دکتر روحانی رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه «سند جامع علم و فناوری در حوزه دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران» که بنا به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، در جهت دستیابی به اقتدار علمی و فناوری حوزه دفاعی و امنیت کشور در جلسه ۸۳۷ مورخ ۰۵/۱۲/۱۳۹۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، را برای اجرا ابلاغ کرد.

به گزارش ایسنا و به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، متن این مصوبه به شرح ذیل است:



ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران

دفتر عقیدتی – سیاسی فرماندهی معظم کل قوا

ارتش جمهوری اسلامی ایران

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی

وزارت اطلاعات

وزارت صنعت، معدن و تجارت

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

دانشگاه آزاد اسلامی

«سند جامع علم و فناوری در حوزه دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران» که بنا به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، در جلسه ۸۳۷ مورخ ۰۵/۱۲/۱۳۹۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می گردد:

مقدمه

نیروهای مسلح انقلابی و قدرت آفرین در چارچوب فکری انقلاب اسلامی و در مسیر تحقق اهداف و آرمان های آن، خط مقدم تحرک و نشانه اقتدار ملت است. علم و فناوری به عنوان یکی از پیشران های اصلی و موتورهای محرک پیشرفت کشور در گام دوم انقلاب اسلامی است که این امر در حوزه دفاع و امنیت کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و نیازمند طرح ریزی دقیق و جامع است.

با استناد به سیاست های کلی علم و فناوری و سیاست های کلی نظام در موضوع خودکفایی دفاعی و امنیتی ابلاغی مقام معظم رهبری(حفظه الله) و باتوجه به راهبرد کلان ۷ از نقشه جامع علمی کشور، شورای عالی انقلاب فرهنگی سند «جامع علم و فناوری در حوزه دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران» که از این پس به اختصار «سند» نامیده می شود به شرح مواد آتی، طراحی و تدوین گردیده است.

در این راستا، «سند» به گونه ای تدوین شده است که مجموعه ای پویا و یکپارچه جهت دستیابی به اقتدار علمی و فناوری حوزه دفاع و امنیت مهیا شود و با همراهی ذی نفعان دخیل در پیشرفت علمی و تربیت انسان هایی آزاداندیش و برخوردار از قدرت منطق همراه با منطق قدرت، ارتباط گسترده با جامعه علمی و تقویت سرریز متقابل علم و فناوری بین بخش های نظامی و ملی را ساماندهی کند.

ماده ۱- اصول و ارزش ها

با توجه به مبانی ارزشی نظام علم و فناوری مصرح در اسناد راهبردی شورای عالی انقلاب فرهنگی از جمله نقشه جامع علمی کشور، اصول و ارزش های بنیادین بخش علم و فناوری دفاعی و امنیتی کشور بدین شرح مقرر می گردد:

۱- حاکمیت جهان بینی دینی و مبانی، اصول و منابع معرفتی و شناختی برگرفته از آن در تمام ساحتها و شئون اقتداریابی علمی و هماهنگی نظام مند همۀ علوم با یکدیگر و با دین مبین اسلام؛

۲- قرآن محوری در همۀ فرایندهای تولید، توزیع و کاربست علم و فناوری؛

۳- تداوم خط و روش ولایت الهیه بهعنوان جانمایة حرکت علمی نیروهای مسلح و اعمال آن در مسیر جهانترازی؛

۴- جامعیت و کاملیت اسلام به عنوان یک اندیشۀ نظاممند برای پایهگذاری تفکر علمی از سطح نظریهپردازی، تولید علم و فناوری، معماری و طراحی مؤلفه ها، الگوها و نظامات علمی؛

۵- حیات انقلابی و تلاش جهادی در راه پیشرفت علمی انقلاب اسلامی؛

۶- همزیستی مسالمتآمیز با غیردشمنان در عین دشمنستیزی در مسیر تحقق اهداف علمی دفاعی انقلاب اسلامی؛

