ماهیت و گفتمان انقلاب اسلامی تمایزگرا است



به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی ظهر یکشنبه در نشستی که با حضور محققان، پژوهشگران و اساتید حوزه و دانشگاه در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، اظهار کرد: اگر بخواهیم نگاه عمیقی به وضعیت تاریخی اجتماعی معاصری که در سطح جهانی در آن به سر می بریم داشته باشیم، وضعیت چنین است که حرکت در سطح میکرو و خرد و در سطح فردی به سمت تقویت تمایز گرایی است.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بیان کرد: آنچه در سطح خرد و میکرو و حوزه فردی در جهان می گذرد، شدت بخشیدن به فردگرایی، هویت گرایی فردی و تقویت تمایز گرایی فردی، میدان دادن و گشوده بودن به اینکه افراد آزادانه انتخاب گری فردی داشته باشند، هم هویت فردی خودشان را تعریف کنند و هم هویت فردی خودشان را آن گونه که می خواهند، متمایز از دیگران به منصه ظهور برسانند.

وی افزود: به سبب این رویکرد است که سیاست گذاری کلان فرهنگی در جوامع غربی به سمت لیبرالیسم فرهنگی و کاهش دخالت ها در حریم فردی و رهاسازی زیست بوم فضای مجازی جهت کنشگری لذت گرایان فردی است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ابراز کرد: آنچه در سطح کلان و ماکرو شاهد آن هستیم، حرکت به سمت تمایز زدایی و همگرایی، هضم و نفی و از بین بردن هویت های جمعی و تمایزهای ملی و قومی و ایدئولوژیک است و به این رو حرکت دادن کلان جامعه بشری به سمت نظمی جهانی و اعتنا و التزام به هنجارهای مشترک و عام اقتصادی، حقوقی است.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی گفت: در واقع مدنیت غربی به پشتوانه های نظری مدنیت غربی به سمت جهانی سازی و تثبیت نظم مشترک جهانی در حوزه اقتصاد، سیاست، حقوق و روابط بین الملل حرکت می کند.

وی ادامه داد: در این حرکت تثبیتی به سمت یکنواخت سازی فرهنگ ها و هویت های جمعی یا نفی تمایز گرایی در جوامع غیر همسو با غرب و اقبال به تمایز زدایی در آن، هرچه به طرف جلو می رویم و در این سو نقش آفرینی دولت ها کمتر می شود و نقش آفرینی بنگاه های عظیم اقتصادی بیشتر می شود.

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: حرکت به تمایز زدایی و تثبیت یک نظم جهانی فقط به سمت رنگ باختن اموری نظیرهویت های ملی و قومی و ایدئولوژیک نیست، حتی نقش دولت در حال ضعیف شدن است.

وی اضافه کرد: این فرآیند جهانی سازی و نقش آفرینی دولت ها در چهارچوب مرزهای شناخته شده هم به تدریج کمرنگ می شود و کانون های عظیم اقتصادی با کمک فناوری های جدید، تأثیرگذاری شان را در مناسبات اجتماعی و اقتصادی و جهانی مدام پررنگ تر می کنند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: در جهت گیری کلان نسبت به تحکیم و تثبیت هژمونی معنایی غرب و شالوده گفتمانی، این حرکت یکسان سازی و تمایز زدایی میان دولت های غربی و این نقش آفرین های نو پدید کمال همسویی وجود دارد و اختلاف جدی وجود ندارد.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی ادامه داد: انقلاب اسلامی در ماهیت و گفتمان معنایی خودش، یک حرکت و جریان تمایز گرا است و می خواهد هویت متمایزی را به منصه ظهور برساند.

وی گفت: گفتمان انقلاب اسلامی نسبت به جریان تمایز زدایی و تثبیت نظم جهانی واحد، ناساز و ناکوک و واگراست ضمن اینکه تأکید بر اموری مثل استقلال، نفی سلطه کفار بر مسلمانان، مسئله عدالت خواهی، مسئله تعهد به مرجعیت دین در شئون فردی و اجتماعی و التزام به درونمایه دینی در حیات فردی و اجتماعی اساس آن است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اذعان کرد: انقلاب اسلامی می خواهد یک هویت جمعی و اجتماعی متمایزی نسبت به آنچه در مدنیت معاصر غربی می گذرد، به منصه ظهور برساند و منظور از مدنیت معاصر غربی، غرب جغرافیایی نیست، بلکه مقصود آن غرب تمدنی و معنایی است.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی اظهار کرد: هویت و گفتمان معنایی انقلاب اسلامی را نباید فقط به وجه سلبی آن فروکاست و چنین تعریف کرد که یک جریان، هویت و گفتمان معنایی آمده است که فقط ستیزه گر باشد با آن جریان مسلط و غالب؛ نیامده است که صرفا تقابل و جانب سلبی خودش را برجسته کند.

وی افزود: در حقیقت پدیده انقلاب اسلامی و گفتمان معنایی آن وجه ایجابی پررنگی دارد و می خواهد نظم و هویت اجتماعی خاصی را بنا کند ضمن اینکه فقط نمی خواهد یک تمایز، ستیزه گری و واگرایی را نسبت به این جریان غالب و برآمده از مدرنیته را بروز دهد، بلکه می خواهد طرحی نو درافکند و یک هویت جمعی و اجتماعی جدیدی را به منصه ظهور برساند.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم افزود: یکی از ضرورت ها امروز تنقیح، تثبیت و صیانت از مؤلفه های گفتمان معنایی انقلاب اسلامی است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: منشأ بسیاری از اتفاق های بزرگی که در دنیا افتاد، رؤیا پردازی، آرمان خواهی و تصویرگری مثبتی از آینده بود و در واقع اگر مدرنیته اتفاق افتاد و اگر تحولاتی در غرب، چه در حوزه فناوری و تکنولوژی و علم، چه در حوزه تغییرات بنیادی در نظامات مدنی و… اتفاق افتاد، همه به خاطر رؤیاپردازی هایی بود که در قرن شانزدهم و هفدهم شکل گرفت.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بیان کرد: در واقع این رؤیا پردازی و تصویرگری از آینده است که پویش ها، تلاش ها، مجاهدت ها، تحمل رنج ها و کوشش های عظیمی را بسترسازی می کند.

وی افزود: در انقلاب اسلامی نیز پیش قراولان آن یعنی امام خمینی (ره) و یاران صدیق امام توانستند برای جامعه ایران رؤیا پردازی، تصویرگری و آرمان پروری کنند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ابراز کرد: مسئله آرمان سازی، تصویرگری و رؤیا پردازی مثبت برای پویایی یک جامعه، کاری نیست که فقط و فقط لبه پژوهشی داشته باشد، بلکه لبه رسانه ای، تبلیغی و اقناعی هم دارد.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی ادامه داد: یکی از ارکان رکین مدنیت معاصر غربی و سامانه ای که می خواهد نظم جهانی خودش را حاکم و مستقر کند، علوم انسانی است و در آنجا متناسب با این جهت گیری ها و هدف گذاری ها دارد تولید می شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم تا تمایزگرایی خودمان را بروز و ظهور دهیم و به وجه ایجابی مستقر کنیم و نظام و جامعه ای اسلامی داشته باشیم، ناچار هستیم علوم انسانی بومی، متناسب با رفع نیازها و حل مشکلات خودمان در چهارچوب پارادایم انقلاب اسلامی داشته باشیم.

پرسش و پاسخ در ماهیت و گفتمان انقلاب اسلامی تمایزگرا است

گفتگو با هوش مصنوعی