به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم،پدیدۀ گردوغبار از پدیده های طبیعی است که کشورهای مختلف دنیا و از جمله ایران را با آن درگیر هستند. بر اساس گزارش کنوانسیون مقابله با بیابانزایی ملل متحد (UNCCD)، به دلیل بروز طوفان های گرد و غبار سالانه بالغ بر ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیون تن خاک در سطح جهان منتشر وجابجا می شود.

گسترش روزافزون پدیدۀ گردوغبار در ایران

این پدیده آتمسفری در هر منطقه دارای فرایند خاص بوده و در طی دهه های اخیر در اغلب نقاط جهان روند افزایشی داشته است. نکتۀ در خور تأمل در دهۀ اخیر، افزایش شدید تعداد وقوع (روزهای گرد وغباری) و شدت طوفان های گرد و غبار است که فراوانی وقوع آنها در ۵۰ سال اخیر در دنیا به شدت افزایش یافته است.

در ایران نیز در سال های اخیر، تشدید این طوفان ها از لحاظ شدت، وسعت و تکرار و تأثیرگذاری آن بر مناطق غرب، جنوب و مرکز، کشور را با پدیدۀ جدید و متفاوت با روند طبیعی مواجه ساخته است که به منظور بررسی علل تشدید این پدیده، تحولات منطقه باید مورد واکاوی قرار گیرد.

عوارض و پیامدهای منفی گردوغبار در ایران

تشدید پدیدۀ گردوغبار در ایران به خصوص استان های غربی و جنوب شرقی کشور در سال های اخیر، عوارض و آثار ناگوار متعددی را برجای گذاشته است؛ از بین رفتن منابع زیست انسانی در مناطق تحت تأثیر، مهاجرت جوامع روستایی و شهری، افزایش میزان خسارات و حوادث جاده ای و بروز اختلال در شبکه حمل و نقل، افزایش آلودگی هوای شهرها و گسترش شیوع بیماری های قلبی تنفسی و نیز بیماری های چشمی تنها بخشی از پیامدهای مخرب این پدیده می باشد که سلامت محیط زیست انسانی را مورد تهدید قرار داده است.

پیامدهای ناگوار اقتصادی پدیدۀ گردوغبار

یکی از جنبه های مهم پدیدۀ گردوغبار، خسارات مادی و مالی فراوان ناشی از این پدیدۀ طبیعی است؛ طبق بررسی های انجام شده، مجموع خسارات اقتصادی بر کل کشاورزی سه استان شدیدا متأثر ایلام، خوزستان و کرمانشاه از ۲۲۲۷ میلیون دلار تا ۱۳۶۶۱ میلیون دلار برآورد شده است و در سال ۱۳۸۸ هر یک روز تعطیلی در اثر گردوغبار بر مبنای ارزش افزوده استانی ۱۴۲ میلیون دلار و بر مبنای متوسط ارزش افزوده کشوری ۶۶ میلیون دلار، مجموعا بر اقتصاد سه استان زیان وارد کرده است.

همچنین نتایج پژوهش دیگر نشان می دهد خسارات ناشی از هزینۀ مرگ و میر ناشی از آلودگی گردوغبار استان های خوزستان، کرمانشاه و کردستان، به ترتیب ۳٫۵۰۶٫۵۸۰٫۰۰۰ ؛ ۹۴۷٫۵۲۰٫۰۰۰ ؛ ۴۶۶٫۲۰۰٫۰۰۰ دلار و هزینه های مستقیم پزشکی در استان های منتخب به ترتیب ۱٫۰۱۸۴٫۲۸۵؛ ۱٫۰۵۷۱٫۴۲۸؛ ۷۶٫۰۰۰٫۰۰۰ دلار و متوسط هزینۀ فرصت هر بیمار ۲۴ دلار است.

راه حل مقابله با پدیدۀ گردو غبار

در بیان اهمیت و ضرورت پرداختن به پدیدۀ گردوغبار و راه مقابله با آن، محمود عرب خدری عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ حفاظت خاک و آبخیزداری و دبیر چهارمین همایش آبخیزداری معتقد است: «در دهۀ اخیر تعداد روزهای وقوع گردوغبار و شدت طوفان های گردوغبار به شدت افزایش یافته به نحوی که فراوانی آنها در کشور ایران تنها در ۳ سال اخیر ۱۰ برابر شده است. یکی از علل و عوامل عمدۀ گردوغبار، عدم توجه به ضرورت اعمال مدیریت جامع آبخیزها و حفاظت از منابع آب و خاک است».

سخن نهایی

سخن نهایی اینکه با توجه به آثار مخرب بهداشتی، اجتماعی و زیست محیطی و خسارات فراوان اقتصادی و مالی طوفان های گردوغبار، می توان این بحران را به مثابه تهدید بالقوه ای برای امنیت زیست محیطی و ملی ایران تلقی کرد؛ به طوری که این پدیده بخش هایی از زندگی مردم را دچار اختلال کرده و کیفیت زندگی را در برخی استان های کشور به شدت تحت الشعاع قرار داده است و بهترین راه مقابله با این معضل، توجه به آبخیزداری و مدیریت جامع حوزۀ آبخیز می باشد.

کل پروندۀ «معجزه آبخیزداری» اینجا در دسترس است

انتهای پیام/