۷- حداکثر اتکاء، اعتماد و استفاده از ظرفیت های ملی دانشگاهی، پژوهشی، دانشبنیان و صنعتی از جمله بخش خصوصی با توجه به صیانت علمی، وفاداری، رازداری و کتمان اسرار علمی؛

۸- بهرهوری مدیریت علمی با کارآمدی، اثربخشی، هماهنگی و هم افزایی بخش های مختلف سازمانی و بینسازمانی، ارزشآفرین و هدایتگر؛

۹- تحول گرایی، شکستن انگارهها، سنت ها و الگوهای رفتاری نادرست و ناکارآمد و عدم ایستایی و روزمرگی؛

۱۰- شجاعت علمی، نوآوری، ابتکار و درنوردیدن راههای جدید و میانبر و رویشهای نوبه نو با بهرهمندی از آخرین دستاوردهای علمی و تجارب موفق گذشته؛

۱۱- جامعیت و توازن علم، فناوری و محصول به شکل همافزا، منسجم و یکپارچه؛

۱۲- بهادادن و ارزشگذاری در گزینش، انتصابات و حمایت از انسان های اندیشمند، نخبۀ جوان و مبتکر.

ماده ۲- چشم انداز

در افق ۱۴۱۴ جمهوری اسلامی ایران یکی از قدرت های برتر علمی و فناوری در حوزة دفاعی و امنیتی جهان با ویژگیهای زیر است:

۱- الهامبخش، تأثیرگذار و زمینهساز وحدت و همکاریهای علمی و ترویج فرهنگ مهدوی(عج) در مقیاس جهانی؛

۲- توانا در شکستن مرزهای دانش و تولیدکنندة علوم و فناوری های بومی نرم، نیمه سخت و سخت دفاعی و امنیتی مورد نیاز؛

۳- پشتیبان علمی پیشرفت همهجانبة کشور در گام دوم انقلاب اسلامی و برخوردار از نقش کلیدی در تحقق مرجعیت علمی جمهوری اسلامی ایران در جهان؛

۴- سازمان و نیروی انسانی فعال، ولایت مدار، مسئولیتپذیر، ایثارگر، شهادت طلب، مؤمن، رضایت مند، برخوردار از خودباوری، وجدان کاری و انضباط، دشمنشناس، با روحیۀ تعاون و مشارکت علمی، متعهد به نظام و عظمت ایران اسلامی؛

۵- برخوردار از بالاترین سطح اثربخشی در ارتقای نوآوری ملی؛

۶- مؤثر در تقویت دیپلماسی دفاعی و امنیتی و عمومی کشور.

ماده ۳- اهداف کلان

۱- استحکام بخشی ساخت درونی قدرت بر پایة مؤلفة علم و فناوری دفاعی و امنیتی؛

۲- جهانترازی و کسب اقتدار علمی دفاعی و امنیتی و پیشتازی و پیشبرندگی علمی کشور؛

۳- دستیابی به علوم و فناوری های برترساز دفاعی با حداکثر همکاری های اثربخش با بخش ملی و بین المللی

۴- توانایی در تولید سامانهها، تجهیزات و محصولات بدیع و نوظهور دفاعی با شکستن مرزهای دانش؛

۵- همکاری در کسب مرجعیت علمی و فناوری کشور و افزایش سهم نخبگان و استعدادهای برتر در همکاری های علمی؛

۶- افزایش سهم دانشگاه ها، مراکز پژوهشی، شرکت های دانش بنیان و صنعتی بخش ملی با تاکید بر بخش خصوصی در پژوهش های توسعۀ فناوری در حوزۀ دفاع و امنیت و کمک به تحقق اهداف نقشة جامع علمی کشور؛

۷- برخورداری از اشراف هوشمند بر محیط متغیر، پرفراز و نشیب و پرشتاب جهان معاصر، پیچیدگیها، عدم قطعیتها و ابهامات و تهدیدات نوپدید؛

