پرداخته شده است. محققان در پژوهشی با عنوان «بررسی تأثیرات درونی رنگ ها بر تکامل اجتماعی» آورده اند: «زمانی که در دهکده ارتباطات جهانی از کلام و زبان نمی توان بهره جست، می توان از رنگ به عنوان یک ابزار ارتباطی و حتی انتقالی استفاده کرد، می توان ارتباطات را گسترش داد و واکنشی مثبت در این تبادلات ایجاد نمود».

در این پژوهش که توسط ملیحه صالحیه یزدی دانشجوی ارشد طراحی پارچه و لباس دانشگاه آزاد اسلامی یزد و دکتر فهیمه زارع زاده بورسیه هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس انجام شده، آمده است: «نحوه تأثیرگذاری رنگ ها بر انسان، کاملا به جنبه های روحی و روانی یک فرد، سلیقه، فرهنگ، اجتماع، سیاست و … بستگی دارد و منجر به ایجاد رفتارها و واکنش هایی در فرد می شود.

در حقیقت همانگونه که توسط حس لامسه گیرنده های عصبی بدن فعال می شوند و پیامی را به مغز مخابره می کنند یک فرد در هنگام دیدن یک رنگ نیز واکنش نشان می دهد. این محرک، به این معناست که رنگ به عنوان یک عامل، گیرنده های عصبی مغز را درگیر کرده و در نهایت در فرد رفتاری بروز می دهد. جریانات عصب در یک فرد می تواند باعث ترشح مواد خاصی در خون شود. رنگ در سطحی از انرژی روی انسان اثر دارد که جسم و روان او را تحت تأثیر قرار می دهد. با این اوصاف می توان با توجه به پارامترهای خاصی، تأثیرات مطلوبی را از رنگ ها دریافت کرد و تعدیل هیجانات و احساساتی که حتی در تعادل فیزیکی، رفتارهای فردی و مهارت های اجتماعی فرد مؤثر است».

رنگ ها بر نیازهای روحی و روانی اثر دارند

براساس این پژوهش، رنگ یکی از ادراکات بصری است و در فرهنگ و هنرهای مختلف به جنبه های متفاوت آن از جمله تأثیرات روان شناختی آن توجه شده است. در عصر حاضر روانشناسی نقش بسیار مهمی را در زندگی بشر ایفاء می کند، از کارکرد و توسعه آن در نظام آموزشی گرفته تا رفع نارسایی های اجتماعی، از نمونه بسیار موفق آن می توان به راهنمایی ارتباط با رنگ پنتون از پژوهشگر معاصر لئاتریس آیزمن اشاره کرد که در صنایع مختلف از آن به نام معلم رنگ یاد می کنند.

رنگ ها بر نیازهای روحی و روانی، شرایط یادگیری، کنترل رفتارهای خشمگینانه، احساسات، درمان افسردگی و اختلالات یادگیری و سطح انرژی اثر دارند. رنگ ها در کنترل نبض، تپش قلب، فشار خون، اشتها و حتی خواب مفید هستند و همچنین در درمان بیمارهایی مانند میگرن، سرطان، اعتیاد و … مؤثر هستند. به این مسأله اعتقاد دارید یا نه، که پوشیدن رنگ های خاص می تواند به انسان کمک کند تا پیشرفت کند، یا در یک مباحثه پیروز شود و به افراد این جرأت را می دهد که بی اساس شایعات را قبول نکنند.

محققان معتقدند؛ رنگ ها در خانه این امکان را برای اشخاص فراهم می سازد که احساس راحتی کنند، باعث تشویق یا عدم تشویق در ارتباط می شود و حتی باعث بی خوابی می شود. این به خاطر روانشناسی رنگ است که به واکنش های حسی قوی برمی گردد که همه انسان ها نسبت به رنگ ها دارند. مطالعات تحقیقاتی ثابت می کند که پاسخ های بشر به دیدن رنگ، براساس اثراتی است که رنگ ها روی چشم ها و سیستم عصبی انسان می گذارند، بخشی مربوط به فیزیولوژی است و بخشی به خاطر تأثیر محیط و تجارت زندگی است.

بر اساس این پژوهش، از نظر علمی در ساده ترین فرم خود کانون های شبکیه روی رنگ ها به عنوان اشعه هایی از نور که دارای طول ها و درجات متنوعی از شکست نور، انعکاس و جذب براساس رنگ مایه هستند، دریافت چشم از هر رنگ واکنش های پیوسته در مغز و سیستم عصبی اتوماتیک شروع می شود. برای مثال رنگ های تند گرم؛ قرمز، نارنجی و زرد دارای طولانی ترین طول موج ها هستند و نیاز به انرژی برای دیدن دلیل آن ها است. به همین دلیل اینگونه رنگ ها به نظر میرسند که با صدا داخل و خارج می شوند یا به عبارت دیگر جلب توجه می کنند، آن ها همچنین باعث تحریک مغز و بالا بردن ضربان قلب و سرعت تنفس می شوند.