۸- گشایش عرصه های جدید از علوم تحولی و تغییر انگارهها و نهادینه شدن خلاقیت و نوآوری قابلیتساز و مزیتآفرین در حوزۀ دفاعی و امنیتی؛

۹- افزایش سهم صادرات محصولات دفاعی از صادرات کل کشور و افزایش همکاری های علمی و فناوری با کشورهای همسوی گفتمان انقلاب اسلامی در عرصۀ بین الملل؛

۱۰- دستیابی به سرمایههای انسانی علمی تراز انقلاب اسلامی و ارتقاء توانمندیها و آمادگیهای کارکنان نیروهای مسلح در پیشبرد امور علمی.

ماده ۴- سیاست ها

۱- هم افزایی، پویایی و پایایی اجزای قدرت علمی دفاعی و امنیتی با عناصر و مؤلفه های قدرت ساز ملی؛

۲- به کارگیری ظرفیت های علمی و فناورانۀ بخش ملی و خصوصی در راستای قابلیتسازی و ایجاد توانمندی در پاسخگویی به نیازهای دفاعی از جمله بهره گیری از اساتید، محققین، دانشجویان، ظرفیت علمی عظیم بسیج و سرباز محققین وظیفه؛

۳- سرریز فناوری های توسعه یافتۀ بخش دفاع به بنگاههای اقتصادی و خدماتی کشور و بهره گیری حداکثری از ظرفیت های ملی در نظام نوآوری دفاعی پایدار؛

۴- افزایش توجه و تمرکز بر نوآوری های اساسی، با رویکرد خلاقانۀ جدید و کشف راههای میانبر؛

۵- اهتمام به توسعۀ هم زمان و متوازن علوم پایه و علوم کاربردی در حوزههای نرم، نیمهسخت و سخت، و جهت دار نمودن رشته های مورد نیاز نیروهای مسلح در دانشگاهها با تاکید بر رویکردهای بین رشته ای؛

۶- بهرهبرداری از الگوهای علمی و نظریههای اندیشمندان و صاحبنظران، با تقید بر اصول، ارزش ها و آموزههای اسلامی و تشویق و ترغیب الگوسازی درون زای اسلامی - ایرانی پیشرفت در بخش دفاعی؛

۷- تقویت گفتمان جنبش نرم افزاری در حوزه دفاع و امنیت به منظور ایجاد ظرفیت تحولساز در حرکت های مبنایی و بنیادین در سطح علوم، منطبق با اصول و منطق اسلامی؛

۸- در دست داشتن نبض تفکر و نیازهای آیندۀ جامعه با اشراف راهبردی بر محیط دفاعی و امنیتی؛

۹- تقویت و توسعۀ نظاممند و هوشمند حکمرانی اسلامی، رهبری و مدیریت راهبردی، مدیریت دانش و پویایی سازمان؛

۱۰- توقف و یا تغییر جهت فعالیت های تحقیقاتی با مزیت اثربخشی پائین؛.

۱۱- توسعة کیفی و کمی سرمایههای انسانی در حوزة علم و فناوری دفاعی و امنیتی و جهتدهی آموزش و پژوهش نیروهای مسلح به منظور توسعۀ دانش، مهارتها، قابلیت ها و فناوری های برترساز؛

۱۲- ارتقای سرمایه اجتماعی ولایی با ایجاد فرهنگ و فضای گفتمانی در راستای جریانسازی، تعمیق و پایبندی به منویات فرماندهی معظم کل قوا امام خامنهای (مدظله العالی) در پیکرة آموزش، تحقیقات و توسعه صنایع نرم و سخت نیروهای مسلح.