رنگ های سرد مثل انواع آبی ها و سبزها دارای کوتاهترین طول موج ها هستند و به راحتی داخل چشم می شوند و ایجاد اثری آرامش بخش و تسکین می کنند و واقعا متابولیسم را پایین می آورد. علاوه بر واکنش های غیرارادی که افراد نسبت به رنگ دارند، عکس العمل های آموزش دیده هم به همان نسبت مهم هستند.

طراحی لباس یکی از فنون پیشرفته در عرصه هنر است

بر اساس این پژوهش، طراحی لباس یکی از فنون پیشرفته در عرصه هنر است و در سال های اخیر توجه زیادی به مبحث تعامل اجتماعی شده است؛ چراکه بررسی های فراوان نشان می دهد که کمبود مهارت های اجتماعی تأثیر منفی بر کارکرد انسانی دارد، مشکلات یادگیری را تشدید می کنند و مانع پیشرفت شده و سرانجام منجر به عواقب نامطلوب در دوران زندگی می شود. ابتدا باید دید که مهارت های اجتماعی به طور دقیق به چه مفهومی است. به طورکلی مهارت های اجتماعی به آن دسته از مهارت هایی گفته می شود که ما در تعاملات میان فردی خود به کار می بریم، اما از جهتی تعریف فوق چندان کامل نیست زیرا بیشتر به شکل این مهارت ها اشاره دارد تا به ماهیت آن ها.

یکی از مهمترین کارکردهای مهارت نفوذ اجتماعی یا ترغیب آن است که باعث می شود طرف مقابل نگرش خاصی اتخاذ کند یا آن نگرش را حفظ کند یا تغییر دهد. نگرش عبارت است از آنچه درباره موضوع یا وضعیتی خاص، می داند(جنبه شناختی)، احساسات او در آن مورد (جنبه عاطفی) و نحوه علم او درباره آن موضوع یا وضعیت(جنبه کنشی). بنابراین فرد نفوذکننده می تواند اداراکات، هیجانات یا بخش های طرف مقابل خود را تحت نفوذ خویش درآورد.

برای نفوذ در شناخت، عواطف و جنبه های رفتاری فرد مقابل قدرت، اعتبار پوشش و جذابیت رنگ های آن در برقراری ارتباط نباید نادیده گرفته شود. به طور مثال: رنگ آبی یا سبز و جذابیت آن در یک لباس به دلیل تأثیرات درونی آن که باعث کاهش آدرنالین و فشارخون می شود این قدرت را دارد که ایجاد حس آرامش، طراوت و تازگی را در فرد مقابل بنماید. رنگ های گرم و تند مانند قرمز این توانایی را دارند که انرژی و نیروبخشی را در ذهن مخاطب خویش نفوذ دهند و رنگ های سیاه و خاکستری ترس و تردید را به بیننده خود القا کنند.

براساس این پژوهش، انسان با آگاهی از اصول روان شناسی رنگ ها می تواند مهارت خودآگاهی خویش را تقویت سازد و بخشی از خواسته ها و نیازهای خود را در برقراری ارتباط با دیگران بهبود بخشد. می توان از تأویل مد رنگی براساس اصول روانشناسی به عنوان ابزاری در جهت مهارت های اجتماعی بهره گرفت تا با آموزش این اصول به شیوه ای جدید و نو در رفتارها و تعاملات اجتماعی بهبود بخشید.

آموزش این مهارت به انسان این امکان را می دهد تا مهارت شناختی جدیدی را کسب کند و مسیر ارتباطی جدید را با دیگران برقرار سازد، تعاملات خود را گسترش دهد و با دیگران همدردی کند. این اصول این امکان را به ما می دهند که مانند یک پل ارتباطی می توان از رنگ ها در برانگیختن حس همدردی و همدلی از آن بهره جست، روابط بین فردی را بهبود بخشید و ارتباطی موثر و موفق با دیگران برقرار نمود. دانش رنگ به ما کمک می کند تا توانایی ابراز وجود و تصمیم گیری داشته باشیم و از آن به عنوان شیوه ای خلاق و مدرن در حل مسائل استفاده کنیم.

این پژوهش در مجله چیدمان، در سال ۱۳۹۲ منتشر شده است.

انتهای پیام
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «تأثیرات درونی رنگ ها بر تکامل اجتماعی» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.