ماده ۵- راهبردها

۱- آمایش علمی سرزمینی و توسعۀ متعادل و متوازن قابلیت ها و ظرفیت های دانشبنیان کشور و بخش دفاع و ایجاد سازوکارهای لازم برای شناسایی و حداکثر بهره گیری از ظرفیت های خالی معطل و جدید در سطح ملی؛

۲- ایجاد زیرساخت های لازم برای استفادۀ همه جانبه از قابلیت ها و ظرفیت های دفاعی و ملی و مشارکت فعال مراکز تحقیق و توسعۀ نیروهای مسلح در پژوهش های بنیادی، کاربردی و توسعه‍ای و توسعه حوزه های بین رشته ای؛

۳- ایجاد، یکپارچه سازی و بههنگامسازی نظامات کلان، ساختارها و نهادهای علم و فناوری نیروهای مسلح مبتنی بر صیرورت و در چارچوب معماری نیروهای مسلح آینده؛

۴- ایجاد ساختاری واحد، مقتدر و یکپارچه با اعتبار و ضمانت اجرایی و نفوذ لازم برای مدیریت و راهبری جریان تحقیق و توسعه و تمرکز بر اجرای طرح های کلان پژوهش و فناوری متناسب با نیازهای حال و آیندۀ کشور و طراحی و اجرای نظام احصاء و شکست مسائل در حوزه دفاعی و امنیتی؛

۵- ایجاد سازوکار انتقال الگوهای موفق و فناوری های نرم مدیریت تحقیقات و فناوری از بخش دفاعی به بخش ملی و خصوصی به منظور گسترش شبکة توانمند علمی کشور؛

۶- ایجاد جریان گسترده و پویای ایدهزایی بدیع در راستای استقرار نظام نوآوری دفاعی و ترویج و ارتقای فرهنگ نوآوری جهشی و خلاقیت در کشور؛

۷- توسعه و تقویت همکاری ها و شبکه های علمی پژوهشی فناورانه دفاعی و امنیتی با بخش ملی شامل دانشگاه ها، مراکز علمی، دانشمندان و پژوهشگران و بنگاه های توسعه دهنده فناوری و نوآوری خصوصی با تاکید بر ایجاد انعطاف و سهولت در همکاریهای متقابل؛

۸- ایجاد صنایع نوین و دانش بنیان دفاعی و امنیتی به منظور توسعة تجهیزات و محصولات بدیع و نوظهور دفاعی و پشتیبانی از شرکتهای نوآور و تجاری ساز محصولات دو یا چندمنظوره در بخش ملی؛

۹- ایجاد نظام دیپلماسی علمی انقلابی در پاسداری از اقتدار جمهوری اسلامی ایران و گسترش همکاری های بین المللی در حوزه دفاعی و امنیتی در چارچوب سند جامع روابط علمی بین المللی جمهوری اسلامی ایران؛

۱۰- ایجاد و پیادهسازی سازوکار بهرهبرداری حداکثری از ظرفیت های حوزههای علمیه در علوم انسانی و در موضوعات مرتبط با حوزۀ دفاعی و امنیتی؛

۱۱- طرحریزی مبانی تحولساز علوم و انگارههای نوین دفاع و متحولسازی و ارتقای کمی و کیفی علوم انسانی بر اساس مکتب دفاعی و امنیتی اسلام؛

۱۲- ایجاد دانشگاه تراز انقلاب اسلامی (حکمتبنیان) در سازمان های نیروهای مسلح و طراحی سازوکارهای لازم برای بکارگیری و پرورش استعدادهای برتر و نخبگان در حوزۀ دفاعی و امنیتی و توانمندسازی ایشان؛

۱۳- یکپارچگی در آموزش های نیروهای مسلح به منظور شکلگیری پیکرۀ دانشی، مهارتی و بینشی هم افزا و جامع، با تأکید بر ایجاد تحول در سطح اندیشه، عوامل معنوی، آموزه های کلیدی و مهارت محوری و تربیت و تعالی مدیران، مدرسان و پژوهشگران حوزة علمی در تراز انقلاب اسلامی؛

۱۴- طراحی و پیاده سازی رویکردهای مدیریت یکپارچه و تفکر راهبردی و نهادینه سازی مدیریت هوشمند دانش در حوزه دفاعی و امنیتی

۱۵- طراحی و پیاده سازی سازوکار استفاده از ظرفیت سرباز محققین کشور با امکان توانمندسازی و مهارت آموزی ایشان در تحقیقات و توسعه علوم و فناوریهای دفاعی و امنیتی با رویکرد آینده سازی نیروهای جوان و نخبه

ماده ۶- حوزه های اولویت دار دفاعی و امنیتی

حوزه های اصلی و فرعی علوم و فناوری های اولویت دار علم و فناوری دفاعی و امنیتی به شرح زیر است. تشریح جزئیات مورد نظر، پس از تصویب این سند در قالب تعاملات با دستگاه ها و مراکز دانشگاهی بخش ملی انجام خواهد شد.

حوزۀ اصلی حوزۀ فرعی اندیشه ای و معرفتی مبانی و فلسفه علوم انسانی (اصول و چارچوب حاکم بر سایر حوزه های علم و فناوری) فنی مهندسی ارتباطات و سامانه ها اطلاعات و سامانه های هوشمند الکترونیک پیشرفته انرژی آشکارسازها و حسگرها پردازش رایانهای تجهیزات خودکار و بیسرنشین رزم افزار پیشرفته مواد و ساخت پیشرفته هدایت و ناوبری سامانه های پیشران لجستیک و وسایل نقلیه نانو سایبر هوش مصنوعی و هوشمندسازی اطلاعات و داده امنیت اطلاعات زیرساخت پزشکی قانونی دیجیتال نظامی علوم و فنون نظامی انتظامی علوم و فنون انتظامی امنیت، اطلاعات و حفاظت امنیت نظامی امنیت و صیانت سایبری امنیت داخلی/ عمومی امنیت اقتصادی با رویکرد انتظامی امنیت اجتماعی امنیت اطلاعاتی امنیت مرزها پدافند غیرعامل فیزیکی سایبرالکترونیکی نرم و شناختی مدیریت سرمایۀ انسانی اسلامی سرمایۀ انسانی اسلامی زیرساخت مدیریت سرمایۀ انسانی و فرهنگ سازمانی انسانی، اجتماعی، هنر و رسانه بسیج اقتصاد دفاع مدیریت جهادی سبک زندگی اسلامی آینده پژوهی سیاسی و روابط بین الملل (دیپلماسی) روان شناسی نظامی و انتظامی مدیریت دانش تعلیم و تربیت اسلامی معارف انقلاب اسلامی و جامعه شناسی دفاعی و امنیتی زبان و واژه شناسی دفاعی دفاع رسانه ای رسانه های جدید هنر و ادبیات دفاع مقدس زیستی و سلامت شناسایی و رفع آلودگی تهدیدات زیستی دارو و واکسن فیزیولوژی و بیوفیزیک مهندسی پزشکی مراقبت های پزشکی و بازتوانی مدیریت نظام سلامت نیروهای مسلح غذا و کشاورزی زیست محیطی علوم پایه ریاضیات شیمی فیزیک زمین شناسی زیستشناسی علوم تحولی حوزه های معناگرا و قرآنی حوزه های بین رشته ای و حاصل همگرایی علوم نوپدید تحول در مبانی علوم

ماده ۷- چارچوب اجرایی سازی

الف) سیاستگذاری کلان و نظارت و ارزیابی

سیاست گذاری و نظارت کلان «سند» در بخش ملی بر عهدۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

ب) سیاستگذاری اجرایی، هماهنگی و اجرایی سازی

به منظور سیاست گذاری اجرایی، هماهنگی و اجرایی سازی «سند» در بخش ملی و نظارت بر حسن اجرای آن، «شورای راهبردی علم، فناوری و نوآوری دفاعی و امنیتی» توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی با ترکیب زیر تشکیل می گردد:

۱- رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (رئیس شورا)؛

۲- دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛

۳- دبیر شورای عالی امنیت ملی؛

۴- فرماندۀ کل ارتش جمهوری اسلامی ایران؛

۵- فرماندۀ کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛

۶- وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح؛

۷- فرماندۀ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران؛

۸- رئیس سازمان بسیج مستضعفین؛

۹- وزیر اطلاعات؛

۱۰- وزیر صنعت، معدن و تجارت

۱۱- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری؛

۱۲- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛

۱۳- معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری؛

۱۴- رئیس دانشگاه آزاد اسلامی؛

۱۵- رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس؛

۱۶- رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا؛

۱۷ و ۱۸- دو نفر از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به انتخاب شورای عالی انقلاب فرهنگی؛

۱۹- معاون طرح، برنامه و بودجۀ ستاد کل نیروهای مسلح؛

۲۰- معاون علوم، تحقیقات و فناوری ستاد کل نیروهای مسلح (دبیر شورا)؛

تبصره ۱: به اقتضای موضوع جلسات، از رؤسای دستگاه ها و سایر افراد ذیصلاح با حق رای دعوت به عمل خواهد آمد.

تبصره ۲: از زمان تصویب این «سند»، این شورا به عنوان یکی از شوراهای تخصصی شورای عالی انقلاب فرهنگی محسوب و عنوان آن، به ماده ۱۸ آئین نامه داخلی شورای عالی، اضافه خواهد شد.

تبصره ۳: شورا می تواند برای پیگیری امور تخصصی خود، نسبت به تشکیل کمیسیون های تخصصی اقدام نماید.

تبصره ۴: آیین نامه داخلی شورا در اولین جلسه شورای مذکور به تصویب خواهد رسید.

ماده ۸- وظایف شورا

۱- تصویب اسناد، نقشه های راه و برنامه های ۵ ساله توسعۀ علم، فناوری و نوآوری دفاعی و امنیتی کشور در مسیر دستیابی به اهداف «سند»؛

۲- نظارت و ارزیابی پیاده سازی و تحقق اهداف «سند» و ارائۀ گزارش سالانه به شورای عالی انقلاب فرهنگی؛

۳- تصویب نظامات اجرایی، زیرساختی و نظارتی، سازوکارهای اجرا و اصلاح ساختارها و فرآیندهای دانش، آموزش، پژوهش، فناوری و نوآوری دفاعی و امنیتی کشور؛

۴- انسجام بخشی و ایجاد هماهنگی دستگاههای مرتبط کشور در اجرای «سند»؛

۵- ساماندهی و ایجاد قطب های علمی و جهت دهی منابع و ظرفیت های نیروهای مسلح و کشور در راستای دستیابی به علوم و فناوری های قدرتساز دفاعی و امنیتی ؛

۶- بررسی وضع موجود علم و فناوری دفاعی و امنیتی کشور و رصد و پایش محیطی، رقبا و تحولات جهانی؛

۷- پیشنهاد روزآمدسازی «سند» به شورای عالی انقلاب فرهنگی؛

تبصره ۵: تعیین نقش دستگاه ها، دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و شرکت های فناور، دانش بنیان و تولیدی بخش ملی و خصوصی در پیاده سازی اولویت ها و نگاشت نهادی و برنامه اجرایی لازم؛ در قالب اسناد و آیین نامه های مربوطه، ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ تشکیل شورای راهبردی، توسط این شورا به تصویب خواهد رسید



ماده ۹ -این «سند» مشتمل بر یک مقدمه و ۹ ماده و ۵ تبصره، در جلسه ۸۳۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی، مورخ ۵ اسفند ۱۳۹۹ به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا است.

حسن روحانی

رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی

انتهای پیام